Με ευθείες απειλές και μεθοδευμένα δημοσιεύματα προαναγγέλλουν αντικατάσταση της προϊσταμένης στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου επειδή δεν συμμορφώνεται προς τις υποδείξεις για την καταστροφή του μνημείου.
Περίεργες μεθοδεύσεις εις βάρος των υπαλλήλων της Εφορείας Αρχαιοτήτων στο Ηράκλειο εξυφαίνονται τις τελευταίες ημέρες από την ηγεσία του υπουργείου αλλά και από πρόθυμα ΜΜΕ, με αφορμή την υπόθεση του Λόφου Παπούρα και την πρόθεση της πολιτικής ηγεσίας να καταστρέψει το μοναδικό μινωικό μνημείο που αποκαλύφθηκε για χάρη της κατασκευής του νέου αεροδρομίου στο Καστέλλι.
Η επίσκεψη ενός «κλιμακίου» του υπουργείου, αποτελούμενου από τις αρχαιολόγους Ολυμπία Βικάτου και Ελένη Κουντούρη, στις 22 και 23 Οκτωβρίου φαίνεται πως είχε περισσότερο «εκφοβιστικό» παρά υπηρεσιακό χαρακτήρα, ενώ όλως τυχαίως, μετά το πέρας της επίσκεψης διοχετεύθηκαν στον Τύπο πληροφορίες για… ανεπαρκή λειτουργία της υπηρεσίας και για το κλιμάκιο του ΥΠΠΟ που… «ήρθε κι έφριξε με την Αρχαιολογική Υπηρεσία Ηρακλείου!».
Το χρονικό
Οπως είναι ήδη γνωστό, τα στελέχη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου, τόσο η προϊσταμένη της υπηρεσίας Βασιλική Συθιακάκη όσο και η ανασκαφέας του μνημείου Δανάη Κοντοπόδη, έχουν σηκώσει το βάρος της αρνητικής γνωμοδότησης ως προς τη σχεδιαζόμενη εγκατάσταση του ραντάρ σε απόσταση μόλις λίγων μέτρων από το μνημείο. Κατά τη συνεδρίαση του ΚΑΣ, τον περασμένο Ιούλιο, η προϊσταμένη της ΕΦΑΗ τόνισε πως η ΥΠΑ προχώρησε στον σχεδιασμό της για το ραντάρ ερήμην της Εφορείας, χωρίς να παρουσιάσει μελέτες και στοιχεία για άλλες πιθανές θέσεις, και αρνήθηκε σθεναρά να συναινέσει στο έγκλημα εις βάρος της ιστορίας του τόπου. Ωστόσο άλλοι μεγαλόσχημοι αρχαιολόγοι-μέλη του ΚΑΣ, όπως ο Νίκος Σταμπολίδης, ο Μανώλης Κορρές και ο πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών Μιχάλης Τιβέριος, συναίνεσαν ελαφρά τη καρδία στην καταστροφή του μνημείου για χάρη της «ανάπτυξης».
Με δεδομένη λοιπόν τη σθεναρή στάση της Υπηρεσίας Αρχαιοτήτων στο Ηράκλειο και τις συνεχείς παρεμβάσεις από τα τοπικά παραρτήματα των συλλόγων μόνιμων και έκτακτων αρχαιολόγων στην Κρήτη, φαίνεται πως επιλέγονται άλλοι τρόποι και έμμεσες ή ευθείες απειλές.
Σε ανυπόγραφο δημοσίευμά του το site Cretalive την Παρασκευή αναφέρεται στην «κακοφορμισμένη κατάσταση που επικρατεί στις τάξεις της συγκεκριμένης υπηρεσίας,» στην οποία οι πολίτες ταλαιπωρούνται αφού δεν προχωρούν τα αιτήματά τους. Μάλιστα το δημοσίευμα αναφέρει με νόημα πως «τα παράπονα έχουν φτάσει ώς την Αθήνα» και πως το κλιμάκιο με τις δύο προϊσταμένες «έφριξε» όταν είδε «αραχνιασμένες υποθέσεις 7 και 8 χρόνων» αλλά και «ένα ιδιότυπο μπαϊράκι που όμοιό του δεν είδαν να υπάρχει σε άλλες αντίστοιχες υπηρεσίες του υπουργείου ανά τη χώρα».
Το δημοσίευμα κατέληγε πως η Λίνα Μενδώνη και ο γ.γ. του υπουργείου Γιώργος Διδασκάλου θα αναλάβουν άμεση δράση και πως «ο Δεκέμβριος δεν είναι μακριά!». Μάλιστα την επόμενη ημέρα υπήρξε και άλλο δημοσίευμα στο ίδιο μέσο στο οποίο δινόταν ακόμα πιο σαφής προειδοποίηση, αφού γινόταν ευθεία παραδοχή πως πίσω από όλα αυτά είναι η υπόθεση του μνημείου της Παπούρας και πως η σύμφωνη γνώμη της ΕΦΑΗ «μπορεί πιο εύκολα να δοθεί όταν επικρέμαται πάνω από το κεφάλι της διεύθυνσης της υπηρεσίας η απειλή της μηδενικής αξιολόγησης, άρα και της πιθανής αντικατάστασης της προϊσταμένης» (σ.σ.: το δεύτερο αυτό δημοσίευμα «κατέβηκε» για άγνωστο λόγο).
Σε όλα αυτά ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων απάντησε το Σάββατο με μια σκληρή ανακοίνωση, προαναγγέλλοντας μάλιστα και νομικές ενέργειες. Οπως αναφέρεται, αντί η υπηρεσιακή επίσκεψη στην ΕΦΑ Ηρακλείου να αφορά έκτακτη πρόσληψη προσωπικού, απλοποίηση διαδικασιών και στήριξη του έργου των συναδέλφων, θέματα που ήδη από τον Ιούνιο του 2024 έχει θέσει ο Σύλλογος με σχετική ανακοίνωση ειδικά για τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟ στην Κρήτη, εν τούτοις με τα επίμαχα «υπαγορευμένα» δημοσιεύματα περιγράφεται «εχθρική αντιμετώπιση, εκδικητικότητα, απειλές για “μηδενική αξιολόγηση” και “απομάκρυνση προϊστάμενου”, επιπλήξεις σε αρχαιολόγους και απειλές πειθαρχικών για “καθυστερήσεις” στις υποθέσεις!».
Στην ανακοίνωση τονίζεται πως «ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων θα πράξει τα νόμιμα για την υπεράσπιση του κύρους των μελών του από τις συκοφαντίες και την προστασία των μελών του από έμμεσες ή άμεσες απειλές από τέτοια υποβολιμαία δημοσιεύματα».
Σε ανάρτησή της στο facebook η αντιπρόεδρος του Συλλόγου Δέσποινα Κουτσούμπα τονίζει πως «η υπουργός Πολιτισμού φροντίζει “δι’ αντιπροσώπων” να κάνει τη βρόμικη δουλειά. […] Να απειλήσει, να φοβίσει, να θυμίσει ποιος έχει την εξουσία και πόσο μαύρη μπορεί να σου κάνει τη ζωή στους αρχαιολόγους της ΕΦΑ Ηρακλείου και τη διευθύντρια της υπηρεσίας. Γιατί στάθηκαν σαν μια γροθιά και υπερασπίστηκαν το μνημείο της Παπούρας».
Ειρωνεία
Παρέμβαση για την επίσκεψη του κλιμακίου του ΥΠΠΟ στο Ηράκλειο έκανε ήδη η Επιτροπή Πολιτών για την Προστασία της Παπούρας και της Κληρονομιάς της Πεδιάδας τονίζοντας πως ζήτησαν συνάντηση με τις δύο προϊσταμένες, καλώντας τες να επισκεφθούν το μνημείο, ωστόσο εκείνες αγνόησαν πλήρως την πρόσκληση.
Η μεγάλη ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι η μία εκ των δύο προϊσταμένων που ήρθαν για τον έλεγχο είναι η Ολυμπία Βικάτου (προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομίας) που υπέγραψε την απόφαση για εγκατάσταση του ραντάρ και στις 31 Οκτωβρίου θα παραλάβει στην Ιταλία μαζί με την υπουργό Λίνα Μενδώνη τα δύο σημαντικά βραβεία που κέρδισε η ανασκαφή της Παπούρας και συγκεκριμένα το «International Archaeological Discovery Award Palmyra» και το βραβείο «Special Award» (βραβείο κοινού) του Mediterranean Exchange of Archaeological Tourism.
Σε ό,τι αφορά την κ. Κουντούρη (προϊσταμένη της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων) η Πρωτοβουλία των κατοίκων τονίζει με νόημα πως ήταν η εισηγήτρια στο ΚΑΣ για την καταστροφή της Παπούρας.
