Η οπλοκατοχή πληγώνει εδώ και χρόνια το νησί, ενώ ελάχιστες συστηματικές προσπάθειες έχουν γίνει για την καταπολέμησή της ● Στο Ηράκλειο σήμερα ο Χρυσοχοΐδης για ακόμα μία δόση εξαγγελιών
Αν μέσα στον θρήνο και στο κλίμα φόβου από το μακελειό στα Βορίζια μπορεί κάποιος να εντοπίσει κάτι θετικό, αυτό σίγουρα είναι η απότομη ανάδειξη του θέματος της οπλοκατοχής στο νησί. Που ακριβώς επειδή απότομα και βίαια ξαναβρέθηκε στην επικαιρότητα, το ίδιο απότομα μπορεί και να ξαναχαθεί, όπως έχει γίνει πολλές φορές μέχρι σήμερα.
Η οπλοκατοχή αποτελεί μάστιγα για την Κρήτη. Το όπλο μέσα από το ζωνάρι (ή στο ντουλαπάκι του αυτοκινήτου) «θρέφει» τη μαγκιά και το «καπετανιλίκι» ενός μικρού μεν τμήματος του πληθυσμού, που όμως συναντά ένα ευρύτερο πλαίσιο αποδοχής, άλλοτε υπό τη μορφή της «τήρησης των παραδόσεων» και άλλοτε με το αφήγημα της «άμυνας» σε περίπτωση εξωτερικής εισβολής, όπως αυτές που έχει ζήσει στο παρελθόν το νησί. Τις περισσότερες φορές είναι απλά ο φόβος που επιβάλλει την όποια αποδοχή – εξάλλου η άλλη πλευρά κρατά σιδερικό και συνήθως έχει αγριωπή φάτσα, οπότε… δεν μαλώνεις.
Σε αυτή την κοινωνική πραγματικότητα προσγειώνεται σήμερα στο Ηράκλειο ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, έχοντας στις αποσκευές του ανακοινώσεις και μέτρα για την καταπολέμηση της ανομίας. Οι πρώτες πληροφορίες «δείχνουν» την ίδρυση Υποδιεύθυνσης Οργανωμένου Εγκλήματος στην Κρήτη, στην οποία θα ενταχθούν τμήματα με εξειδίκευση στο οικονομικό έγκλημα και στα ναρκωτικά, και μια οριακή έστω ενίσχυση του προσωπικού. Ωστόσο, δεν θα είναι η πρώτη φορά που θα ακουστούν τέτοιες εξαγγελίες στην Κρήτη, και μάλιστα από τα χείλη του ίδιου υπουργού.
Το νησί εν καιρώ ειρήνης μετρά δεκάδες νεκρούς από σφαίρες. Από τις προσωπικές διαφορές (συνήθως κτηματικές), κάποιες εκ των οποίων εξελίσσονται σε βεντέτες μεταξύ οικογενειών, μέχρι τους ακούσιους νεκρούς και τους τραυματίες σε γάμους, γλέντια και πανηγύρια, κοινός παρονομαστής είναι πάντα τα όπλα. Ακόμα και για τα υψηλά ποσοστά αυτοκτονιών στο νησί οι ειδικοί ενοχοποιούν και την εύκολη πρόσβαση στα όπλα. Κατά το πλείστον, παράνομα. Σε μια αγορά που ανθεί και συναγωνίζεται ή πηγαίνει χέρι χέρι με τα ναρκωτικά. Οι πρόσφατες αποκαλύψεις για το μεγάλο κύκλωμα της «μαφίας των Χανίων» είναι χαρακτηριστικές για το εύρος της εγκληματικής δραστηριότητας.
Σύμφωνα με την αστυνομία, στην Κρήτη το 2019 υπήρχαν περίπου 1 εκατομμύριο όπλα. Αντιστοιχεί πάνω από ένα όπλο για κάθε έναν από του 625 χιλιάδες κατοίκους της. Σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία, το 2024 καταγράφηκε αύξηση 20% των συλλήψεων για παράνομα όπλα, με περίπου 700 ανθρώπους να περνούν το κατώφλι του εισαγγελέα. Το ερώτημα βέβαια είναι πόσοι από αυτούς έμειναν στη φυλακή, καθώς με έναν καλό δικηγόρο μπορείς να εμφανιστείς ακόμα και ως «συλλέκτης».
Γλέντια
Τέτοιες ιστορίες έχουν δει πάμπολλες οι αίθουσες των δικαστηρίων και στους τέσσερις νομούς της Κρήτης. Ελάχιστοι είναι οι άνθρωποι που είχαν το θάρρος να μιλήσουν ανοιχτά. Ο Βασίλης Σκουλάς, που στο παρελθόν έχει τραυματιστεί από μπαλοθιά σε γλέντι, το έχει ξεκόψει: «Μόλις παίξει η πρώτη, τα μαζεύουμε και φεύγουμε…», έχει προειδοποιήσει και δημόσια όσους τον καλούν με το συγκρότημά του να παίξει στις εκδηλώσεις τους. Βέβαια, και αυτό δεν είναι εύκολο. Η παρεξήγηση δεν αργεί να γίνει, και αυτός που κρατά το πιστόλι συνήθως έχει πιει και αρκετά όσο κρατάει το γλέντι…
Με αφορμή όσα έγιναν στα Βορίζια, οι φωνές πυκνώνουν. Δήμαρχοι, εκπαιδευτικοί, αστυνομικοί, ακόμα και η τοπική εκκλησία τοποθετήθηκαν ζητώντας την καταπολέμηση του φαινομένου. Κάποιοι θυμούνται αντίστοιχες πρωτοβουλίες του 2005 με επικεφαλής τον Μίκη Θεοδωράκη, που πήγαν όμως στον βρόντο. «Ενας παπάς με επέκρινε επειδή ζητούσαμε να ξεριζώσουμε τις παραδόσεις μας, αυτά τα όπλα θα μας προστατεύσουν αν μπούνε οι Τούρκοι, μου είπε», θυμόταν πριν από λίγες μέρες στην «Εφ.Συν.» ο Γιάννης Φίλης, πρώην πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης, που είχε συμμετάσχει σε εκείνες τις πρωτοβουλίες.
*Κεντρική εικόνα από την ταινία μικρού μήκους του Αριστοτέλη Δασκαλάκη «Η συνενοχή» (2014), που αναφερόταν στο θέμα της οπλοκατοχής στην Κρήτη
