ΟΙΚΙΑ ΧΡΟΝΑΚΗ: ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΧΩΡΙΣ ΑΡΧΟΝΤΕΣ

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Ένα πραγματικό στολίδι για την πόλη του Ηρακλείου περιμένει υπομονετικά το ενδιαφέρον των… αρμοδίων, τοπικών και λοιπών αρχόντων, δίνοντας μάχη με τη φθορά και την εγκατάλειψη. Η Οικία Χρονάκη μας υποδέχεται σε μία περιήγηση που, εδώ και δύο χρόνια, μετά το κλείσιμό της, είναι πλέον αδύνατη για το ευρύ κοινό. Οι ζημιές που έχει υποστεί είναι μεγάλες, αλλά όχι ανεπανόρθωτες…

Η Οικία Χρονάκη, αποτελεί σπάνιο μνημείο της νεώτερης ιστορίας του Ηρακλείου, που σήμερα όμως παραμένει αθέατο και άγνωστο για πολλούς συμπολίτες μας. Αν και διασώθηκε από τη μανία ανοικοδόμησης του Ηρακλείου, κυρίως από τα μέσα του εικοστού αιώνα και μετά, πλέον είναι παραδομένη στη φθορά του χρόνου. Η σημερινή κατάσταση του κτηρίου είναι εξάλλου και το σημείο τριβής μεταξύ των σημερινών αρμοδίων, της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων και του Δήμου Ηρακλείου.

Πρόκειται για ένα από τα λιγοστά σωζόμενα αρχοντόσπιτα που φέρνουν ακόμα στο νου τις περιγραφές του Ν. Καζαντζάκη για το Μεγάλο Κάστρο. Αυλόπορτες με λουλούδια και λεμονιές, θροΐσματα ρούχων και γυναικεία γέλια από τα ψηλά καφάσια, νεράντζι γλυκό και φιλοξενία στην ευχάριστη ατμόσφαιρα των οντάδων.

Η οικία πήρε το όνομά της από τον τελευταίο ιδιοκτήτη της, Ιωάννη Χρονάκη, πρώην πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου Ηρακλείου. Το οίκημα ήταν αρχικά γνωστό ως το κονάκι του Ρασίχ Μπέη Ασπράκη, πλούσιου Τούρκου μεγαλέμπορου, και χτίστηκε μετά τον ισοπεδωτικό σεισμό του 1856. Ακολούθησε τα αρχιτεκτονικά και καλλιτεχνικά πρότυπα των αρχοντικών της Ηπειρωτικής Ελλάδας, της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας.

Σήμερα διασώζεται το κύριο τμήμα από το αρχικό κονάκι, ενώ πρέπει να διέθετε και άλλα προσκτίσματα, που όμως έχουν γκρεμιστεί. Το 1969 το κτήριο κηρύχτηκε διατηρητέο και απαλλοτριώθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού, ενώ το 1983 παραχωρήθηκε από το Υπουργείο για είκοσι χρόνια στο Δήμο Ηρακλείου. Ο Δήμος ανέλαβε την ανακαίνισή του, έτσι μετά τα εγκαίνια του 1991, η οικία έγινε επισκέψιμη.

Ωστόσο η πόρτα της Οικίας Χρονάκη τα τελευταία χρόνια παραμένει κλειστή καθώς η υπάλληλος της Βικελαίας Βιβλιοθήκης που τη φρόντιζε, έχει πλέον συνταξιοδοτηθεί και δεν αντικαταστάθηκε ποτέ.

Η πόλη θα είχε σημαντικό όφελος από τη επαναλειτουργία της Οικίας Χρονάκη, αλλά φαίνεται ότι μέχρι σήμερα το πολιτιστικό ενδιαφέρον της εξαντλείται αλλού. Έτσι η οικία θα εξακολουθεί να περιμένει μια νέα πνοή που θα την εντάξει και πάλι λειτουργικά στη ζωή των κατοίκων.

Πρόσφατα ξεκίνησε μια ομάδα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των συμπολιτών μας, με πρωτοβουλία της αρχαιολόγου Λιάνας Σταρίδα. Υπάρχει μάλιστα και σχετική σελίδα στο facebook με το όνομα “Κονάκι Ρασίχ μπέη Ασπράκη”.

Ρεπορτάζ: Νεκταρία Μαυρουδή – Μάριος Διονέλλης
Κάμερα: Νίκος Σαράντος
Μουσική: Δημήτρης Σφακιανάκης