Με έναν αμφιλεγόμενο τρόπο αποφάσισε να καλύψει τις άμεσες στεγαστικές ανάγκες των σεισμόπληκτων της Κρήτης ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ανακοινώνοντας πως οι άνθρωποι των οποίων τα σπίτια έχουν καταστραφεί θα μεταφερθούν στα διαμερίσματα που διατίθενται στο Ηράκλειο για το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ, το οποίο όμως αφορά τη στέγαση των… προσφύγων που ζητούν άσυλο.
Συγκεκριμένα ο πρωθυπουργός είπε: «Θα αξιοποιήσουμε το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ, σε συνεννόηση με το υπουργείο Μετανάστευσης. Εχουμε άδεια νοικιασμένα διαμερίσματα στο Ηράκλειο, τα οποία μπορούν να καλύψουν άμεσα ανάγκη στέγασης συμπολιτών μας οι οποίοι αυτή τη στιγμή δεν μπορούν να μείνουν στα σπίτια τους». Εκείνο όμως που προκύπτει ως απορία είναι το γιατί μένουν άδεια τα διαμερίσματα που ενοικιάστηκαν για το πρόγραμμα στέγασης που είχε ξεκινήσει από την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και κατόπιν πέρασε στο υπουργείο Μετανάστευσης.
Το γεγονός ότι τα σπίτια αυτά παραμένουν άδεια (περίπου 50 στο Ηράκλειο) δεν δείχνει τίποτα άλλο από την αποτυχία διαχείρισης του προγράμματος από το υπουργείο Μετανάστευσης καθώς προφανώς δεν μειώθηκε ξαφνικά η ζήτηση από τους πρόσφυγες αλλά το υπουργείο σταμάτησε να πληρώνει τους αναδόχους ακόμα και για τη μεταφορά των ανθρώπων. Αυτό ήταν που σταμάτησε τις ροές, τη στιγμή που τα camps είναι γεμάτα.
Εξάλλου, όπως αναφέρουν στην «Εφ.Συν.» παράγοντες που χειρίζονται το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ, είναι μάλλον απίθανο να εγκριθούν από τη διαχειριστική αρχή ως επιλέξιμες οι δαπάνες για τους σεισμόπληκτους εφόσον το πρόγραμμα είναι σχεδιασμένο για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Ταυτόχρονα, όμως, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε εντέχνως και τη βάση ενός νέου κοινωνικού αυτοματισμού με βάση το γνωστό επιχείρημα «φροντίζετε για τους αλλοδαπούς και όχι για τους Ελληνες» (το οποίο πάντως ουδέποτε τέθηκε από τους κατοίκους του Αρκαλοχωρίου που αντιμετωπίζουν με αλληλεγγύη και αξιοπρέπεια την κατάστασή τους).
Παράπονα
Την ίδια στιγμή πάντως στις σεισμόπληκτες περιοχές ακούγονται ήδη πολλά παράπονα για τον τρόπο που παρέχεται η στέγαση των ανθρώπων που έμειναν χωρίς σπίτι. Σκηνές που στήθηκαν χωρίς να δοθούν στρώματα και κρεβάτια, παρά μόνο κουβέρτες και ένα πλαστικό κάλυμμα για το πάτωμα, αλλά και καμία πρόβλεψη για τη θέρμανση καθώς ήδη την πρώτη νύχτα οι θερμοκρασίες έπεσαν αρκετά χαμηλά.
Την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί διαπίστωσε και κλιμάκιο του ΣΥΡΙΖΑ που επισκέφθηκε την περιοχή με επικεφαλής τους τομεάρχες Υποδομών και Εσωτερικών Νίκο Παππά και Κώστα Ζαχαριάδη αντίστοιχα. Σε δηλώσεις του ο Ν. Παππάς ευχήθηκε η κατάσταση στους καταυλισμούς να βελτιωθεί το συντομότερο δυνατόν, ενώ ζήτησε «να μη γίνει στο Αρκαλοχώρι ό,τι έγινε στο Δαμάσι, να μη βιώσουν οι κάτοικοι την εγκατάλειψη, να δοθούν γρήγορα οι αποζημιώσεις».
Εν τω μεταξύ, ο χορός των Ρίχτερ συνεχίζεται πάντα με επίκεντρο την ίδια περιοχή του Αρκαλοχωρίου. Το μέγεθος των μετασεισμών έφτασε μέχρι και τα 5,4 Ρίχτερ (το πρωί της Τρίτης) ενώ χθες μέχρι το βράδυ είχαν καταγραφεί τουλάχιστον πέντε δονήσεις πάνω από τα 4 Ρίχτερ.
Τα σχολεία σε όλο τον νομό Ηρακλείου θα μείνουν και σήμερα κλειστά, ενώ ενδέχεται το μέτρο να παραταθεί για όλη την εβδομάδα. Ωστόσο, αρκετά είναι τα σχολεία που δεν πρόκειται να ξανανοίξουν. Σύμφωνα με δηλώσεις του υφυπουργού Υποδομών Γιώργου Καραγιάννη, χθες ελέγχθηκαν 17 σχολικά κτίρια εκ των οποίων τα 9 κρίθηκαν ακατάλληλα για χρήση, ενώ η καταγραφή θα συνεχιστεί και τις επόμενες ημέρες.
Συνολικά την πρώτη ημέρα έγιναν 415 αυτοψίες σε διάφορα κτίρια και φαίνεται ότι 359 από αυτά είναι μη κατοικήσιμα. Απαντώντας σε ερώτηση της «Εφ.Συν.» για το αν είναι ρεαλιστική η αρχική εκτίμηση των δήμων, ότι περίπου 1.000 κτίρια θα κριθούν ακατάλληλα, ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας Χρήστος Στυλιανίδης παραδέχτηκε πως η εκτίμηση αυτή είναι μάλλον μετριοπαθής και ο αριθμός θα είναι αρκετά μεγαλύτερος.
Σήμερα την πληγείσα περιοχή επισκέπτεται η πρόεδρος του ΚΙΝ.ΑΛΛ. Φώφη Γεννηματά.
Τα 12 μέτρα που ανακοινώθηκαν για τους πληγέντες
Στεγαστική συνδρομή για την ανακατασκευή των σπιτιών, απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για τρία χρόνια και παροχή άμεσης πρώτης αρωγής για την οικοσκευή είναι τα κυριότερα μέτρα στήριξης που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός για τους σεισμόπληκτους της Κρήτης. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε πως για τη στήριξή τους θα ακολουθηθεί το μοντέλο της Εύβοιας. «Ενας συμπολίτης μας ο οποίος έχει χάσει το σπίτι του, εφόσον έχει γκρεμιστεί, γίνεται κατεδαφιστέο, θα μπορεί να προσδοκά άμεσα να πάρει από το κράτος 20.000 ευρώ, 14.000 στεγαστική συνδρομή και 6.000 σε κρατική αρωγή και αναλόγως διαμορφώνονται και τα ποσά σε σχέση με την έκταση της ζημιάς που κάποιος έχει υποστεί», ανέφερε σε δηλώσεις τους από το Αρκαλοχώρι.
Κατόπιν αυτών, οι αρμόδιοι υπουργοί σε συνέντευξη Τύπου εξειδίκευσαν τα μέτρα. Την αναλυτική παρουσίαση έκανε ο υφυπουργός αρμόδιος για την Κρατική Αρωγή και την Αποκατάσταση από Φυσικές Καταστροφές, Χρήστος Τριαντόπουλος. Αναλυτικά τα 12 μέτρα που ανακοινώθηκαν:
1. Παροχή στεγαστικής συνδρομής σε φυσικά και νομικά πρόσωπα για την αποκατάσταση κτιρίων (επισκευή και ανακατασκευή). Η στεγαστική συνδρομή συνίσταται σε 80% δωρεάν κρατική αρωγή και 20% άτοκο δάνειο, με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου.
2. Παροχή πρώτης αρωγής έναντι της στεγαστικής συνδρομής μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr. Προβλέπεται αρωγή 14.000 ευρώ για κατοικίες που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, 8.000 ευρώ για κατοικίες που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές που τις καθιστούν προσωρινά μη κατοικήσιμες και 3.000 ευρώ για σπίτια που έχουν υποστεί ελαφριές βλάβες αλλά είναι κατοικήσιμα.
3. Παροχή αποζημίωσης της οικοσκευής και κάλυψης των πρώτων αναγκών των νοικοκυριών που επλήγησαν μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr. Αντιστοίχως στις τρεις παραπάνω κατηγορίες ανάλογα με την κατάσταση του σπιτιού προβλέπεται αρωγή 6.000, 4.000 και 2.000 ευρώ.
4. Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ. Τα ακίνητα που έχουν αποδεδειγμένα καταστραφεί ολοσχερώς ή έχουν υποστεί λειτουργικές ζημιές που τα καθιστούν μη κατοικήσιμα απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ του 2021, του 2022 και του 2023.
5. Επιχορήγηση επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον σεισμό. Περιλαμβάνει την επιχορήγηση μέρους της εκτιμηθείσας ζημιάς σε κτιριακές εγκαταστάσεις, μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα και κατεστραμμένα οχήματα της επιχείρησης, ενώ στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Δύναται να χορηγηθεί άμεσα μια προκαταβολή επί της εκτιμηθείσας ζημιάς.
6. Παροχή πρώτης αρωγής έναντι της επιχορήγησης επιχειρήσεων μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr. Προβλέπεται πρώτη αρωγή 8.000 ευρώ για επιχειρήσεις που οι εγκαταστάσεις έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, 4.000 ευρώ για επιχειρήσεις που οι εγκαταστάσεις έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές που καθιστούν προσωρινά μη δυνατή την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας και 2.000 ευρώ σε λοιπές επιχειρήσεις που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές σε εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα ή οχήματα, αλλά είναι λειτουργικές.
7. Αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων. Στις περιοχές που κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (Δήμοι Μινώα Πεδιάδος και Αρχανών-Αστερουσίων) θα ανασταλεί για έξι μήνες η πληρωμή όλων των εκκρεμών, βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων φορολογικών υποχρεώσεων, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα φυσικά πρόσωπα που έχουν πληγεί.
8. Αναστολή ασφαλιστικών εισφορών. Θα δοθεί η δυνατότητα να ανασταλούν για έξι μήνες οι ασφαλιστικές εισφορές των πληττόμενων επιχειρήσεων και επιτηδευματιών.
9. Αναστολή διενέργειας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης για έξι μήνες. Αφορά τα φυσικά και νομικά πρόσωπα καθώς και τις νομικές οντότητες που επλήγησαν και είναι δικαιούχοι των μέτρων της στεγαστικής συνδρομής ή/και της επιχορήγησης για τις επιχειρήσεις. Η αναστολή καταλαμβάνει, ιδίως, τη διενέργεια πλειστηριασμών, κατασχέσεων, αποβολών και προσωπικών κρατήσεων.
10. Επιδότηση ενοικίου/συγκατοίκησης. Στις πληγείσες περιοχές θα δοθεί επιδότηση ενοικίου/συγκατοίκησης για την κάλυψη δαπανών προσωρινής στέγασης των μόνιμων κατοίκων οι κατοικίες των οποίων επλήγησαν από τον σεισμό.
11. Στήριξη των ΟΤΑ για τις άμεσες ανάγκες και για τις αποκαταστάσεις. Διατίθεται 1 εκατ. ευρώ – 800.000 στον Δήμο Μινώα Πεδιάδος και 200.00 στον Δήμο Αρχανών-Αστερουσίων.
12. Συνεργασία και στήριξη για την κατεδάφιση των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτιρίων.
Περάσαμε δύσκολα την πρώτη νύχτα στις σκηνές, χωρίς κρεβάτια και στρώματα και με αρκετό κρύο οι ηλικιωμένοι, αλλά και μικρά παιδιά στην ουσία αφέθηκαν στην τύχη τους» λέει στην «Εφ.Συν.» ο Γιώργος Γκιουλμιχάλης, αντιπρόεδρος του τοπικού Συλλόγου του χωριού Κάτω Πουλιές, όπου έχουν στηθεί τέσσερις σκηνές. «Το χωριό μας είναι χωριό προσφύγων και αυτές τις μέρες ζούμε έναν δεύτερο ξεριζωμό. Ζητάμε να δείξουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον και κυρίως ζητάμε να βρεθεί γρήγορα μια πιο μόνιμη λύση γιατί δεν μπορούμε να περάσουμε τον χειμώνα στις σκηνές» λέει ο ίδιος.
Σοκαρισμένος από το θέαμα που αντίκρισε στην εκκλησία του χωριού Μαχαιρά είναι ο ιερέας π. Μιχάλης Μαρνέλος. Δείχνοντας τον μισογκρεμισμένο ναό μάς λέει: «Ο Θεός μάς βοήθησε και έγινε ο σεισμός Δευτέρα πρωί και όχι Κυριακή. Το προηγούμενο πρωί είχαμε λειτουργία και ο ναός ήταν γεμάτος πιστούς. Ολόκληρος ο τοίχος του ιερού έχει καταπέσει μέσα στην εκκλησία, ο πρώτος που θα σκοτωνόταν θα ήμουν εγώ».
Σε αυτό το κρεβάτι κοιμόντουσαν όλο το καλοκαίρι τα εγγονάκια μου που τα είχα μαζί μου. Ευχαριστώ τον Θεό που δεν έγινε νωρίτερα ο σεισμός γιατί οι πέτρες θα τα είχαν πλακώσει» λέει στην «Εφ.Συν.» η Αριστέα Φαρσαράκη, στο χωριό Ινι που επίσης χτυπήθηκε σφοδρά από τον σεισμό. Η ίδια είναι από τους κατοίκους που επέλεξαν να κοιμούνται σε πρόχειρη στρωματσάδα στην αυλή του σπιτιού της και να μη μεταφερθεί στις σκηνές. «Δεν μπορώ να αφήσω το σπίτι μου, εδώ είναι η ζωή μου».
Σπίτια ή φρεγάτες;
Αφού περιηγήθηκε στις πληγείσες περιοχές, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκίνησε τις δηλώσεις του στις κάμερες τονίζοντας ιδιαίτερα ότι για να δει τους σεισμόπληκτους μετέβη στην Κρήτη απευθείας από το Παρίσι όπου υπέγραψε την αμυντική συμφωνία για τις νέες φρεγάτες. Μοιραία δέχτηκε από την «Εφ.Συν.» μια ερώτηση που συνδύαζε και τα δύο θέματα: «Νέα σπίτια για τους πληγέντες ή νέες φρεγάτες;» Ο ίδιος απάντησε μάλλον ενοχλημένος: «Νέες φρεγάτες σίγουρα και νέα σπίτια. Το ένα δεν υποκαθιστά το άλλο».
Μακάρι να είναι έτσι…
