Γιάννης Λίτινας – Επίτιμος πρόξενος της Ουκρανίας στην Κρήτη: «Σε Ρωσία και Ουκρανία τα συμφέροντα της Ελλάδας».
Για τις πιθανές συνέπειες της ουκρανικής κρίσης στην ελληνική αγορά μιλά στην «Εφ.Συν.» ο επίτιμος πρόξενος της Ουκρανίας στην Κρήτη Γιάννης Λίτινας. Ο κ. Λίτινας τονίζει πως η Ελλάδα έχει να κερδίσει πολλά από τη σχέση της με τις ομόδοξες χώρες όπως η Ουκρανία και η Ρωσία, τη στιγμή μάλιστα που σε κλάδους όπως ο τουρισμός συναντά μάλλον «σνομπ» στάση από τους εταίρους της στην Ε.Ε.
Ο επίτιμος πρόξενος της Ουκρανίας στην Κρήτη εκφράζει φόβους πως η σημερινή πολιτική της Δύσης στην Ουκρανία πριμοδοτεί ακροδεξιές ομάδες και κάνει συγκρίσεις με το κλίμα ανόδου του φασισμού στην Ευρώπη κατά τη δεκαετία του 30.
- Ποιες θα είναι οι συνέπειες της κρίσης στην Ουκρανία για την ελληνική αγορά;
Ελπίζω πως θα είναι πολύ μικρές εφόσον όμως βρεθεί λύση στο σημερινό αλαλούμ που έχει δημιουργηθεί και με ευθύνη της διεθνούς κοινότητας. Η Ελλάδα και η Κρήτη ειδικότερα έχουν τεράστια οφέλη από την ουκρανική αγορά. Έχει γίνει τεράστια δουλειά τα τελευταία χρόνια. Το 2009 έρχονταν στην Ελλάδα 29.000 πολίτες από την Ουκρανία ενώ το 2013 ήρθαν περισσότεροι από 300.000 μεταξύ των οποίων τουρίστες, επιχειρηματίες, φοιτητές κτλ. Για αυτό έχουν γίνει τεράστιες προσπάθειες τόσο από μας στο προξενείο όσο και από τις περιφέρειες της Κρήτης και του Κιέβου, με εμπορικές και τουριστικές ανταλλαγές.
- Σχέση με την Ουκρανία σημαίνει καλή σχέση και με τη Ρωσία;
Αναμφισβήτητα ναι. Δεν κάνω πολιτική, σας μιλώ περισσότερο με την ιδιότητα του επιχειρηματία και όχι του προξένου. Εμάς στην Ελλάδα μας συμφέρει να παραμείνει η Ουκρανία ενιαία και αδιαίρετη και μάλιστα να έχει όσο το δυνατόν καλύτερες σχέσεις με τη Ρωσία. Εκεί νομίζω είναι τα συμφέροντά μας. Ξέρετε πολύ καλά πως οι ευρωπαίοι «σνόμπαραν» την Ελλάδα σε ό,τι αφορά τον τουρισμό. Το τεράστιο τουριστικό ρεύμα από τη Ρωσία και την Ουκρανία ήταν αυτό που έδωσε ανάσα στον τουριστικό κλάδο της Κρήτης και όλης της χώρας. Ομοίως και στον τομέα των εξαγωγών, οι προσπάθειες που έγιναν από την Περιφέρεια Κρήτης για την είσοδο κρητικών προϊόντων στις αγορές των δύο χωρών έχουν ήδη αποδώσει σημαντικούς καρπούς. Αυτά νομίζω πως πρέπει να τα λάβουν σοβαρά υπόψη τους όσοι καθορίζουν την ελληνική εξωτερική πολιτική.
- Ναι αλλά η Ελλάδα είναι μέλος και προεδρεύουσα της ΕΕ, η οποία φαίνεται αυτή τη στιγμή να έχει άλλους στόχους. Μάλλον είναι δύσκολο σταυρόλεξο.
Συμφωνώ πως δεν είναι εύκολη υπόθεση. Αλλά μην ξεχνάτε πως εδώ παίζονται πολλά περισσότερα από τη σύγκρουση μιας κυβέρνησης με μία αντιπολίτευση. Η σύγκρουση γίνεται σε πολλά επίπεδα. Γίνεται μια μάχη μεταξύ ορθόδοξης εκκλησίας και Βατικανού, μεταξύ Ανατολής και Δύσης, μεταξύ φτωχών και πλούσιων κομματιών του πληθυσμού στο εσωτερικό της Ουκρανίας και μια μάχη για τον έλεγχο της μαύρης θάλασσας. Η Ελλάδα πρέπει να δει που είναι τα συμφέροντά της σε όλη αυτή τη μάχη και νομίζω πως πρέπει να συνεχίσει να επενδύει στη σχέση της με τις αδελφές και ομόδοξες χώρες, από τις οποίες έχει μόνο να κερδίσει. Το άνοιγμα στις χώρες αυτές έχει ήδη αποδώσει καρπούς, και μάλιστα με καλύτερες προοπτικές σε σχέση με τη… «δυτική» βοήθεια.
- Και η ίδια η Ουκρανία όμως δεν «κοιτάζει» προς την Ευρώπη;
Ναι, μα η Ευρώπη είναι αυτή που της γυρνάει την πλάτη. Ενώ η Ουκρανία ζητά εδώ και είκοσι χρόνια μια στενότερη σχέση με την Ευρώπη, εκείνη της το αρνείται πεισματικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί. Ενώ ένας ευρωπαίος εισέρχεται στην Ουκρανία σα να πρόκειται για ευρωπαϊκό έδαφος, ένα Ουκρανός χρειάζεται 30 διαφορετικά χαρτιά για να εισέλθει σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και σήμερα ξαφνικά ξύπνησε το ενδιαφέρον της Ε.Ε. για το πολιτικό καθεστώς στην Ουκρανία. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να πριμοδοτούνται από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ ομάδες που έχουν σαφώς ακροδεξιό χαρακτήρα. Νομίζω ότι υπάρχει κίνδυνος να επαναληφθεί η ιστορία που είδαμε με την άνοδο του φασισμού στην Ευρώπη τη δεκαετία του ‘30.
- Συνεπώς μια ισχυρή Ουκρανία μπορεί να υπάρξει μόνο μέσα από τη σχέση με τη Ρωσία;
Απολύτως. Τα έξι διυλιστήρια της χώρας είναι στα χέρια Ρώσων επιχειρηματιών. Τα 50 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου που χρειάζεται η Ουκρανία για να ζήσει έρχονται από τη Ρωσία. Από τη Ρωσία εξαρτάται και όλη η βαριά βιομηχανία της Ουκρανίας. Μου φαίνεται αδιανόητο να μην το καταλαβαίνει αυτό η Ευρώπη και να προσπαθεί να επιβάλλει τη δική της ατζέντα στην περιοχή.
- Σε ποια κυβέρνηση δίνουν αυτή τη στιγμή λόγο οι προξενικές αρχές της Ουκρανίας στην Ελλάδα;
Λειτουργικά το προξενείο της Κρήτης εντάσσεται στη δομή της ουκρανικής πρεσβείας στην Ελλάδα και συνεπώς λειτουργούμε υπό τις εντολές του υπουργείου Εξωτερικών της Ουκρανίας. Η κυβέρνηση που υπάρχει αυτή τη στιγμή στη χώρα έχει αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών και συνεπώς η πολιτική μας καθορίζεται από τις εντολές αυτής της κυβέρνησης. Μέχρι ο ουκρανικός λαός να οδηγηθεί σε εκλογές και να υπάρξει άλλη κυβέρνηση αυτό είναι το καθεστώς υπό το οποίο οφείλουμε να λειτουργούμε.
Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών, στις: 05.03.2014
