Συλλογικότητα με ισχυρούς δεσμούς στην κοινωνία των Χανίων η Κατάληψη Rosa Nera. Πυκνώνουν οι φωνές υπεράσπισής της, ενώ η προθεσμία Χρυσοχοΐδη διευκολύνει το deal του υφυπουργού Διγαλάκη για ξενοδοχοποίηση των ιστορικών και διατηρητέων κτιρίων.
Με σαφή τρόπο απαντούν στο τελεσίγραφο Χρυσοχοΐδη τα μέλη των καταλήψεων στέγης στην Κρήτη. Η προθεσμία του υπουργού Προστασίας του Πολίτη για την εκκένωση όλων των καταλήψεων της χώρας λήγει τις επόμενες ημέρες αλλά οι αυτοδιαχειριζόμενοι χώροι του Ευαγγελισμού στο Ηράκλειο και της Rosa Nera στα Χανιά, αντί να αδειάζουν, γεμίζουν με όλο και περισσότερο κόσμο.
Πολιτικές συζητήσεις, δράσεις αλληλεγγύης, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και εκατοντάδες διαφορετικοί άνθρωποι στηρίζουν με την παρουσία τους τις δύο κυψέλες αντιεξουσιαστικής δράσης.
Στα κείμενα απάντησης των δύο καταλήψεων προς τον κ. Χρυσοχοΐδη, το πνεύμα είναι κοινό και αναπτύσσεται σε δύο άξονες: πρώτον, ότι τα τελεσίγραφα δεν τους φοβίζουν, αντίθετα τους δυναμώνουν. Δεύτερον, ότι δεν είναι διατεθειμένοι να πέσουν στην παγίδα μιας σύγκρουσης αναρχικών και αστυνομίας, όπως λέει η Κατάληψη Ευαγγελισμού. «Οι δικές μας απαντήσεις θα δοθούν στους δρόμους και στους χώρους δουλειάς», όπως λέει η Rosa Nera.
«Αγκάθι» για τη Ν.Δ.
Στην περίπτωση των Χανίων η Κατάληψη Rosa Νera έχει εδώ και χρόνια μπει στο μάτι των στελεχών της Ν.Δ. αλλά και της οικογένειας Μητσοτάκη όχι μόνο λόγω της αντιεξουσιαστικής της ταυτότητας αλλά κυρίως γιατί στέκεται εμπόδιο στα σχέδια ξεπουλήματος ενός κτιριακού «φιλέτου» που ανήκει στο Πολυτεχνείο Κρήτης και αποτελεί ταυτόχρονα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας των Χανίων.
Απηνής διώκτης της κατάληψης είναιο πρώην πρύτανης του Πολυτεχνείου και πρώην ξενοδόχος Βασίλης Διγαλάκης, ο οποίος εξελέγη βουλευτής με τη Ν.Δ. υποσχόμενος να «καθαρίσει» τον λόφο Καστέλι. Για τη δράση του ανταμείφθηκε από τον επίσης Χανιώτη Κυριάκο Μητσοτάκη με το χαρτοφυλάκιο του υφυπουργού Παιδείας, αρμόδιου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
ΗΚατάληψη Rosa Neraλειτουργεί από τον Ιούνιο του 2004 στο διατηρητέο κτίριο της πρώην Μεραρχίας Κρητών, στον ιστορικό λόφο Καστέλι, στο ενετικό λιμάνι των Χανίων. Το κτίριο της Μεραρχίας από το 1984 έχει παραχωρηθεί στο Πολυτεχνείο Κρήτης μαζί με ακόμα δύο γειτονικά κτίρια (των τουρκικών φυλακών και των στρατώνων).
Οπως έχει αποδείξει με σχετικά έγγραφασε εκτενή ρεπορτάζ της η «Εφ.Συν.», τα κτίρια πουλήθηκαν το 1985 από το υπουργείο Αμυνας στο υπουργείο Παιδείας, που κατόπιν τα παραχώρησε στο, νεοσύστατο τότε, Πολυτεχνείο για να στεγάσει τις εκπαιδευτικές του λειτουργίες.
Η σχετική δωρεά έγινε για αποκλειστικά εκπαιδευτικούς σκοπούς και συνεπώς η οποιαδήποτε αλλαγή χρήσης σκοντάφτει στο άρθρο 109 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει πως δεν επιτρέπεται η μεταβολή του περιεχομένου δωρεάς υπέρ του Δημοσίου ή υπέρ κοινωφελούς σκοπού.
Παρ’ όλα αυτά ο σημερινός υφυπουργός με την ιδιότητα του πρύτανη προχώρησε σε διαγωνισμό για τη μετατροπή των κτιρίων σε ξενοδοχείο εκμισθώνοντάς τα τον Μάιο του 2017 σε ξενοδοχειακή εταιρεία με ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο, η οποία, όπως επίσης είχε αποκαλύψει η «Εφ.Συν.», ελέγχεται από ένα δίκτυο «θολών» offshore και δηλώνει ως έδρα της το γραφείο μιας αρχιτέκτονος στα Χανιά.
Ο ίδιος ο κ. Διγαλάκης έχει προνομιακή σχέση με τον ξενοδοχειακό κλάδο, καθώς μέχρι να γίνει πρύτανης ήταν πρόεδρος του Δ.Σ. ξενοδοχειακών εταιρειών της οικογένειάς του.
Μίσθωση
Τον διαγωνισμό για την εκμίσθωση των τριών κτιρίων είχαν καταγγείλει ανοιχτά δύο από τους κοσμήτορες του Πολυτεχνείου Κρήτης τονίζοντας ότι διεξήχθη παράνομα από την Εταιρεία Αξιοποίησης της Περιουσίας του ιδρύματος, χωρίς να της ανήκουν τα συγκεκριμένα κτίρια (σ.σ. ανήκουν στο ίδιο το Πολυτεχνείο και δεν νοούνται ως προς εκμετάλλευση περιουσία αφού έχουν δωρηθεί για εκπαιδευτικούς σκοπούς).
Επίσης, όπως ανέφεραν τότε, ποτέ δεν παρουσιάστηκε στη Σύγκλητο η μελέτη σκοπιμότητας για την εκμίσθωση αλλά ούτε καν η τελική τιμή κατακύρωσης του διαγωνισμού. Παρά τις παράτυπες διαδικασίες και παρά την απόφαση του ΚΑΣ το 2018, που ορίζει σαφώς το κτίριο της Μεραρχίας ως διατηρητέο, η κυβέρνηση της Ν.Δ. συνεχίζει ακάθεκτη τις διαδικασίες ξεπουλήματος, με την Ντόρα Μπακογιάννη να απαντά με νόημα σε ερώτηση δημοσιογράφων στα Χανιά ότι «το τελεσίγραφο Χρυσοχοΐδη δεν είδα πουθενά να εξαιρεί την κατάληψη των Χανίων».
Τελεσίγραφο για το deal
Στις μεθοδεύσεις αυτές και στον ίδιο τον κ. Διγαλάκη έχουν ήδη απαντήσει με σαφήνεια τα μέλη της κατάληψης: «Χτίζουν ξενοδοχεία που μόνο εκείνοι και οι φίλοι τους θα μπορούν να επισκεφτούν, ενώ πλασάρουν το “ενετικό κόσμημα” όπου θα δουλεύουμε σαν σκλάβοι και θα επιστρέφουμε στα σπίτια μας εκτός πόλης σε φτωχά προάστια» αναφέρουν σε κείμενό τους.
Το τελεσίγραφο Χρυσοχοΐδη, ειδικά για τα Χανιά, μετατρέπεται σε πολιορκητικό κριό της επένδυσης. Ο σημερινός πρύτανης, Βαγγέλης Διαμαντόπουλος, μιλώντας στην «Εφ.Συν.» θεωρεί τα κτίρια ως ήδη διαχειριζόμενα από την ιδιωτική εταιρεία: «Η σύμβαση που υπεγράφη τον Μάιο του 2017 έχει τριετή περίοδο υλοποίησης, η οποία δεν έχει ακόμα παρέλθει. Μέσα σε αυτό το διάστημα η εταιρεία καλείται να υλοποιήσει την επένδυσή της και το Πολυτεχνείο δεν παρεμβαίνει» αναφέρει.
Το θέμα της Rosa Nera έφτασε μέχρι το Δημοτικό Συμβούλιο Χανίων, με τον νέο δήμαρχο Παναγιώτη Σημανδηράκη (ΠΑΣΟΚ) να κάνει λόγο για μια «παρανομία» που βρίσκεται σε εξέλιξη, υπερασπιζόμενος στην ουσία την ξενοδοχειακή επένδυση.
Τα μέλη της κατάληψης με κείμενό τους τού απάντησαν πως ευθυγραμμίζεται με τη γραμμή περί νόμου και τάξης της ακροδεξιάς κυβέρνησης, θεωρώντας «παράνομη» «τη συλλογική δράση των κινημάτων, τους εργατικούς αγώνες, τα δικαιώματα των προσφύγων, τους αγώνες για τη στέγη, το νερό ή το περιβάλλον. Ολα αυτά, δηλαδή, για τα οποία αγωνίστηκε και η Κατάληψη Rosa Nera μαζί με τα τοπικά κινήματα και όλα αυτά για τα οποία στο παρελθόν τα μέλη της δικάστηκαν, στοχοποιήθηκαν και συγκρούστηκαν νικηφόρα με τους φασίστες και την Ακρα Δεξιά».
Στην ίδια συνεδρίαση την κατάληψη υπερασπίστηκαν οι παρατάξεις «Πρώτα ο Ανθρωπος» και «ΑΝΤΑΡΣΥΑ στα Χανιά» με τον επικεφαλής της πρώτης, Γιάννη Σαρρή, να χαρακτηρίζει εκτός πραγματικότητας το δίλημμα «κατάληψη ή ξενοδοχείο» που βάζει ο κ. Διγαλάκης τονίζοντας πως «η κατάληψη έχει παίξει τον ρόλο της στα Χανιά κι έχει έναν πλούτο δράσεων. Από ‘κεί και πέρα, τα κτίρια ανήκουν στην πόλη και αν η κατάληψη αποτελεί εμπόδιο για τη μετατροπή τους σε ξενοδοχείο, τότε κάθε εμπόδιο για καλό».
Εντονη παρουσία στα καλλιτεχνικά δρώμενα και στις αγωνιστικές κινητοποιήσεις
Ωστόσο η Κατάληψη Rosa Nera δεν είναι μόνο το αντίπαλο δέος στην εμπορευματοποίηση των ιστορικών κτιρίων. Αποτελεί μία συλλογικότητα με βαθιές ρίζες στην κοινωνία των Χανίων, ένα εγχείρημα αντίστοιχο ιστορικών καταλήψεων στέγης σε όλη την Ευρώπη, που επί 15 χρόνια αποτελεί έναν πρωτοποριακό χώρο συλλογικής δράσης, με παρουσία των μελών της σε κάθε αγωνιστική κινητοποίηση.
Ιδιαίτερα δε τα μέλη της κατάληψης έδωσαν μάχες εναντίον της ισχυρής στα Χανιά Χρυσής Αυγής, με παρουσία σε κάθε αντιφασιστική κινητοποίηση, την ώρα μάλιστα που άλλοι πολιτικοί χώροι κρύβονταν ή έκαναν πως δεν βλέπουν. Εκτός από τα μόνιμα μέλη της κατάληψης, στο κτίριο έχουν φιλοξενηθεί πολλές φορές άστεγοι αλλά και πρόσφυγες πολέμου, όταν το κράτος και η Αυτοδιοίκηση στάθηκαν ανίκανοι να ανταποκριθούν.
Πολυεπίπεδη, τέλος, είναι η παρουσία της Rosa Nera στον πολιτισμό, αφού στα 15 χρόνια λειτουργίας της έχει φιλοξενήσει εκατοντάδες μουσικές, θεατρικές και άλλες εκδηλώσεις ενώ στους χώρους της λειτουργούν εκτός από μια τεράστια βιβλιοθήκη διάφορα εργαστήρια όπως κεραμικής, μαθημάτων μουσικής, χορού, επισκευής ποδηλάτων, κούκλας, μαθήματα ζωγραφικής, εκθέσεις και πολλά άλλα.
Τις τελευταίες ημέρες πραγματοποιούνται μαζικότατες συνελεύσεις τόσο στον χώρο της κατάληψης όσο και σε άλλους υποστηρικτικούς χώρους όπως το Κοινωνικό Στέκι – Στέκι Μεταναστών Χανίων.
Η Rosa Nera έχει την ενυπόγραφη υποστήριξη όχι μόνο αναρχικών και αριστερών συλλογικοτήτων και οργανώσεων, αλλά και εργατικών σωματείων, της τοπικής ΕΛΜΕ, συλλόγων αρχιτεκτόνων, συλλόγων αρχαιολόγων, ομάδων γονέων, αντιεμπορευματικών αθλητικών και καλλιτεχνικών ομάδων, θεατρικών και εκδοτικών εγχειρημάτων, φοιτητικών συλλόγων, περιβαλλοντικών κινημάτων από τα χωριά της Κρήτης, αλληλέγγυων ιατρικών εγχειρημάτων όπως και μαθητικών ομάδων.
Στην ουσία όλους αυτούς θα βρουν μπροστά τους οι μηχανισμοί καταστολής αν επιχειρήσουν να εφαρμόσουν το τελεσίγραφο του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη.
📍Το site της κατάληψης:rosanera.squat.gr
ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ
«Ούτε βήμα πίσω», απαντούν στον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη τα μέλη της κατάληψης Ευαγγελισμού στο Ηράκλειο, απορρίπτοντας το τελεσίγραφο εκκένωσης. «Δεκαεπτά χρόνια αγώνων δεν λήγουν σε 15 μέρες», αναφέρουν σε σχετική ανακοίνωσή τους, θέτοντας σαφώς το ιδεολογικό στίγμα των καταλήψεων στέγης ως συλλογικοτήτων που δεν στερούν χώρους από τους ιδιοκτήτες τους αλλά που, αντίθετα, «παραδίδουν τα κτίρια πίσω στην κοινωνία».
Τις τελευταίες ημέρες στην κατάληψη Ευαγγελισμού μπαινοβγαίνει πλήθος κόσμου. Ηδη από τη Δευτέρα βρίσκονται σε εξέλιξη εκδηλώσεις και δράσεις των ομάδων της κατάληψης, που περιλαμβάνουν ομιλίες, συζητήσεις, προβολές, συλλογική κουζίνα κ.ά.
Η ιστορία
Η κατάληψη λειτουργεί από το 2002 στην οδό Θεοτοκοπούλου, εντός των τειχών της παλιάς πόλης του Ηρακλείου και πολύ κοντά στην πλατεία Καλλεργών (Λιοντάρια), που είναι το πιο γνωστό και προβεβλημένο σημείο της πόλης.
Στεγάζεται σε κτίριο που ανήκει στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και το οποίο στέγασε από το 1906 τη Γαλλική Σχολή Καλογραιών, ενώ επί Κατοχής, το 1941, μετατράπηκε σε Στρατιωτικό Γερμανικό Νοσοκομείο. Από το 1945 έως το 1985 λειτούργησε ως ιδιωτική κλινική με το όνομα «Ευαγγελισμός».
Στη συνέχεια περιήλθε στην ιδιοκτησία της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, αλλά παρέμενε ερειπωμένο μέχρι το 2002, οπότε στεγάστηκε εκεί η κατάληψη.
Με τη φροντίδα των μελών της κατάληψης στο κτίριο έχουν γίνει εργασίες αναστήλωσης και εξωραϊσμού οι οποίες κυριολεκτικά το έσωσαν από την κατάρρευση. Το γεγονός αυτό αναγνωρίζεται και από τους κατοίκους τής γύρω περιοχής που όλο το προηγούμενο διάστημα το έβλεπαν ερειπωμένο και επικίνδυνο.
Σε αντίθεσημε την περίπτωση της Rosa Nera στα Χανιά, όπου το Πολυτεχνείο με τις ευλογίες της Ν.Δ. προωθεί την ξενοδοχοποίηση του ιστορικού κτιρίου στο οποίο στεγάζεται η κατάληψη, στο Ηράκλειο το Πανεπιστήμιο Κρήτης δεν έχει εκπονήσει ποτέ κανέναν σχεδιασμό για το τι θα κάνει το κτίριο, αν εκκενωθεί η κατάληψη.
Κύκλοι της διοίκησης παραδέχονται κατ’ ιδίαν πως αν φύγει η κατάληψη θα έρθει απλά η… εγκατάλειψη, ωστόσο αποφεύγουν να το πουν δημοσίως.
Ο αντιπρύτανης επί ακαδημαϊκών θεμάτων Γιάννης Καρακάσης απαντά στην «Εφ.Συν.» πως «αποτελεί πάγια θέση του Πανεπιστημίου ότι η κατάληψη πρέπει να λήξει και το κτίριο να αποδοθεί στο ίδρυμα», ωστόσο, όπως λέει, το τελευταίο διάστημα δεν έχει υποβληθεί αίτημα προς την αστυνομία για την εκκένωσή του.
«Την τελευταία φορά που μιλήσαμε γι’ αυτό ήταν μετά την πυρκαγιά στις εστίες του Πανεπιστημίου, το 2018, όταν είπαμε στον κ. Γαβρόγλου πως θα μπορούσαν σε αυτό το κτίριο να φιλοξενηθούν κάποιοι φοιτητές και μας απάντησε αρνητικά», αναφέρει ο ίδιος.
Διχασμένοι
Η στάση πάντως των πανεπιστημιακών σε σχέση με την κατάληψη δεν είναι κοινή. Τα τμήματα των ανθρωπιστικών επιστημών βρίσκονται πιο κοντά σε κινηματικές δράσεις και σε μόνιμη αντίθεση με το περιβάλλον… αριστείας που επιβάλλουν οι καθηγητές των θετικών επιστημών, ενώ δεν είναι χωρίς σημασία η χθεσινή συμμετοχή του προέδρου του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, καθηγητή Γιάννη Ζαϊμάκη, ως ομιλητή στις τρέχουσες εκδηλώσεις της κατάληψης.
Στις προσεχείς εκδηλώσεις στην κατάληψη περιλαμβάνονται συζήτηση για τον τουρισμό (Σάββατο στις 7 μ.μ.), εκδήλωση-συζήτηση για την «Ετερονομία και τη διαχείριση φυσικών πόρων» με ομιλητή τον νομικό περιβάλλοντος Γιώργο Σμπώκο (Κυριακή 7 μ.μ.), συλλογική κουζίνα και προβολή του ντοκιμαντέρ «Η επαφή» (Δευτέρα από τις 6 μ.μ.) κ.ά.
Στην κατάληψη του Ευαγγελισμού εδώ και 17 χρόνια λειτουργούν μεταξύ άλλων αναρχικές και αντιεξουσιαστικές πολιτικές ομάδες, ομάδες αντιπληροφόρησης, αντιφασιστικές συνελεύσεις, εργατικά σχήματα, φεμινιστικές συλλογικότητες, συνελεύσεις ενάντια στον μιλιταρισμό και τον πόλεμο, συνελεύσεις αλληλεγγύης στους πολιτικούς κρατουμένους, κολεκτίβες εργασίας, βιβλιοθήκη και χώρος διανομής βιβλίων, γυμναστήριο, στούντιο μουσικής και άλλοι χώροι μελέτης και δραστηριοτήτων.
«Αν θέλουν πόλεμο, θα τον έχουν»
Στο κείμενό τους με αφορμή την έκδοση του τελεσίγραφου Χρυσοχοΐδη, τα μέλη της συλλογικότητας τονίζουν πως οι καταλήψεις «είναι η ελάχιστη διεκδίκηση των χώρων που μας έχουν κλέψει. Των σπιτιών που μας βάζουν να πληρώνουμε λες και είναι χρυσός, των δημόσιων χώρων που πρώτα καταστρέφουν με τραπεζοκαθίσματα και μετά γεμίζουν με κάμερες και μπάτσους, των δημόσιων εκτάσεων που ξεπουλάνε στις μαφίες των κατασκευών. Αυτοί λοιπόν που μας κλέβουν τη γη, το νερό, τον μόχθο και τον αέρα που αναπνέουμε, τώρα μας ζητάνε με θράσος να παραδώσουμε λιγοστά τετραγωνικά μέτρα που στεγάζουν τους αγώνες μας για ελευθερία».
Τα μέλη της κατάληψης δηλώνουν πως αν η κυβέρνηση της Ν.Δ. θέλει πόλεμο θα τον έχει, αλλά όχι έτσι όπως τον έχει σχεδιάσει: «Δεν πέφτουμε στην παγίδα να κλειστούμε σε μια σύγκρουση αναρχικών και αστυνομίας. Ετσι κι αλλιώς, εμείς αποτελούμε έναν μόνο από τους στόχους, ίσως τον πιο θεαματικό. […] Το τελεσίγραφο Χρυσοχοΐδη είναι το σάλπισμα μιας νέας μάχης ενός ευρύτερου κοινωνικού-ταξικού πολέμου που εμπλέκει εκ των προτέρων πλατιά τμήματα της κοινωνίας», αναφέρουν.
To site της κατάληψης Ευαγγελισμού:http://evagelismos.squat.gr
Δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα των Συντακτών στις 05.12.2019 και στις 06.12.2019
