Θετικές ειδήσεις για τη σχέση της Εκκλησίας της Ελλάδος με το Οικουμενικό Πατριαρχείο έβγαλε η χθεσινή μέρα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδοξίας που διεξάγεται στο Κολυμπάρι Χανίων.
Κατά τη συζήτηση του τρίτου θέματος της ατζέντας, «περί του Αυτονόμου των Εκκλησιών και του τρόπου ανακήρυξης αυτού», η ελληνική αντιπροσωπεία κατέθεσε τροπολογία που αφορούσε το φλέγον θέμα των Νέων Χωρών (Ηπειρος, Μακεδονία, Θράκη και Βόρειο Αιγαίο) των οποίων η διοίκηση έχει παραχωρηθεί στην Εκκλησία της Ελλάδος, αναφέρονται όμως πνευματικά στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος απευθυνόμενος στον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο ξεκαθάρισε με σαφήνεια πως δεν τίθεται θέμα ανακήρυξης της αυτονομίας των Εκκλησιών αυτών ούτε και επιστροφής τους στη διοικητική δικαιοδοσία του Φαναρίου, δήλωση που ικανοποίησε πλήρως την ελληνική πλευρά και οδήγησε στην απόσυρση της σχετικής τροπολογίας.
Το θέμα προκαλεί μόνιμες τριβές μεταξύ Αθήνας και Φαναρίου και επ’ αυτού εκδόθηκαν σχετικές ανακοινώσεις και από τις δύο πλευρές, επιδιώκοντας να δοθεί ένα οριστικό τέλος στην υποβόσκουσα διαμάχη, ενώ σχετική ενημέρωση δόθηκε και κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου από τον αρχιγραμματέα της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος Χαράλαμπο Κονιδάρη.
Υπενθυμίζεται πως οι μητροπόλεις των συγκεκριμένων περιοχών (που προσαρτήθηκαν στην Ελλάδα μετά το 1912) μνημονεύουν ακόμα τον οικουμενικό πατριάρχη και όχι τον αρχιεπίσκοπο Αθηνών.
Διαφορετικό είναι το καθεστώς των Εκκλησιών της Κρήτης και των Δωδεκανήσων. Για τη μεν Κρήτη ισχύει καθεστώς ημιαυτονομίας (με το Φανάρι να εκλέγει τον αρχιεπίσκοπο Κρήτης), ενώ για τις 5 μητροπόλεις της Δωδεκανήσου, οι επικεφαλής εκλέγονται επίσης από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Και για αυτές τις περιοχές πάντως ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος δήλωσε ενώπιον της Συνόδου πως «Κρήτη και Δωδεκάνησα δεν είναι λιγότερο Ελλάδα».
Με το σταγονόμετρο
Κατά τα λοιπά, πάντως, οι ειδήσεις από την Πανορθόδοξη Σύνοδο βγαίνουν κυριολεκτικά με το σταγονόμετρο. Είναι γεγονός πως αν για κάποιο θέμα δεν βγουν επίσημες ανακοινώσεις από τις Εκκλησίες, δεν πρόκειται να διαρρεύσει καμία πληροφορία για όσα συζητούνται στο εσωτερικό του συνεδριακού κέντρου.
Αν και από την αρχή είχε ανακοινωθεί πως οι εργασίες θα είναι κλειστές για τους δημοσιογράφους, εντούτοις σχολιάζεται αρνητικά το σφιχτό «φιλτράρισμα» στην επίσημη ενημέρωση.
Χθες ανακοινώθηκε πως έχει ήδη υπάρξει συμφωνία για το τελικό κείμενο ως προς την «αποστολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας στον Σύγχρονο Κόσμο» (πρώτο θέμα της Συνόδου) και πως πιθανότατα σήμερα θα κλείσει και το θέμα της «Ορθόδοξης Διασποράς» (δεύτερο θέμα της ατζέντας).
Ωστόσο, κατέστη σαφές πως δεν θα μάθουμε ποτέ ούτε τις προτάσεις – τροποποιήσεις που κατατέθηκαν, ούτε αυτές που απορρίφθηκαν, ούτε καν το περιεχόμενο της συζήτησης επ’ αυτών.
Κατά την ενημέρωση του Τύπου, που εξελίσσεται σε μια απολύτως τυπική και ελεγχόμενη διαδικασία, πολλές φορές οι εκπρόσωποι των Εκκλησιών αρκέστηκαν να πουν στους δημοσιογράφους πως το κλίμα στη Σύνοδο «είναι πολύ εγκάρδιο» και πως «γίνεται γόνιμος διάλογος», αλλά μέχρι εκεί.
Πιεζόμενος από συνεχείς ερωτήσεις, ο εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Κύπρου είπε πως «φαίνεται πως δεν θα μπορέσουμε να δώσουμε οριστική λύση στο θέμα των πολλών αρχιεπισκόπων στις Εκκλησίες της διασποράς» και φάνηκε να δέχεται επίπληξη από τον εκπρόσωπο του Οικουμενικού Πατριαρχείου που βρισκόταν επίσης στο πάνελ.
Απαντώντας σε επόμενη ερώτηση, ο εκπρόσωπος της Κύπρου ξεκίνησε λέγοντας «Αφού πήρα την άδεια από τους ανωτέρους μου σας απαντώ ότι…»
Εντύπωση επίσης προκάλεσε το γεγονός ότι χθες, ο εντεταλμένος για την ενημέρωση του Τύπου, εκπρόσωπος της γραμματείας της Συνόδου, μητροπολίτης Ιώβ της Τελμησσού, έπειτα από μία εισαγωγή πέντε λεπτών ανακοίνωσε πως θα αποχωρήσει από την ενημέρωση λόγω… φόρτου εργασίας, αφήνοντας στο πόδι του κάποιους από τους εκπροσώπους των επιμέρους Εκκλησιών.
Το θέμα της «καναλιζαρισμένης» ενημέρωσης από τη Σύνοδο έχει ήδη σχολιαστεί αρνητικά από πολλά διεθνή ΜΜΕ. Το ίδιο το Κέντρο Τύπου βρίσκεται εκτός του χώρου της Ορθόδοξης Ακαδημίας, σε τέντα που στήθηκε σε γειτονικό οικόπεδο και οι δημοσιογράφοι δεν μπορούν καν να πλησιάσουν το συνεδριακό κέντρο.
Το καθεστώς αυτό έχει ήδη οδηγήσει σε αποχώρηση από τη Σύνοδο του πρακτορείου εκκλησιαστικών ειδήσεων Romfaia.gr.
Σε επιστολή του ο διευθυντής του Μέσου Αιμίλιος Πολυγένης εξηγεί τη στάση του αναφέροντας: «Ακόμη και οι διαπιστευμένοι φωτογράφοι και δημοσιογράφοι το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να… περιφέρονται με ένα καρτελάκι καμαρωτοί. Οι μόνοι που έχουν πρόσβαση είναι οι επίσημοι φωτογράφοι των Προκαθημένων, λες και οι υπόλοιποι βρισκόμαστε στην Κρήτη για δημόσιες σχέσεις».
(Κεντρική φωτογραφία: Ο αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος Χαράλαμπος Κονιδάρης έκανε τη σχετική ενημέρωση για το θέμα των Νέων Χωρών, που προκαλούσε τριβές μεταξύ Αθήνας και Φαναρίου).
