«Καμπάνα» 780.000 ευρώ σε Δημόσιο και Περιφέρεια Κρήτης για θανατηφόρο τροχαίο λόγω κατασκευαστικής αστοχίας στον ΒΟΑΚ ● Δεκάδες οι αντίστοιχες περιπτώσεις στην Κρήτη και σε όλη την Ελλάδα ● Ανοίγει ο δρόμος για αγωγές από συγγενείς θυμάτων.
ια κομβικού χαρακτήρα απόφαση για την ευθύνη του Δημοσίου σε περιπτώσεις τροχαίων δυστυχημάτων λόγω έλλειψης των απαραίτητων υποδομών στο οδικό δίκτυο πήρε το Συμβούλιο της Επικρατείας. Η υπόθεση αφορά δυστύχημα που σημειώθηκε το 2011 στην Κρήτη, στον Βόρειο Οδικό Αξονα (ΒΟΑΚ) στην περιοχή του Καρτερού, ανατολικά του Ηρακλείου.
Στο δυστύχημα είχαν σκοτωθεί συνολικά τέσσερις άνθρωποι, ένα νέο ζευγάρι από τα Χανιά μαζί με τα δύο παιδιά τους, ηλικίας 11 και 15 ετών, όταν το αυτοκίνητό τους εξετράπη από τον δρόμο και προσέκρουσε σε σημείο όπου είχαν τοποθετηθεί με λανθασμένο τρόπο οι προστατευτικές μεταλλικές μπάρες. Οι συγγενείς των θυμάτων είχαν προσφύγει στα δικαστήρια υποστηρίζοντας πως για τον αφανισμό της οικογένειας είχε παίξει καθοριστικό ρόλο η κατασκευαστική αστοχία στις υποδομές του δρόμου. Αρχικώς η προσφυγή τους απορρίφθηκε, τόσο από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Ηρακλείου, όσο και από το Διοικητικό Εφετείο Χανίων. Ωστόσο, 14 χρόνια μετά, το ΣτΕ τους δικαίωσε.
Το Α’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, με πρόεδρο την αντιπρόεδρο Αννα Καλογεροπούλου και εισηγήτρια τη σύμβουλο Επικρατείας Μαρίνα – Αλεξάνδρα Τσακάλη (απόφαση 918/2025), έκρινε ότι η κατά παράβαση των διατάξεων και εγκεκριμένων οδηγιών παράλειψη εγκατάστασης και σύνδεσης στηθαίων ασφαλείας μπροστά από εμπόδιο (π.χ. τοιχίο ηχοπετασμάτων) στον ΒΟΑΚ μπορεί, σύμφωνα και με τα διδάγματα της κοινής πείρας, να θεωρηθεί αντικειμενικά πρόσφορη αιτία του θανατηφόρου τραυματισμού των επιβαινόντων σε όχημα λόγω εκτροπής του από το οδόστρωμα και πρόσκρουσής του, κατόπιν αναστροφής, στην ακμή του τοιχίου».
Κατά συνέπεια, υπογραμμίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, στοιχειοθετείται ευθύνη του Δημοσίου και της Περιφέρειας Κρήτης, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές νόμιμες προϋποθέσεις, για καταβολή χρηματικής ικανοποίησης λόγω ψυχικής οδύνης στους συγγενείς των θανόντων».
Συνολικά το Δημόσιο και η Περιφέρεια Κρήτης καλούνται να καταβάλουν 780.000 ευρώ στους συγγενείς των θανόντων. Πέρα από τη συγκεκριμένη υπόθεση, η απόφαση ανοίγει τον δρόμο για την ανάδειξη των ευθυνών του κράτους σε δεκάδες τροχαία δυστυχήματα όπου κομβικό ρόλο έχουν παίξει οι κακοτεχνίες, η έλλειψη βασικών υποδομών και η κακή συντήρηση των δρόμων.
Ευθύνη του κράτους
«Πρέπει κάποτε το κράτος να καταλάβει ότι είναι ευθύνη του η διασφάλιση της ασφάλειας και της αρτιμέλειας των χρηστών του οδικού δικτύου» λέει στην «Εφ.Συν.» οΓιάννης Λιονάκης,πρόεδρος του Εθελοντικού Συλλόγου Προστασίας από Τροχαία Ατυχήματα (ΕΣΥΠΡΟΤΑ).
«Η διασπορά των περιπτώσεων και ο αγώνας που καλείται να δώσει κάθε οικογένεια για να αποδείξει τις ευθύνες του κράτους προφανώς αμβλύνουν την εικόνα, αλλά και στο παρελθόν έχουν υπάρξει αποφάσεις δικαστηρίων που καταδικάζουν δήμους ή περιφέρειες για κακοτεχνίες ή για κακή συντήρηση των δρόμων που προκάλεσαν σοβαρά ατυχήματα. Η απόφαση αυτή πλέον από το ανώτατο δικαστήριο προφανώς ανοίγει τον δρόμο και για άλλες αποζημιώσεις, αρκεί οι πολίτες να έχουν την υπομονή και να διεκδικούν, ώστε να γίνει συνείδηση και των δημόσιων φορέων η μεγάλη ευθύνη που φέρουν» αναφέρει ο ίδιος.
Το κράτος βρίσκεται πάντα πολλά βήματα πίσω από την πραγματικότητα στους εθνικούς δρόμους, όπως επισημαίνει στην «Εφ.Συν.» ο Νίκος Ηλιού, καθηγητής συγκοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και εδώ και δύο μήνες τομεάρχης Μεταφορών του ΠΑΣΟΚ.
«Το κράτος ανέθεσε μέσω της Εγνατίας Οδού σε όλη την Ελλάδα να γίνουν μελέτες οδικής ασφάλειας με επιμέρους προτάσεις για στηθαία, για σήμανση κτλ. Ωστόσο, φορέα για να κάνει αυτές τις παρεμβάσεις το κράτος δεν είχε και δεν απέκτησε ποτέ. Την ίδια τύχη είχε και το Εθνικό Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας που συνέστησε κάποτε το υπουργείο Υποδομών και στο οποίο συμμετείχα εκ μέρους του ΤΕΕ, αλλά πέρα από την ανταλλαγή απόψεων και εκθέσεις ιδεών ποτέ δεν προωθήθηκαν συγκεκριμένες λύσεις για τα θέματα της οδικής ασφάλειας».
Τραγικά περιστατικά
Για την Κρήτη και για τον φονικό ΒΟΑΚείναι πολυάριθμες οι περιπτώσεις αστοχιών που οδήγησαν σε θανατηφόρα δυστυχήματα, με κυριότερη τη μη ύπαρξη διαχωριστικού στηθαίου αλλά και διάφορες άλλες κακοτεχνίες που εδώ και χρόνια στοιχίζουν ανθρώπινες ζωές. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση με τα τρία νεκρά παιδιά τον περασμένο Αύγουστο στον Γαλατά Χανίων, που οδήγησε στην τότε εξαγγελία Σταϊκούρα για την τοποθέτηση ειδικής σήμανσης (κολονάκια) στον ΒΟΑΚ μέχρι φέτος το καλοκαίρι, η οποία φυσικά μέχρι σήμερα δεν έχει υλοποιηθεί.
Ακόμα τραγικότερη είναι η υπόθεση με ένα νεκρό ζευγάρι στο Μπαλί Ρεθύμνου τον Απρίλιο του 2021. Τότε η μηχανή στην οποία επέβαιναν οι δύο άνθρωποι έφυγε από τον δρόμο λόγω προβλήματος στο οδόστρωμα και κατέληξε σε γκρεμό αφού δεν υπήρχαν πλαϊνές προστατευτικές μπάρες. Μάλιστα οι δύο άνθρωποι έμειναν επί 4 μέρες αβοήθητοι στο πλάι του δρόμου, μέσα σε χόρτα και δίπλα στον κεντρικότερο δρόμο της Κρήτης, που περνάνε χιλιάδες αυτοκίνητα καθημερινά, καθώς μετά την πτώση της μηχανής στον γκρεμό δεν υπήρχε κανένα ίχνος του δυστυχήματος. Μέχρι και σήμερα στο συγκεκριμένο σημείο η Περιφέρεια Κρήτης δεν έχει τοποθετήσει προστατευτικές μπάρες.
