Μαύρη επέτειος, σήμερα Κυριακή 20 Ιούλη 2025, της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Ένα ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος, μέλος του ΟΗΕ, παραμένει 51 χρόνια διαμελισμένο και μ’ ένα μεγάλο μέρος του υπό τη στρατιωτική κατοχή ξένου κράτους. Οι αρχές του Διεθνούς Δικαίου, ο Καταστατικός Χάρτης του ΟΗΕ, οι στοιχειώδεις και αναμφισβήτητες αρχές της διεθνούς έννομης τάξης παραβιάζονται και καταπατιούνται κατάφωρα, ασύστολα και κατ’ εξακολούθηση 51 ολόκληρα χρόνια τώρα!
Αυτό που ονομάστηκε «Κυπριακό πρόβλημα» είναι δημιούργημα των δυνάμεων του ιμπεριαλισμού, ένα διεθνές πρόβλημα εισβολής και κατοχής, και διαχρονικών ξένων ΝΑΤΟϊκών επεμβάσεων, οι οποίες εργαλειοποίησαν και ενίσχυσαν τον εθνικισμό-σωβινισμό, οδηγώντας στη βίαιη διαίρεση της χώρας και του κυπριακού λαού, με αποκορύφωμα το δίδυμο έγκλημα του προδοτικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής.
.
Πενήντα ένα ολόκληρα χρόνια, ένα πρόβλημα αποτέλεσμα της ιμπεριαλιστικής πολιτικής στην Ανατολική Μεσόγειο, στην Εγγύς και τη Μέση Ανατολή, λόγω των σημαντικών γεωστρατηγικών συμφερόντων, αλλά και των τεράστιων ενεργειακών πηγών —συμφέροντα για τα οποία η Κύπρος αποτελεί σημείο στρατηγικής σημασίας. Το ίδιο το «Κυπριακό» μετατρέπεται σε μέσο πίεσης και εκβιασμών, γίνεται εστία νέων τριβών και προβλημάτων, με τους θύτες Αγγλοαμερικάνους πλέον στη θέση των «ειρηνοποιών διαιτητών», να προσφέρουν τις «καλές τους προθέσεις», νέες ιδέες και προτάσεις, για τη δήθεν αντιμετώπιση του χρονίζοντος προβλήματος. Είναι αναμφίβολα μια πραγματικότητα ζοφερή.
Δεν ήταν, όμως, ούτε μοιραία, ούτε αναπόφευκτη η μέχρι σήμερα τραγική πορεία του κυπριακού προβλήματος. Και το σημειώνουμε, όχι τόσο για να καταλογιστούν ευθύνες, αλλά για να βγουν τα απαραίτητα συμπεράσματα και διδάγματα, ιδιαίτερα χρήσιμα για την από δω και πέρα αντιμετώπιση του προβλήματος.
.
Το «Κυπριακό» δεν είναι οποιοδήποτε πρόβλημα. Είναι αντικειμενικά, άμεσα και στενά διαπλεκόμενο με το όλο σύστημα των προβλημάτων της ευρύτερης περιοχής μας. Κατέχει σοβαρή θέση στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς της «νέας τάξης» και, δυστυχώς, εμπλέκεται όλο και περισσότερο στις ελληνοτουρκικές τριβές και ανταγωνισμούς, για τη διεκδίκηση από τις άρχουσες τάξεις των δύο χωρών της «ηγέτιδας» θέσης στην ευρύτερη περιφέρεια και ιδιαίτερα στα Βαλκάνια. Μπορεί, επομένως, να αποτελέσει τον «μοχλό» για νέους, σοβαρούς κινδύνους και περιπέτειες, εις βάρος της σταθερότητας και της ειρήνης στην περιοχή, εις βάρος του κυπριακού, του ελληνικού και του τουρκικού λαού ταυτόχρονα.
Και σε αυτό παίζουν τεράστιο αρνητικό ρόλο οι ενδοτικές, δουλοπρεπείς κυβερνήσεις Κύπρου και Ελλάδας, που με τη στάση τους εξυπηρετούν πλήρως τα αποικιοκρατικά σχέδια και συμφέροντα του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Η πραγματική και κύρια αιτία της γέννησης και της ύπαρξης, μέχρι και σήμερα, του «κυπριακού προβλήματος» ήταν και είναι η εμμονή των αγγλοσαξόνων και Αμερικάνων ιμπεριαλιστών να καταστήσουν το νησί ένα αβύθιστο αεροπλανοφόρο, ενταγμένο στη ΝΑΤΟική δύναμη της Μεσογείου.
.
Άλλωστε, ένας από τους λόγους επιβολής της αμερικανοκίνητης δικτατορίας του 1967 στην Ελλάδα ήταν τα γενικότερα συμφέροντα των Αμερικανών στην Ανατολική Μεσόγειο, κρίκος για την ευόδωση των οποίων ήταν η ΝΑΤΟποίηση της Κύπρου. Που όντας μέλος του Κινήματος των Αδεσμεύτων κρατών, τότε, και με δεδομένο τον διαφορετικό απ’ ό,τι σήμερα διεθνή συσχετισμό δυνάμεων (τότε υπήρχε σοσιαλιστικό στρατόπεδο με επικεφαλής την ΕΣΣΔ), δεν ήταν δυνατό να ΝΑΤΟποιηθεί, να διχοτομηθεί, εκτός εάν προκαλούνταν αφορμή για κρίση ή κρίση. Αφορμή που θα απαιτούσε, με βάση τις Συνθήκες Λονδίνου (Ελλάδα και Τουρκία) και Ζυρίχης (Ηνωμένο Βασίλειο, Ελλάδα, Τουρκία, Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι) στις 11 και 19/2/1949, (ήταν οι δύο βασικές συμφωνίες που οδήγησαν στην ανεξαρτησία της Κύπρου από τη Βρετανία και στην ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1960), την επέμβαση εγγυητριών δυνάμεων για αποκατάσταση. Σύμφωνα με σχέδια της Αμερικανικής CIA αυτό μπορούσε να επιτευχθεί με πραξικόπημα ανατροπής της εκλεγμένης κυβέρνησης της Κύπρου. Αλλά ποιος θα αναλάμβανε το πραξικόπημα; Οι Αμερικάνοι έδωσαν εντολή στη στρατιωτική χούντα της Ελλάδας, που ήταν ο κατάλληλος μοχλός, και η οποία το έπραξε κατά της κυβέρνησης του Μακάριου στις 15 Ιούλη 1974 με ξεπουλημένα στελέχη της Εθνικής Φρουράς και της ακροδεξιάς φασιστικής τρομοκρατικής οργάνωσης ΕΟΚΑ Β.
Το «σχέδιο Άτσεσον» (πήρε το όνομα του από τον Αμερικανό διπλωμάτη Ντιν Ατσεσον (Dean Acheson, 11/4/1893-12/10/1971) το 1964 ήταν η πρώτη επίσημη και αναμφισβήτητη απόδειξη. Μετά ακολούθησαν η υπονόμευση και οι απόπειρες κατά του Προέδρου της Κύπρου Αρχιεπίσκοπου Μακαρίου Γ΄, (Μιχαήλ Χριστοδούλου Μούσκος, 13/8/1913-3/8/1977), το αμερικανόπνευστο πραξικόπημα των χουντικών της Ελλάδας και η τουρκική «απάντηση», με την εισβολή και την κατοχή του βόρειου τμήματος του νησιού. Αποδείξεις είχαμε πολλές και στο μετέπειτα διάστημα. Η πλέον εύγλωττη είναι η «ανοχή» και οι πλάτες των ΗΠΑ στην περιφρονητική τακτική της Τουρκίας έναντι των αρχών του Διεθνούς Δικαίου και των αλλεπάλληλων αποφάσεων του ΟΗΕ. Και οι «ειρηνευτικές» προτάσεις που κόμισε η απεσταλμένη του Αμερικάνου προέδρου Μπιλ Κλίντον (William Jefferson Clinton, 19/8/1946) Μαντλίν Ολμπράιτ (Madeleine Jana Korbel Albright, 15/5/1937-23/3/2022) το περιβόητο «σχέδιο Ανάν» (πήρε το όνομα του από το σχέδιο που κατέθεσε ο γενικός γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Ανάν (Kofi Atta Annan, 8/4/1938 – 18/8/2018))! Ουσιαστικά το σχέδιο αυτό απαιτούσε τη… βοσνιοποίηση του «Κυπριακού». Δηλαδή την αντικατάσταση των δυνάμεων του ΟΗΕ, καθώς και των ελληνοκυπριακών και των τουρκοκυπριακών, με ΝΑΤΟικές δυνάμεις. Ο μόνιμος δηλαδή στόχος των Αμερικανών.
.
Όλα οδηγούν ένα κρίσιμο συμπέρασμα: Η ουσιαστική και αποτελεσματική αντιμετώπιση του «Κυπριακού» προϋποθέτει την αποφασιστική αντιμετώπιση και το αντιπάλεμα των ιμπεριαλιστικών σχεδίων και επιδιώξεων, πρώτα και κύρια των αμερικανικών. Οτιδήποτε άλλο, η παραμικρή αυταπάτη ή ανοχή σ’ αυτές τις επιδιώξεις, λειτουργεί τουλάχιστον αρνητικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος και μπορεί να αποβεί επικίνδυνο και μοιραίο, για την ίδια την Κύπρο και για όλη την περιοχή. Άλλωστε, τέτοιου ακριβώς χαρακτήρα είναι κύρια και οι μέχρι σήμερα σοβαρότατες ευθύνες των ελληνικών και κυπριακών κυβερνήσεων.
Το «κυπριακό πρόβλημα» στη σημερινή του μορφή, πρόβλημα εισβολής και κατοχής μεγάλου τμήματος του εδάφους ενός ανεξάρτητου και κυρίαρχου κράτους από άλλο κράτος, στις 20 Ιούνη 1974 με το σχέδιο «Αττίλας», βρίσκεται όλ’ αυτά τα πενήντα ένα χρόνια στην επικαιρότητα, αφού επιζητεί δίκαιη λύση. Που σημαίνει επαναφορά στην πρότερη κατάσταση, δηλαδή στην αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της Κύπρου, της ανεξαρτησίας και κυριαρχίας της, χωρίς ξένους στρατούς κατοχής, υπό οιοδήποτε πρόσχημα, όπως π.χ. οι εγγυήτριες δυνάμεις. Το «Κυπριακό», λοιπόν, από τη φύση του, αποτελεί ένα διεθνές πρόβλημα που ζητά λύση. Από την εισβολή της Τουρκίας ως τα σήμερα, η πορεία για τη λύση του πέρασε από διάφορες φάσεις, όχι τυχαία. Η ιστορία της Κύπρου αποδεικνύει ότι πάντοτε, λόγω της θέσης της, αποτελούσε έδαφος ιμπεριαλιστικής επιβουλής, γι’ αυτό και πέρασε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στη Βρετανική Αυτοκρατορία ως αποικία. Αλλά, ακόμη και μετά τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες, οπότε απέκτησε την υπόσταση κράτους (16/8/1960), η ιστορία της εξελισσόταν μέσα στις ιμπεριαλιστικές συμπληγάδες με τη συμβολή των ελληνικών και τουρκικών κυβερνήσεων. Κυβερνήσεων πιστών στο ΝΑΤΟ, αφού και η Ελλάδα και η Τουρκία, με δεδομένο τον οξύτατο μεταξύ τους τεχνητό ανταγωνισμό, ως κράτη – μέλη του ΝΑΤΟ συμμετείχαν στη νεότερη ιστορία του κυπριακού κράτους ενεργά και ως εγγυήτριες δυνάμεις. Έχουν, λοιπόν, τεράστια συμβολή στα δεινά του κυπριακού λαού και στη σημερινή πραγματικότητα. Πραγματικότητα που εξελισσόμενη αποδιεθνοποίησε το πρόβλημα, το μετέφερε για λύση ως πρόβλημα ανάμεσα σε Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους, συνδέοντάς το επίσης με τις ελληνοτουρκικές διαφορές, τη διχοτόμηση και ΝΑΤΟποίηση του Αιγαίου, στα πλαίσια της ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων.
.
Παρά τα ψηφίσματα του ΟΗΕ του 1977 και 1979, για δίκαιη βιώσιμη λύση, για Κύπρο ενιαία, ανεξάρτητη, αδέσμευτη, αποστρατιωτικοποιημένη, που αναγνώριζαν το πρόβλημα ως διεθνές λόγω στρατιωτικής εισβολής και κατοχής μέρους των εδαφών της από την Τουρκία, οι ιμπεριαλιστές με τις κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας τορπίλιζαν την εφαρμογή τους, προκειμένου να οδηγηθεί το πρόβλημα στη σημερινή δυστοπική πραγματικότητα. Σ’ αυτό συνέβαλαν και οι κυπριακές κυβερνήσεις, αφού αναζητούσαν τη λύση όχι στη διεθνοποίηση αλλά στην επιβολή της από το λεγόμενο «διεθνή παράγοντα», δηλαδή τους Αγγλοαμερικανούς και την πίεση που δήθεν έπρεπε να ασκήσουν στην Τουρκία, δηλαδή αυτούς που ωθούσαν τα πράγματα στη διχοτόμηση. Φυσική συνέπεια όλων αυτών είναι η σημερινή πραγματικότητα.
Από το 1974, την τουρκική εισβολή και κατοχή της Κύπρου, μέχρι σήμερα κατατέθηκε ένας σημαντικός αριθμός σχεδίων «επίλυσης του Κυπριακού», πραγματοποιήθηκε μεγάλος αριθμός διαπραγματεύσεων, με την εμπλοκή του ΟΗΕ, των ΗΠΑ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των ελληνικών και τουρκικών κυβερνήσεων, καλλιεργήθηκε κλίμα ευφορίας για βιώσιμη και δίκαιη λύση, ιδιαίτερα με την ένταξη της Κύπρου στην παγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Βλέπουμε να προωθούνται διαδικασίες που συνδέονται με συστηματικές παρεμβάσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ που στοχεύουν στην προώθηση λύσης που συνδέεται με την πιο αποτελεσματική για τα μονοπωλιακά συμφέροντα εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, του μεθανίου από τα υποθαλάσσια όρη Αναξίμανδρος, μεταξύ Καστελόριζου και Κύπρου, αλλά και την προώθηση των γενικότερων ιμπεριαλιστικών σχεδίων στην περιοχή της Μέσης Ανατολής (Συρία, Παλαιστίνη, Ιράκ, Ιράν, Υεμένη κ.λπ.).
.
Έχει, πλέον, αποκαλυφθεί η επιδίωξη των ισχυρών ιμπεριαλιστικών κρατών και οργανισμών του πλανήτη, ιδιαίτερα δε των Αμερικανών, του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να επιβάλουν οριστική διχοτομική λύση. Παρά το «ΟΧΙ» των Ελληνοκυπρίων στο δημοψήφισμα για το «Σχέδιο Ανάν» το 2004, που έδωσε ισχυρό χαστούκι στις ιμπεριαλιστικές επιβουλές και σ’ όσους τις επιδιώκουν, οι Αμερικάνοι, το ΝΑΤΟ και οι Ευρωπαϊκή Ένωση προωθούν σταθερά ύπουλες «λύσεις» – ανοιχτής ή συγκαλυμμένης – διχοτόμησης στην Κύπρο τύπου ομοσπονδίας. Το πρόβλημα συνεχίζει να υπάρχει, αναζητώντας λύση που να βασίζεται στον αγώνα του κυπριακού λαού για τον τερματισμό της κατοχής. Λύση που να ικανοποιεί το δίκαιο αίτημα για μια Κύπρο ενιαία, ανεξάρτητη, ένα και όχι δύο κράτη, ή ομοσπονδία, με μία και μόνη κυριαρχία, μία ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα, ελεύθερη από ξένες βάσεις και στρατεύματα, κοινή πατρίδα των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων, χωρίς ξένους εγγυητές και προστάτες, με τον κυπριακό λαό πραγματικά κυρίαρχο στον τόπο του.
Σήμερα, 51 χρόνια μετά, οι πληγές του δίδυμου εγκλήματος παραμένουν ανοικτές. Αναβαθμίζεται ο ρόλος του ψευδοκράτους στη στρατηγική της Τουρκίας και εργαλειοποιείται ως στρατιωτική βάση και μέσο διεκδίκησης ενεργειακών πόρων στην περιοχή και επιχειρείται να ανοίξει ο δρόμος για απευθείας εμπόριο, πτήσεις και επαφές άλλων κρατών με το ψευδοκράτος. Η λύση του «Κυπριακού» δεν μπορεί να βασιστεί σε εκείνες τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που δημιούργησαν το πρόβλημα και έχουν διαχρονικά σαν στόχο τον έλεγχο της Κύπρου. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ΝΑΤΟϊκοί και τουρκικοί χάρτες που παρουσιάζονται σήμερα, είναι οι ίδιοι διχοτομικοί, ιμπεριαλιστικοί χάρτες της δεκαετίας του 1950.
.
Το «Κυπριακό», παραμένει ένα διεθνές πρόβλημα εισβολής και κατοχής από την Τουρκία και ΝΑΤΟϊκών ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων. Αυτές οι επεμβάσεις εργαλειοποίησαν και ενίσχυσαν τον εθνικισμό-σωβινισμό, με αποκορύφωμα το δίδυμο έγκλημα του προδοτικού φασιστικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής. Αυτή η δράση οδήγησε στη βίαιη διαίρεση της χώρας και του κυπριακού λαού. Στη λύση του «Κυπριακού» θα πρέπει να θεσπίζονται η καθιέρωση αρχών και θεσμών που συγκρούονται με κάθε μορφή διάκρισης και ιδιαίτερα του εθνοτικού διαχωρισμού. Η αναγκαία και επιτακτική λύση θα θέτει ως προαπαιτούμενο ο λαός να είναι κυρίαρχος αφέντης σε μια ακέραιη, ανεξάρτητη, ελεύθερη από εγγυητές, ξένα στρατεύματα και διαχωρισμούς, επανενωμένη πατρίδα.
.
Η πάλη για το «Κυπριακό» πρόβλημα είναι άρρηκτα δεμένη με τον αντιιμπεριαλιστικό αγώνα για απαλλαγή από την κατοχή, απελευθέρωση και πραγματική επανένωση της Κύπρου και του κυπριακού λαού, με την πάλη της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, συνολικά του μαζικού λαϊκού κινήματος, για να ανοίξει ο δρόμος για την κατάργηση της ταξικής σκλαβιάς, της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, αυτής που συνεχώς θα γεννά νέες κρίσεις, πολέμους, εθνικούς διαχωρισμούς, μοιρασμένες πατρίδες, αδικία και θανατικά.#
