Ασυνήθιστα αισθητή η δόνηση που ξύπνησε τους κατοίκους χθες τα ξημερώματα ● Ζημιές σε δύο σχολεία με πτέρυγες κτιρίων να κρίνονται ακατάλληλες για μάθημα ● Αποκολλήσεις μπαλκονιών στο κέντρο του Ηρακλείου και κατολισθήσεις σε επαρχιακούς δρόμους ● Καθησυχαστικοί οι σεισμολόγοι
Με… άγριο τρόπο ξύπνησαν χθες οι κάτοικοι της Κρήτης λόγω του ισχυρού σεισμού που ταρακούνησε το νησί στις 6.19 τα ξημερώματα. Η δόνηση έγινε ιδιαίτερα αισθητή με μεγάλη διάρκεια και σφοδρότητα προκαλώντας μεγάλη ανησυχία απ’ άκρη σ’ άκρη της Κρήτης, ενώ έγινε αισθητή σε νησιά του Αιγαίου αλλά και στην Κύπρο. Το μέγεθος του σεισμού ήταν 6,1 Ρίχτερ και το επίκεντρο στον θαλάσσιο χώρο βόρεια της Νεάπολης Λασιθίου μεταξύ Κρήτης και Σαντορίνης. Είναι η δεύτερη ίδιου μεγέθους δόνηση σε διάστημα μίας εβδομάδας, καθώς στις 14 Μαΐου ο Εγκέλαδος είχε χτυπήσει και πάλι, αυτή τη φορά πιο ανατολικά, και πάλι στη θάλασσα, μεταξύ Κρήτης και Κάσου, με ένταση επίσης 6,1 Ρίχτερ.
Οι σεισμολόγοι πάντως εμφανίζονται καθησυχαστικοί και δεν συνδέουν μεταξύ τους τις δύο δονήσεις. Οπως αναφέρει στην «Εφ.Συν.» ο Φίλιππος Βαλιανάτος, διευθυντής του Ινστιτούτου Φυσικής Εσωτερικού της Γης & Γεωκαταστροφών στο Πανεπιστημιακό Ερευνητικό Κέντρο του ΕΛΜΕΠΑ, οι σεισμοί αυτοί είναι ενδιάμεσου βάθους και χαρακτηρίζονται ως «μοναχικοί» καθώς δεν ακολουθούνται από σειρά σοβαρών μετασεισμών. Οπως αναφέρει, ο συγκεκριμένος ήταν στην τάφρο και όχι στο μεσογειακό σεισμικό τόξο, ενώ η μορφή των ταλαντώσεων που δημιουργεί σε συνδυασμό με την απόσταση προκάλεσαν τη μεγάλη διάρκεια αλλά και την αισθητότητα που αντιλήφθηκαν οι κάτοικοι. Τονίζει πως οι σεισμοί αυτοί χτυπούν ένα «καμπανάκι» για την Κρήτη, καθώς η ευρύτερη περιοχή δίνει και θα συνεχίσει να δίνει τέτοια μεγέθη και άρα θα πρέπει να δούμε σοβαρά τη λήψη μέτρων προστασίας, τη θωράκιση των κτιρίων κτλ.
Από την ισχυρή δόνηση καταγράφηκαν ζημιές κυρίως σε παλιά κτίρια αλλά και σε σχολεία στο Ηράκλειο, ενώ σημειώθηκαν κατολισθήσεις τόσο σε σημεία του επαρχιακού οδικού δικτύου όσο και σε κεντρικούς δρόμους στο Ηράκλειο, όπως η 25ης Αυγούστου, όπου κατέπεσαν μεγάλα κομμάτια μπαλκονιού από διατηρητέο κτίριο. Ευτυχώς η ώρα του σεισμού αποσόβησε τα χειρότερα, καθώς το συγκεκριμένο σημείο είναι ιδιαίτερα πολυσύχναστο, ακριβώς στην καρδιά της πόλης, όπου μέσα στη μέρα εκτός από τους κατοίκους περπατούν και εκατοντάδες τουρίστες.
Προβλήματα
Σημαντικότερα είναι τα προβλήματα στα σχολεία του Ηρακλείου και ιδιαίτερα στο κτίριο της πρώην Παιδαγωγικής Ακαδημίας (53ο και 54ο Δημοτικά), όπου μετά από έλεγχο στατικότητας κρίθηκε ακατάλληλη για μάθημα μία από τις τέσσερις πτέρυγες του σχολικού συγκροτήματος. Στο σχολείο είναι ήδη υπό εξέλιξη έργο στατικής ενίσχυσης (λόγω προηγούμενων σεισμών) και οι συγκεκριμένες ρηγματώσεις στις κολόνες προϋπήρχαν, όμως πλέον μετά τους απανωτούς σεισμούς άνω των 6 Ρίχτερ διευρύνονται και κρίνεται επικίνδυνη η συνέχιση των μαθημάτων.
Αντίστοιχο πρόβλημα δημιουργήθηκε και στο σχολικό κτίριο του 2ου και 5ου Δημοτικού της Νέας Αλικαρνασσού, όπου ο ένας όροφος έχει κλείσει λόγω ρωγμών. Σε αυτή την περίπτωση πάντως πρόκειται μόνο για σοβάδες, όπως εξηγεί στην «Εφ.Συν.» ο αντιδήμαρχος Παιδείας, Αντώνης Περισυνάκης, και σχετικά σύντομα, πιθανώς και από την ερχόμενη εβδομάδα, οι μαθητές θα επιστρέψουν στις τάξεις. Σε πρώτη φάση πάντως και για τα δύο σχολικά συγκροτήματα προωθούνται λύσεις με συγχωνεύσεις τμημάτων ή με τη χρήση βοηθητικών αιθουσών για την πραγματοποίηση των μαθημάτων.
Τα τεράστια ζητήματα της σχολικής στέγης επισημαίνει μιλώντας στην «Εφ.Συν.» ο Δημήτρη Δουλουφάκης, πρόεδρος της Ενωσης Γονέων Μαθητών Ηρακλείου, τονίζοντας πως σχεδόν όλα τα κτίρια των σχολείων είναι φτιαγμένα πολύ πριν από την εφαρμογή του αντισεισμικού κανονισμού και απαιτείται άμεσα η διενέργεια ουσιαστικού προσεισμικού ελέγχου με επιστημονικό τρόπο και μετρήσεις και όχι μακροσκοπικά (δηλαδή με το μάτι) όπως γίνεται μέχρι σήμερα.
Στο Ηράκλειο βρέθηκε χθες εσπευσμένα ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννης Κεφαλογιάννης, ο οποίος επισκέφτηκε περιοχές και κτίρια που έχουν υποστεί ζημιές, ενώ προήδρευσε σε ευρεία σύσκεψη στην Περιφέρεια Κρήτης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς γύρω από τα θέματα της πολιτικής προστασίας, δημάρχους του νησιού κτλ. Τόσο ο ίδιος όσο και ο διευθυντής του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας, που τον συνόδευε, εμφανίστηκαν καθησυχαστικοί, τονίζοντας πως δεν τίθεται γενικότερο ζήτημα ασφαλείας και πως επρόκειτο για τον κύριο σεισμό, που ευτυχώς, παρά το μεγάλο μέγεθός του, είχε περιορισμένες επιπτώσεις. «Ωστόσο θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε το φαινόμενο» τόνισε ο Γ. Κεφαλογιάννης, ενώ το γεγονός πως αυτοί οι σεισμοί εκδηλώνονται εφάπαξ, χωρίς πλούσια μετασεισμική ακολουθία και χωρίς να τίθεται θέμα ενεργοποίησης ρηγμάτων στην επιφάνεια επισήμανε ο κ. Λέκκας.

Ειδικό ενδιαφέρον, τέλος, υπάρχει για την περιοχή των Βουτών, λίγο έξω από το Ηράκλειο, που έχει ήδη κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω των εκτεταμένων ρηγματώσεων από καθιζήσεις. Την περιοχή επισκέφτηκε ξανά ο κ. Λέκκας, χωρίς πάντως εκ πρώτη όψεως να παρατηρείται επέκταση του φαινομένου λόγω του χθεσινού σεισμού.
Ζημιές σε αρχαιότητες
Θύμα των φυσικών φαινομένων έπεσαν για ακόμα μία φορά και οι αρχαιότητες της Κρήτης λίγα μόνο 24ωρα μετά την κατάρρευση της περίφημης «τοιχογραφίας των δελφινιών» στην Κνωσό. Από τον σεισμό κάποια εκθέματα που βρίσκονται στις προθήκες του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου μετακινήθηκαν από τη θέση τους, ενώ σύμφωνα με ανακοίνωση του μουσείου σε δύο εκθέματα αποκολλήθηκαν νεότερες συμπληρώσεις μερικών εκατοστών. Ο όροφος του μουσείου έμεινε κλειστός για περίπου δύο ώρες, ενώ κινητοποιήθηκαν οι φύλακες και οι συντηρητές παρενέβησαν όπου χρειάστηκε.