Δραματικές διαστάσεις παίρνει το πρόβλημα στέγασης στα Χανιά, κυρίως λόγω της μαζικής ανάπτυξης του τουρισμού και των βραχυχρόνιων μισθώσεων (με πλατφόρμες όπως η AirBnB).
Το θέμα αναδεικνύει με συνεχείς παρεμβάσεις της η «Πρωτοβουλία για τη Στέγη στα Χανιά», αποκαλύπτοντας τη σοβαρότητά του και για ολόκληρη τη χώρα, καθώς το αυξημένο κόστος στέγασης αποτελεί πλέον σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα.
Η Πρωτοβουλία επεξεργάστηκε και έδωσε στη δημοσιότητα συγκριτικά στοιχεία της Eurostat για το κόστος της στέγασης στην Ελλάδα και στις χώρες της ζώνης του ευρώ, με τα στοιχεία να είναι περισσότερο επιβαρυντικά, ως συνήθως, για τις ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες.
8 στους 10 πληρώνουν ακριβά
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, «υπερβολικό κόστος» αντιμετωπίζει κάποιος όταν δαπανά για τις ανάγκες στέγασης (ενοίκιο ή δόση δανείου, θέρμανση, ύδρευση και ηλεκτρικό) ποσοστό άνω του 40% από το καθαρό εισόδημά του.
Συνολικά στην Ελλάδα, το κόστος στέγασης αποτελεί το μεγαλύτερο μηνιαίο έξοδο (άνω του 40% του εισοδήματός) για το 83,9% των κατοίκων που μένουν σε ενοίκιο, την ώρα που το αντίστοιχο ποσοστό στις χώρες της ευρωζώνης είναι μόλις 25%.
Το πρόβλημα έχει σαφώς ταξικό πρόσημο, αφού, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ευρωπαϊκής στατιστικής αρχής, το κόστος της κατοικίας αποτελεί τον μεγαλύτερο βραχνά σχεδόν για το 90% των πιο φτωχών κατοίκων της χώρας μας.
Την ίδια στιγμή, στη ζώνη του ευρώ μόνο το 34% των κατοίκων που βρίσκονται στην αντίστοιχα χαμηλότερη εισοδηματική κλίμακα αντιμετωπίζουν υπερβολικό κόστος στέγασης.
Οι διαφορές παραμένουν εμφανείς και στη δεύτερη (από τα κάτω) εισοδηματική κατηγορία πολιτών. Από αυτούς, στην Ελλάδα ακριβό ενοίκιο πληρώνει το 54,4%, ενώ στην ευρωζώνη το αντίστοιχο ποσοστό είναι κάτω του 10%.
Ακόμα και στους ιδιοκτήτες σπιτιών που πληρώνουν δάνειο, τα έξοδα στέγασης αποτελούν πάνω από το 40% του εισοδήματός τους για περίπου 1 στους 3 (27,6%), την ώρα που οι Ευρωπαίοι ιδιοκτήτες σπιτιών αντιμετωπίζουν αντίστοιχες συνθήκες σε ποσοστό μόλις 5%.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι ανισότητες αμβλύνονται σε κάποιο βαθμό από την κοινωνική πολιτική στέγης που στην περίπτωση του ελληνικού κράτους είναι πολύ περιορισμένη.
Μόλις το 5,8% του πληθυσμού της χώρας συμμετέχει σε κάποιο κοινωνικό πρόγραμμα μειωμένου κόστους στέγης (π.χ. επιδότηση ενοικίου), την ώρα που το αντίστοιχο ποσοστό στις «ανεπτυγμένες» χώρες της ευρωζώνης είναι σχεδόν διπλάσιο (10,3%).
Τουριστούπολη τα Χανιά
Η κατάσταση σε τουριστικές πόλεις όπως τα Χανιά αυξάνει τον συνολικό δείκτη του κόστους στέγασης σε όλη τη χώρα.
Αποκαλυπτικά ήταν για τα Χανιά τα στοιχεία που παρουσίασε τον προηγούμενο μήνα το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδας, καταγράφοντας ποσοστό 95% των διαθέσιμων ακινήτων της πόλης να κατευθύνονται σε βραχυχρόνιες μισθώσεις (τύπου AirBnB) και μόλις 5% σε συμβόλαια μακροχρόνιας μίσθωσης.
Σε απόλυτους αριθμούς, σύμφωνα με έρευνα της Grand Thornton, συνολικά 4.337 ακίνητα στην πόλη των Χανίων διατίθενται μέσω των πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης, ενώ μόλις 212 ακίνητα έχουν ενοικιαστεί με τον «παραδοσιακό» τρόπο, δηλαδή με σταθερά συμβόλαια και προκαθορισμένο μηνιαίο τίμημα.
Στην πραγματικότητα, αυτά τα 212 σπίτια είναι όλα κι όλα που διατίθενται σε φοιτητές που σπουδάζουν στα Χανιά (όπου υπάρχει και Πολυτεχνείο), σε εκπαιδευτικούς, γιατρούς ή άλλους δημόσιους λειτουργούς που καλούνται να υπηρετήσουν στην πόλη, αλλά και γενικότερα σε όσους αποφασίσουν να μετακομίσουν ή να στήσουν τη ζωή του στα Χανιά (π.χ. νέα ζευγάρια, οικογένειες κτλ.).
Η έλλειψη σπιτιών είναι αναμενόμενο να εκτινάσσει και τις τιμές των ενοικίων αλλά και τις παράλογες απαιτήσεις των ιδιοκτητών.
Τελευταία μάλιστα, όπως καταγγέλλει η «Πρωτοβουλία για τη Στέγη στα Χανιά», έχουν ενταθεί και τα φαινόμενα ιδιότυπου ρατσισμού, αφού στις λιγοστές αγγελίες ενοικίασης μπαίνουν και κριτήρια αποκλεισμού για αλλοδαπούς, για ιδιοκτήτες κατοικίδιων, για οικογένειες με μικρά παιδιά κ.ο.κ.
(Κεντρική φωτογραφία: Τα Χανιά).
