«Έντιμε άνθρωπε, κυρ Παντελή,
σκεύρωσες, σάπισες στο μαγαζί.
Τη νιότη ξόδεψες και την ορμή
για τη δραχμή, για το πετσί.
Δίπλα σου τ’ όνειρο, η ζωή και το φως
μα εσύ στο κουφάρι σου κλεισμένος εντός.
Ξέρεις πως δώσανε, κυρ Παντελή,
άλλοι τα νιάτα τους και τη ζωή
να γίνει τ’ όνειρο φέτα ψωμί
να φας κι εσύ, κυρ Παντελή;»
(Πάνος Τζαβέλλας)
Το θέμα της «κοινοτοπίας του κακού» είναι ένα βασικό στοιχείο για την αποφυγή των μεγαλύτερων τραγωδιών της ιστορίας μας. Είναι μια οδυνηρή και άβολη θέση και γι ‘ αυτό είναι τόσο σημαντική. Ο όρος «κοινοτοπία του κακού» επινοήθηκε από τη Γερμανίδα φιλόσοφο και πολιτική επιστημόνισσα, εβραϊκής καταγωγής, Γιοχάνα-Χάνα Αρέντ (Johanna Arendt, 14/10/1906 – 4/12/1975) στις αναφορές της από τη δίκη του ναζιστή εγκληματία Άντολφ Άιχμαν στην Ιερουσαλήμ. («Ο Άιχμαν στην Ιερουσαλήμ: Η κοινοτοπία του κακού», εκδ. Νησίδες, 2009, ISBN 9789608263918).
Ένα από τα κύρια συμπεράσματά της είναι ότι το κακό διαπράττεται από απλούς ανθρώπους που αποδέχονται την καθιερωμένη τάξη στην κοινωνία ως κανόνα και εκπληρώνουν πιστά τις υποχρεώσεις που ορίζει ο ισχύων κάθε φορά νόμος. Το γεγονός είναι ότι ο αυστριακός ναζί, που θεωρείται ο αρχιτέκτονας του Ολοκαυτώματος, Όττο Άντολφ Άιχμαν (Otto Adolf Eichmann, 19/03/1906-01/06/1962), ήταν υπεύθυνος για την σύλληψη, την απέλαση και τη δολοφονία σχεδόν έξι εκατομμυρίων Εβραίων, δεν είχε προσωπικό μίσος γι ‘ αυτούς. Έκανε τη δουλειά του σχολαστικά και ακολούθησε τους γερμανικούς νόμους της εποχής, σκεπτόμενος με τον τρόπο που έπρεπε να σκεφτεί…
Στο ισραήλ, τη χώρα που εντόπισε τον Άιχμαν το 1960 στην Αργεντινή, (όπου τον είχαν φυγαδεύσει οι Αμερικάνοι με το ψευδώνυμο Ρικάρντο Κλέμεντ (Ricardo Clement), όπως και άλλους ναζί εγκληματίες) τον απήγαγε, τον δίκασε και τον κρέμασε (01/06/1962), το «σύνδρομο του Άιχμαν» έχει γίνει ο καθολικός κανόνας! Αλλά όχι μόνο εκεί.
Οι πιο γλυκοί, ευγενικοί, μορφωμένοι και πιο φιλικοί άνθρωποι, υποδειγματικοί πατέρες και μητέρες οικογενειών, έντιμοι εργαζόμενοι και καλοί φορολογούμενοι, αυτό που λέμε στη χώρα μας «κυρ-Παντελήδες», δεν δίνουν δεκάρα για όλα όσα βρίσκονται έξω από την προσωπική τους ζωή και ευημερία. Χαρακτηρίζονται για την αγάπη τους για την «ηρεμία», την «ησυχία», τον «νόμο και τάξη», μισούν οτιδήποτε μπορεί να αλλάξει το status quo. Γιατί ακριβώς αυτό είναι που τον βολεύει και θα το υπερασπιστεί με νύχια και με δόντια. Σαν να μην υπάρχει άλλος κόσμος γύρω τους.
Σήμερα στη γειτονιά μας, με τη συνένοχη μη παρέμβαση ενός κόσμου που βυθίζεται στο χάος, τη διαφθορά και τη σαπίλα, το ισραήλ προσπαθεί να εξοντώσει τον Παλαιστινιακό λαό, να καταστρέψει το Ιράν, μια χώρα που τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια δεν απειλούσε κανέναν με κανέναν τρόπο. Σε απάντηση σε οποιαδήποτε κριτική του σιωνιστικού κράτους-δολοφόνου του ισραήλ, η πλειονότητα από τους εποίκους-κατοίκους του θυμούνται περήφανα ότι «αποτελώντας μόνο το 0,2% του παγκόσμιου πληθυσμού, οι Εβραίοι, έχουν λάβει το 22% του συνολικού αριθμού των Βραβείων Νόμπελ» και θεωρούν ότι «αυτό είναι απλώς στατιστικά στοιχεία». Με την ίδια λογική, η μέτρηση κρανίων με χάρακα και διαβήτες, η «κρανιομετρία» (που το βασικό της αξίωμα ήταν ότι οι άνθρωποι ταξινομούνται σε γενετικά καισαφώς καθοριζόμενους «διακριτούς κρανιότυπους», οι οποίοι αντιστοιχούν σε βιολογικές «φυλές») ήταν απλώς μια ανθρωπολογική μελέτη! Και από τους ίδιους εποίκους που κατέλαβαν το 1948 την Παλαιστινιακή γη για να δημιουργήσουν το σιωνιστικό μόρφωμα, και απειλεί τώρα να τινάξει στον αέρα όλην την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, υπάρχουν ξεκάθαρες φασιστικές δηλώσεις όπως «οι Εβραίοι δεν μπορούν να είναι φασίστες, αφού ξεχωρίζουν σαν εθνικότητα από όλη την ανθρωπότητα και σε αντίθεση με αυτήν». Και επειδή οι περαιτέρω αξιώσεις για ειδικά δικαιώματα και προνόμια είναι αναπόφευκτες, συνοδεύονται από την αγαπημένη τους ρητορική ερώτηση «γιατί είμαστε τόσο αντιπαθείς;».
Όταν οι ένοπλες δυνάμεις του ισραήλ σαν πειρατές απήγαγαν τα μέλη της αποστολής του πλοιαρίου Madleen (μεταφέροντας συμβολικά ανθρωπιστική βοήθεια, με στόχο να αφυπνίσει κράτη και διεθνείς οργανισμούς για την γενοκτονία των Παλαιστινίων) ενώ βρισκόταν σε διεθνή ύδατα, τους μετέφεραν στις φυλακές και προσπάθησαν να τους δείξουν ένα ντοκιμαντέρ για τα «εγκλήματα της Χαμάς» πριν τους απελάσουν. Δεν θα συζητήσουμε για το αν είναι αληθινό ή ψεύτικο το ντοκιμαντέρ, που ειδικά για την σιωνιστική προπαγάνδα ετοίμασε η Μοσσάντ, αλλά θα αναρωτηθούμε αν οι ισραηλινοί έποικοι της Παλαιστινιακής γης έχουν δει πραγματικά πλάνα από τα σκοτωμένα μωρά στη Γάζα (που είναι κοντά στις 20.000) και υπάρχουν καθημερινά στο διαδίκτυο και σε φωτοειδησεογραφικά κανάλια. Υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες παιδιά που σκοτώθηκαν στη Γάζα, και ανεξάρτητα από την προπαγάνδα κανενός, αυτό θα πρέπει τουλάχιστον να προκαλεί τρόμο και αγανάκτηση μεταξύ των ανθρώπων οποιασδήποτε χώρας, εθνικότητας ή θρησκείας, ως κάτι για το οποίο δεν μπορεί να υπάρξει δικαιολογία. Αλλά όχι σε έναν φασιστικό κόσμο. Στο ισραήλ, συλλογικά και μαζικά, δεν θέλουν να το δουν αυτό και ιδιαίτερα να το αισθάνονται, επειδή έχουν πειστεί ότι είναι «οι εκλεκτοί του θεού» και «είναι θύματα», «περιτριγυρίζονται από εχθρούς», «όλοι οι Παλαιστίνιοι είναι τρομοκράτες», «οι Παλαιστίνιοι είναι υπάνθρωποι και δεν πρέπει να ζουν» κ.λ.π.
Πριν από την άνοδο του ναζισμού στην εξουσία στη Γερμανία και πριν την κατασκευή των στρατοπέδων εξόντωσης (Vernichtungslager), ο Χίτλερ έπεισε τους Γερμανούς ότι ήταν «θύματα του παγκόσμιου εβραϊσμού». Όταν στις 19/04/1943 οι ναζί στρατιώτες των Waffen-SS υπό τη διοίκηση του Γιούργκεν Στρόοπ (Jürgen Stroop, 26/09/1895-06/03/1952) έκαψαν συστηματικά και ανατίναξαν τα κτίρια του γκέτου της Βαρσοβίας (Jüdischer Wohnbezirk in Warschau) συλλαμβάνοντας ή δολοφονώντας οποιονδήποτε μπορούσαν να πιάσουν, οι Πολωνοί, που ζούσαν δίπλα στο γκέτο, έλεγαν ότι «τα σφάλματα καίγονται», πιθανώς προσπαθώντας να θυμηθούν τις προσβολές από τους Εβραίους γείτονες τους…
Το ευρύ γερμανικό κοινό γνώριζε για τις φρικαλεότητες που συντελούνταν, ήξεραν πολύ καλά ότι τα στρατόπεδα εξόντωσης ήταν γεμάτα Εβραίους με την κατηγορία των «υπανθρώπων» και των «εκμαυλιστών της φυλής» και ότι τους εξόντωναν, μαζί με άλλες πληθυσμιακές ομάδες και μειονότητες, όπως κομμουνιστές, αριστερούς, Πολωνούς, Σοβιετικούς αιχμάλωτους πολέμου, Ρομά, ομοφυλόφιλους, Μάρτυρες του Ιεχωβά και άλλους δημοκράτες που θεωρούνταν ανεπιθύμητοι από το ναζιστικό καθεστώς.
Υπάρχουν πολλές μαρτυρίες, ημερολόγια, ντοκουμέντα, εφημερίδες της εποχής, που καταρρίπτουν την πολυχρησιμοποιημένη «αποστασιοποίηση των Γερμανών» από τα εγκλήματα στα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου, με τη δικαιολογία «εμείς δεν ξέραμε τίποτα». Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το βιβλίο «Όλα τα μυαλά θολωμένα και σκοτεινιασμένα, Ημερολόγια 1939-1945» (Vernebelt, verdunkelt sind alle Hirne, Tagebücher 1939-1945, Wallstein Verlag, 2011) που περιέχει το ημερολόγιο του Γερμανού σοσιαλδημοκράτη Φρίντριχ Κέλνερ (Friedrich Kellner, 01/02/1885-04/11/1970) και ξεκάθαρα καταγράφει ότι όλα ήταν σε γνώση των Γερμανών πολιτών, δίνοντας νέα στοιχεία για την άγνοια ή μη των Γερμανών.
Τα τελευταία χρόνια, κάποιοι αστοί ιστορικοί με την προτροπή, υποστήριξη κι ενίσχυση της «συλλογικής Δύσης», με πρωτοστάτες τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, θέλουν συστηματικά να αλλάξουν την Ιστορία. Τα ιστορικά γεγονότα μάλλον δεν έχουν σημασία όταν πρέπει να χτιστεί το κατάλληλο αφήγημα. Προσπαθούν να μετατοπίσουν το επίκεντρο των ιστορικών γεγονότων στις μεταπολεμικές κακουχίες των Γερμανών, με ντοκιμαντέρ, τηλεοπτικές παραγωγές και βιβλία σχετικά με τον βομβαρδισμό της Δρέσδης, την πείνα των Γερμανών, τον βιασμό Γερμανίδων από τα σοβιετικά στρατεύματα, τις απελάσεις των Γερμανών από την κεντρική Ευρώπη κλπ! Και τα επίσημα Μέσα Μαζικής Εξημέρωσης εντάσσονται συστηματικά στην εκλαΐκευση της προσπάθειας αυτής και τη χειραγώγηση της μνήμης. Και δεν μένουν μόνο σε αυτό, πάνε κι ένα βήμα παραπάνω. Από πότε, για παράδειγμα, είναι αυτοάμυνα η γενοκτονία ενός λαού, ή ο βομβαρδισμός μίας άλλης χώρας; Το «δικαίωμα στην αυτοάμυνα» αποτέλεσε και αποτελεί ένα βρώμικο άλλοθι για να δικαιολογούνται τα εγκλήματα ενάντια στους λαούς.
Η καταρρέουσα αυτοκρατορία επιτίθεται σε κάθε εστία αντίστασης. Χτίζει πολιτική πάνω στην ιστορία τρόμου της «αυτοάμυνας», δικαιολογώντας γενοκτονίες, στρατιωτικές εκστρατείες, αεροπορικές επιδρομές και απαιτήσεις προς τους συμμάχους της. Μια εκστρατεία εναντίον κάθε ελεύθερης σκέψης που αρνείται την ταπείνωση. Πρόκειται για ένα επικίνδυνο προηγούμενο που θέτει σε κίνδυνο την ίδια την ιδέα ελευθερίας!
Η μικροαστική συνείδηση του «κυρ-Παντελή», για να μην του προκαλέσει πόνο, ταλαιπωρία και αντιφάσεις, αναζητά πάντα προφάσεις και δικαιολογίες που τελικά θα τον οδηγήσουν να υπερασπιστεί οτιδήποτε, ακόμη κι αν δεν είναι αλήθεια, ακόμη κι αν ο διπλανός του λιμοκτονεί και δολοφονείται. Και όμως, ενδίδει στη διαστροφή αυτή για να μην απορριφθεί από φίλους και συγγενείς που σκέφτονται όπως όλοι οι άλλοι· δηλαδή δεν σκέφτονται!
Σκέφτεστε ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο «Ολοκαύτωμα» και στη «Γενοκτονία»; Ας διαβάσουμε τον ορισμό του Μουσείου Μνήμης του Ολοκαυτώματος των ΗΠΑ (United States Holocaust Memorial Museum): «Ολοκαύτωμα είναι η συστηματική, κρατικά σχεδιασμένη και υποστηριζόμενη δίωξη και δολοφονία εκατομμυρίων Εβραίων από το ναζιστικό καθεστώς, τους συμμάχους και συνεργάτες του. Αυτό σημαίνει ότι ήταν προκατειλημμένοι απέναντι στους Εβραίους και τους μισούσαν, αποτελούσε βασικό άξονα της ιδεολογίας τους και ακρογωνιαίο λίθο της κοσμοθεωρίας τους».
Για να καταλάβουμε τι ακριβώς σημαίνει αυτή η πρόταση, ας αλλάξουμε τη λέξη «Εβραίοι» με τη λέξη «Παλαιστίνιοι» ή με οποιαδήποτε άλλη ανθρώπινη φυλή ή ανθρώπινη ομάδα. Καταλαβαίνουμε τώρα γιατί είναι επιτακτικό καθήκον μας να εργαζόμαστε συνεχώς για την καταστροφή αυτού του «εσωτερικού Άιχμαν», του «κυρ-Παντελή» στον εαυτό μας;
