Εξόφθαλμη κακοδικία για ένα εργατικό δυστύχημα του 2020 καταγγέλλουν στην «Εφ.Συν.» οι συγγενείς ενός νέου ανθρώπου, που έχασε τη ζωή του εν ώρα εργασίας, στο Ρέθυμνο τον Μάιο του 2020. Ο 38χρονος Μανώλης Αφράτης, ενώ πραγματοποιούσε διανομές με το φορτηγό ψυγείο της εταιρείας «Γαλακτοκομική Αμαρίου Α.Ε.» (πρώην Μανουκαράκη Α.Ε.), έχασε περιέργως τον έλεγχο του οχήματος, το οποίο εξετράπη της πορείας του και ανατράπηκε, με αποτέλεσμα να βρει τραγικό θάνατο.
Οι συγγενείς του οδηγού μιλούν για ένα «φονικό φορτηγό» που δόθηκε στον άτυχο εργαζόμενο και που, όπως αποδεικνύεται από τις τεχνικές πραγματογνωμοσύνες, αποτελούσε δημόσιο κίνδυνο. Το δυστύχημα σημειώθηκε στις 21 Μαΐου 2020 σε κατηφορική δεξιά στροφή του επαρχιακού δρόμου Κουρουτών – Φουρφουρά του Δήμου Αμαρίου, μεσημβρινή ώρα, με καλές καιρικές συνθήκες, με άπλετο φως και χωρίς να προκύπτει εμπλοκή άλλου οχήματος. Οι συνθήκες αυτές, και με δεδομένη τη 15ετή οδηγική εμπειρία του θύματος, έστρεψαν από την πρώτη στιγμή τις υποψίες στην κατάσταση του οχήματος. Για το συγκεκριμένο συμβάν υπήρξαν αρχικά δύο τεχνικές εκθέσεις από διαφορετικούς πραγματογνώμονες. Ο πρώτος ορίστηκε αυτεπάγγελτα από το Αστυνομικό Τμήμα Αμαρίου και ο δεύτερος από την οικογένεια του θύματος.
Με τα φρένα σπασμένα
Μεταξύ των δύο εκθέσεων υπάρχει τεράστια απόκλιση. Η πρώτη, του ορκωτού πραγματογνώμονα Γ. Πετρακάκη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κατάσταση του οχήματος πριν από το ατύχημα ήταν «μέτρια» και διαπιστώνει πως δεν προέκυψαν προβλήματα στα συστήματα ενεργητικής ή παθητικής ασφάλειας του οχήματος, ενώ το δυστύχημα αποδίδεται στην υπερβολική ταχύτητα που είχε αναπτύξει ο οδηγός (σ.σ. περίπου 60 χλμ./ώρα). Ωστόσο, η δεύτερη έκθεση, από τον πραγματογνώμονα μηχανολόγο μηχανικό Ι. Κατσιδονιωτάκη, δίνει εντελώς διαφορετική εικόνα, αναφέροντας ως βασική αιτία του δυστυχήματος το σπάσιμο των φρένων και συγκεκριμένα τη διάρρηξη, λόγω παλαιότητας, του ελαστικού σωλήνα πίεσης (μαρκούτσι) του υδραυλικού συστήματος πέδησης του μπροστινού δεξιού τροχού. Στην πρώτη έκθεση αναφέρεται πως το σπάσιμο του σωλήνα έγινε όχι πριν, αλλά μετά την ανατροπή του φορτηγού και εξαιτίας αυτής, ισχυρισμός που αποδομείται πλήρως και από τρίτη πραγματογνωμοσύνη από τον μηχανολόγο και ειδικό πραγματογνώμονα Π. Μαδιά. Στη νεότερη έκθεση παρουσιάζεται αναλυτικά ο τρόπος με τον οποίο κόπηκε εγκάρσια ο συγκεκριμένος σωλήνας λόγω παλαιότητας και γήρανσης του υλικού, το οποίο έχρηζε άμεσης αντικατάστασης, αποδίδοντας ευθέως ευθύνη στον επιβλέποντα τεχνικό και ιδιοκτήτη του φορτηγού που επέβλεπε τη συντήρησή του.
Εκτός όμως από το σπάσιμο των φρένων, η συνολική εικόνα του φορτηγού ήταν άκρως επικίνδυνη, όπως αποκαλύπτεται από τη δεύτερη πραγματογνωμοσύνη (Κατσιδονιωτάκη): Το φορτηγό δεν διέθετε ABS, όπως επιτάσσει ο ευρωπαϊκός κανονισμός, οι ζώνες ασφαλείας ήταν εκτός λειτουργίας, τα ελαστικά ήταν ακατάλληλα, λιωμένα και σαπισμένα από την πολύχρονη χρήση, ενώ δεν έκλεινε καν η πόρτα του οδηγού που ήταν δεμένη με σύρματα. Το πεντάλ του γκαζιού έλειπε εντελώς και ο οδηγός πατούσε μόνο στον μοχλό με το πόδι για να επιταχύνει, ενώ ακόμα και η θέση του οδηγού στηριζόταν από ένα μαδέρι που είχε τοποθετηθεί από πίσω της στην καμπίνα. Το διπλό κάθισμα του συνοδηγού, βάρος άνω των 100 κιλών, δεν ήταν βιδωμένο στην καμπίνα και πηγαινοερχόταν μπρος-πίσω με κάθε φρενάρισμα, ενώ πιθανότατα ήταν και αυτό που επέφερε τα βαρύτατα χτυπήματα στον Μανώλη Αφράτη κατά την ανατροπή του οχήματος.
Εκείνο όμως που είναι αποκαλυπτικό είναι το καθεστώς κυκλοφορίας του φορτηγού το οποίο ήταν ταξινομημένο ως «φορτηγό με ανυψωτικό μηχάνημα» και παρανόμως είχε μετατραπεί σε ψυγείο μεταφοράς νωπών προϊόντων. «Προστέθηκε επιπλέον ένα μεγάλο φορτίο, παράνομα, επάνω στο όχημα βάρους κατ’ εκτίμηση 2.500 κιλών μαζί με όλες τις μεταλλικές κατασκευές στήριξης αυτού» αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση πραγματογνωμοσύνης. Το συνολικό πρόσθετο βάρος μαζί με τα προϊόντα των διανομών ξεπερνούσε τα 4.000 κιλά, ενώ το πιο τραγικό είναι πως σύμφωνα με την ίδια πραγματογνωμοσύνη, «όλη η κατασκευή του ψυκτικού θαλάμου, ήταν πρόχειρα στερεωμένη με ελάχιστες βίδες οξειδωμένες, διαβρωμένες και σε πολυχρόνια προχωρημένη σήψη με αποτέλεσμα να “παίζει” και να είναι ασταθής» και «κυρίως στις στροφές να παλαντζάρει όλο το όχημα έχοντας χάσει τη σωστή εργοστασιακή ευστάθειά του».
Ευθύνες και στο ΚΤΕΟ
Είναι απορίας άξιο το πώς αυτό το όχημα πέρασε από ΚΤΕΟ αν και ο ίδιος ο πραγματογνώμονας δίνει ευθεία εξήγηση αποδίδοντας σε οικονομικούς λόγους την παράβλεψη όλων αυτών των δυσλειτουργιών. Εξίσου περίεργη ήταν και η παράλειψη κάθε αναφοράς στη δεύτερη πραγματογνωμοσύνη στο σκεπτικό με το οποίο τον περασμένο Μάρτιο τέθηκε στο αρχείο τη μήνυση της οικογένειας του θανόντος. Πριν από λίγες μέρες, και μετά τα νέα στοιχεία που προέκυψαν, ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Ρεθύμνου Γ. Πατεράκης αποφάσισε να ανασύρει την υπόθεση από το αρχείο και σύντομα αναμένεται να οδηγηθεί στο ακροατήριο.
Οι συγγενείς του Μανώλη Αφράτη ζητούν δικαίωση και ετοιμάζονται να υπερασπιστούν τη μνήμη του στο δικαστήριο. Μάλιστα, ο αδελφός του θύματος, Στέλιος Αφράτης, μιλώντας στην «Εφ.Συν.» τονίζει πως η συγκεκριμένη εταιρεία βαρύνεται και με άλλο ατύχημα-καρμπόν, τρεις μήνες πριν από τον θάνατο του αδελφού του, όταν και πάλι φορτηγό εξετράπη της πορείας του και ανατράπηκε χωρίς προφανή λόγο στην περιοχή της Σούδας.
Η νομική σύμβουλος της οικογένειας Ελισάβετ Πούλιου δηλώνει στην «Εφ.Συν.»: «Ελπίζω η Δικαιοσύνη να δικαιώσει τη μνήμη του άτυχου Μανώλη και να τιμωρήσει την εργοδότρια εταιρεία που τον τοποθέτησε να εργαστεί σε ένα φονικό φορτηγό, που δεν γνώριζε την κατάστασή του, αφού το οδήγησε για δεύτερη φορά τη μοιραία μέρα, ώστε να παραδειγματιστούν και οι υπόλοιποι εργοδότες και να συντηρούν, ως οφείλουν, τα φορτηγά τους αυτοκίνητα».
- Στην κεντρική Φωτογραφία: Αριστερά: Το σημείο του δυστυχήματος. Δεξιά: Ο Μανώλης Αφράτης, θύμα του εργατικού δυστυχήματος.
