Ξύπνησαν μια μέρα οι προύχοντες της πόλης και αναρωτήθηκαν:
– «Τι να φτιάξουμε με 30 χιλιάδες ευρώ;»
Και η απάντηση ήταν έτοιμη από τους μελετητές – συμβουλάτορες:
– «Ένα κλουβί. Ένα μεγάλο κλουβί, από μεταλλικό πλέγμα, γυαλί και μπετόν. Να χωράει πολλά πουλιά μέσα και να περνούν οι διαβάτες να τα χαζεύουν και να υμνούν τους πολυχρονεμένους προύχοντες που το έβαλαν εκεί, να ομορφαίνει τη ζωή τους».
– «Που εκεί;» ρώτησε ο τρελός του χωριού…
– «Στο Πάρκο Γεωργιάδη».
– «Μα εκεί έχει ήδη πουλιά, που πετούν ελεύθερα» είπε ο τρελός…
– «Στο κλουβί θα φαίνονται καλύτερα», είπαν οι προύχοντες, και η προμελέτη προωθήθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο. Μέχρι κι ο Βενιζέλος από απέναντι κοίταζε περίεργα προς το πάρκο κι ας ήταν ο μόνος που είχε προσωπικό συμφέρον από την υπόθεση. Ανεχόταν επί χρόνια την ταπείνωση από τις κουτσουλιές, αλλά είχε και κάποια παρέα με τα πουλιά. Έτσι κι αλλιώς κανείς άλλος δεν του δίνει σημασία πια…
Όσοι διάβασαν την προμελέτη του έργου νόμιζαν ότι κάποιος τους κάνει κακόγουστη πλάκα. Η καταστροφή του ενός τρίτου του πάρκου με σκοπό τη δημιουργία υπόγειου παρκινγκ ήταν η «αιτία πολέμου» και οι τεχνικές λεπτομέρειες του έργου έδιναν όλες τις διαστάσεις του παραλογισμού. Μετά το κόψιμο των δέντρων προβλέπεται η εγκατάσταση ενός τεράστιου κλουβιού (κόστος 29.350ευρώ), αλλά και παιχνίδια για τα παιδιά: Ομοιώματα jet ski, scooter και διθέσιου αυτοκινήτου.
«Μα αυτά είναι παιχνίδια που βάζουν τα παιδιά στη λογική του αυτοκινήτου ενώ το πάρκο θα έδινε αφορμή για να έρθουν τα παιδιά πιο κοντά στη φύση», είπε ο τρελός του χωριού, αλλά έτσι κι αλλιώς κανείς δεν τον άκουγε πια.
Συνωστισμός δραστηριοτήτων στο νέο Πάρκο
Η προμελέτη μας ήρθε το 2005 από την Αθήνα. Συγκεκριμένα από τη «Μελετητική ΕΠΕ», του κ. Αλέξανδρου Τομπάζη, με έδρα στο Πολύδροσο Αμαρουσίου. Εκεί φαίνεται πως λείπουν τα πουλιά και μόνο σε κλουβιά μπορούν να τα θαυμάζουν…
Στο κείμενο της προμελέτης προβλέπεται η εγκατάσταση δεκάδων άλλων αντικειμένων και δράσεων σε ένα πάρκο που θα μείνει κατά τα δύο τρίτα σε σχέση με το σημερινό. Εκτός από τους «εξομοιωτές» μηχανοκίνητων μέσων για παιδιά, προβλέπονται ακόμα: εξομοιωτής για αναρρίχηση, περισσότερα τραπεζοκαθίσματα για το υπάρχον αναψυκτήριο, επίπεδο σκάκι, γιγαντοοθόνη (που δε διευκρινίζεται τι ακριβώς θα προβάλλει, ίσως και εκεί πουλιά), ξύλινα όργανα γυμναστικής, πίστες skateboard, γλυπτό μετταλλόφωνο, πιάνο δαπέδου, περίπτερο πληροφόρησης κοινού, μια σβούρα (;), υπαίθριο θέατρο, ποδηλατόδρομος, θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων, μια κινητή ρόδα – κάθισμα, ένα φωτιζόμενο συντριβάνι, δύο παραβολοειδή ηχητικά κάτοπτρα (;), ένα ξύλινο τρενάκι, έναν «κόκκινο μύλο», ένα μουσικό περιστρεφόμενο τρίγωνο, μια τσουλήθρα – πύργος αλλά και μία λίμνη 120 τετραγωνικών.
– «Που θα χωρέσουν όλα αυτά στο μισό από το σημερινό πάρκο;» αναρωτήθηκε ο τρελός του χωριού, αλλά μόνο ο Βενιζέλος από απέναντι έδειξε να τον καταλαβαίνει.
Εκτός από τον τρελό όμως, υπάρχουν κι άλλοι, επιστήμονες, σπουδαγμένοι στα εξωτερικά που λένε ότι το πάρκο θα χαλάσει για ένα σκοπό που δεν αξίζει τόσο, όσο νομίζουν οι προύχοντες. Το πρόβλημα στάθμευσης, που έχει το Ηράκλειο, δε λύνεται στο κέντρο αλλά στην περιφέρειά του. Αν φτιάξεις ένα παρκινγκ στο κέντρο είναι σα να λες σε όλους «Πάρτε το αυτοκίνητό σας και κατεβείτε. Εγώ θα φροντίσω που να το βάλετε». Κι έτσι, όλοι οι υπήκοοι θα κάνουν το ίδιο μια που θα υπάρχει το παρκινγκ. Μα σε λίγο θα γεμίσει κι αυτό και θα χρειάζονται κι άλλα. Και τότε οι προύχοντες θα ψάχνουν το επόμενο πάρκο για να χαλάσουν.
«Άχρηστα τα παρκινγκ στο κέντρο»
Οι συγκοινωνιολόγοι επισημαίνουν πως η διεθνής πρακτική επιβάλει την κατασκευή παρκινγκ έξω από τα κέντρα των πόλεων, περιφερειακά, με παράλληλη ανάπτυξη δικτύων μέσων μαζικής μεταφοράς. Τα παρκινγκ εντός πόλεως «ενθαρρύνουν» την έλευση των αυτοκινήτων στο κέντρο και τελικά λειτουργούν επιβαρυντικά για το κυκλοφοριακό και την αστική ρύπανση. Χαρακτηριστική ήταν η πρόταση που κατέθεσε ο Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων δια του αντιπροέδρου του Πέτρου Κρητικού, το 2008 για το κυκλοφοριακό πρόβλημα της Θεσσαλονίκης και ειδικότερα ως προς τη χωροθέτηση χώρων στάθμευσης: «Η δημιουργία νέων χώρων στάθμευσης πρέπει να επικεντρωθεί στις παρυφές των κεντρικών περιοχών, όπου θα διασφαλίζεται η ταχεία μετεπιβίβαση στα μέσα μαζικής μεταφοράς». Κι όμως οι προύχοντες του Ηρακλείου δεν ακούν τους ειδικούς. Προβλέπουν παρκινγκ 605 θέσεων ενώ στην ίδια τη «Μελέτη Βιωσιμότητας Υπόγειου Σταθμού Αυτοκινήτων», τον Ιούνιο του 2004 παραδέχονται πως η περιοχή έχει μεγάλη προσέλευση αυτοκινήτων η οποία ενδέχεται να μεγαλώσει ακόμα από την αύξηση των αναγκών των κατοίκων είτε από την προσέλευση επισκεπτών στην περιοχή. Συνεπώς, περιμένουμε όλο και περισσότερα αυτοκίνητα και άρα το παρκινγκ θα είναι επικερδές…
Εκτός από επιβαρυντικά για την κίνηση τα παρκινγκ είναι συνήθως και ακριβά. Αν και μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει καμία αναφορά σε πιθανές τιμές στάθμευσης, η μελέτη του Δήμου ακολουθεί το παραδοσιακό μοντέλο χρέωσης με την ώρα σε συνδυασμό με την ενοικίαση ενός μέρους των θέσεων με το μήνα. Το παράδειγμα της Κυψέλης με το τεράστιο πρόβλημα στάθμευσης και τα δεκάδες παρκινγκ της ευρύτερης περιοχής να παραμένουν άδεια, δείχνει πως το κόστος της στάθμευσης είναι τελικά αυτό που καθορίζει τη χρήση του παρκινγκ. Σε κάθε περίπτωση πάντως για οποιαδήποτε συζήτηση βιωσιμότητας η χρέωση των τριών ευρώ ανά ώρα πρέπει να θεωρείται βάση. Το θέμα είναι αν τις τιμές θα τις αντέξει και το πορτοφόλι των Ηρακλειωτών.
Σημείο τριβής αποτελεί και ο τρόπος υλοποίησης του έργου καθώς αυτό πραγματοποιείται με τη μέθοδο της «Μελέτης – Κατασκευής», η οποία εγγυάται πλήρη αδιαφάνεια και αδυναμία ελέγχου, αφού ο εργολάβος θα εκπονήσει την τελική μελέτη στα μέτρα του και αφού ήδη θα του έχει ανατεθεί το έργο. Στις αναθέσεις τέτοιου είδους έχει ήδη αντιταχθεί σθεναρά το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και ο Δήμος Ηρακλείου έχει ήδη λάβει προειδοποίηση πως αν προχωρήσει με αυτό τον τρόπο θα ασκηθούν ένδικα μέσα για την ακύρωση της δημοπρασίας.
Εξηγήσεις από τον Δήμο
Μετά τις πρώτες αντιδράσεις ο δήμαρχος Γιάννης Κουράκης αλλά και ο πρόεδρος της Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτισμού, Τουρισμού και Ανάπτυξης Γιώργος Παρασύρης έδωσαν στο Δημοτικό Συμβούλιο και σε τηλεοπτικές εκπομπές προφορικές δεσμεύσεις πως «στο πάρκο δεν πρόκειται να κοπεί ούτε ένα δέντρο». «Αόριστες» χαρακτηρίζει τις δεσμεύσεις αυτές η Πρωτοβουλία Πολιτών για την προστασία του Πάρκου Γεωργιάδη. Αυτό που έχουμε δει μέχρι σήμερα, λένε, είναι η προμελέτη και εκεί το κείμενο είναι σαφές: «Τα τεχνικά έργα που θα γίνουν για την κατασκευή του Σταθμού Αυτοκινήτων έχουν αποτέλεσμα την κοπή όλων των φυτών που βρίσκονται ανατολικά του κεντρικού διαδρόμου, μέχρι το Ηρώο, αρκετά στη νησίδα πρασίνου νοτιοδυτικά αυτού και όλα τα φυτά του πρανούς βόρεια του πάρκου».
Με αυτά τα δεδομένα οι τρελοί του χωριού αρχίζουν να γίνονται περισσότεροι. Η Πρωτοβουλία των Πολιτών, η Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου, το Τεχνικό Επιμελητήριο, οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης στο Δημοτικό Συμβούλιο και οι χιλιάδες καθημερινοί επισκέπτες του πάρκου βλέπουν πια τον παραλογισμό του σχεδίου. Αναμένεται να το δουν εν καιρώ και οι πολυχρονεμένοι ηγέτες τους…
Δημοσιεύτηκε στο Free Press MONITOΡ, τον Οκτώβριο του 2010