ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Εκατοντάδες πρωτότυπες εισηγήσεις στο 13ο Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο που ξεκινά στον Αγιο Νικόλαο. ● Απούσα η Λίνα Μενδώνη, που μάλλον δεν θα αισθάνεται άνετα ανάμεσα σε τόσους αρχαιολόγους μετά τις μεθοδεύσεις για τη Συλλογή Στερν.

Μια βαθιά ανατομία της κρητικής ιστορίας και προϊστορίας αποτελεί το 13ο Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο που ξεκινά την Τετάρτη, 5 Οκτωβρίου, στον Αγιο Νικόλαο Λασιθίου. Το φετινό συνέδριο έχει κύριο θεματικό άξονα «Ανατροπές, ρήξεις, ασυνέχειες, επαναστάσεις» και καθυστέρησε έναν χρόνο λόγω της πανδημίας.

Και ο ίδιος ο λόγος της καθυστέρησης και όσα συνταρακτικά συνέβησαν στις ζωές των ανθρώπων αποτελεί αντικείμενο ιστορικής και επιστημονικής μελέτης, όπως τόνισε η πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής, ομότιμη καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Ολγα Γκράτζιου, στη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε την Παρασκευή, εξηγώντας τον λόγο που προστέθηκε κι ένας δεύτερος θεματικός άξονας με τον τίτλο: «Υγεία και ασθένεια στις ανθρώπινες κοινότητες».

Στο συνέδριο θα παρουσιαστούν τα νέα δεδομένα της επιστημονικής έρευνας της αρχαιολογίας, της ιστορίας, της εθνογραφίας, της τέχνης και των γραμμάτων της Κρήτης και συμμετέχουν 484 μελετητές από την Ελλάδα και άλλες 20 χώρες, ενώ θα παρουσιαστούν 347 πρωτότυπες επιστημονικές ανακοινώσεις.

Οπως επισήμανε ο Αλέξης Καλοκαιρινός, πρόεδρος της Εταιρίας Κρητικών και Ιστορικών Μελετών (ΕΚΙΜ), η οποία έχει και την ευθύνη της διοργάνωσης, το φετινό συνέδριο θα είναι «υβριδικό» καθώς υπάρχει η δυνατότητα συμμετοχής είτε με φυσική παρουσία είτε εξ αποστάσεως μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, ενώ το σύνολο των εργασιών θα μεταδίδεται απευθείας με livestreaming μέσω της ιστοσελίδας του συνεδρίου (www.13-iccs.gr). Το συνέδριο θα εξελίσσεται ταυτόχρονα ώς και σε έξι διαφορετικές αίθουσες στον φυσικό χώρο και σε ισάριθμες εικονικές αίθουσες στο διαδίκτυο.

Απούσα η Μενδώνη

Δεν θα ήταν δυνατόν μια τόσο μεγάλη συνάντηση αρχαιολόγων και ιστορικών από όλο τον κόσμο να μένει αδιάφορη απέναντι στην επικίνδυνη πολιτική που ασκείται στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα στο θέμα της νομιμοποίησης των προϊόντων αρχαιοκαπηλίας. Το ζήτημα της Συλλογής Στερν, που ειδικά για την Κρήτη ξυπνά μνήμες από την αντίστοιχη νομιμοποίηση των προϊόντων αρχαιοκαπηλίας της Συλλογής Μητσοτάκη, αλλά και θέματα όπως η μετατροπή των μουσείων σε νομικά πρόσωπα (μεταξύ αυτών και το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου) θα είναι «παρόντα», τόσο με αφορμές που δίνονται από αρκετές εκ των εισηγήσεων όσο και στο περιθώριο των εργασιών.

Αυτός πιθανώς είναι και ο λόγος που η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη θα απουσιάσει επιδεικτικά, παρ’ όλο που τυπικά εμφανίζεται ως επικεφαλής της Τιμητικής Επιτροπής του συνεδρίου. Οπως έχει ανακοινωθεί, η ίδια θα βρίσκεται μεν στην Κρήτη αλλά σε ασφαλή απόσταση, στα Χανιά, για μια άλλη συνάντηση με θέμα τα… ιστορικά καφέ της Ευρώπης.

Στη συνέντευξη Τύπου, η πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου ρωτήθηκε από την «Εφ.Συν.» για τα μεγάλα τρέχοντα ζητήματα και τόνισε πως ειδικά το θέμα των λαθρανασκαφών είναι πάρα πολύ ευαίσθητο για όλους τους αρχαιολόγους και αποτελεί ένα «τραύμα» για την αρχαιολογία. Με τη συμφωνία του υπουργείο Πολιτισμού τα αντικείμενα της συλλογής Στερν όχι μόνο νομιμοποιούνται, αλλά καθίστανται και γνήσια, κάτι που δεν έχει επιβεβαιωθεί από την επιστημονική κοινότητα, ενώ –όπως είπε η κ. Γκράτζιου– δεν μπορεί να σταθεί σε κανένα επίπεδο η φιλολογία περί «νίκης» της Ελλάδας στο συγκεκριμένο ζήτημα.

Οι καθηγητές που θα εκφωνήσουν τις κεντρικές ομιλίες του συνεδρίου

Ο Alexandre Farnoux, επίτιμος διευθυντής της Γαλλικής Σχολής Αθηνών και πρώην καθηγητής Ελληνικής Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης, θα μιλήσει για την «επανεγγραφή» της ιστορίας της Κρήτης μέσα από αναπαραστάσεις, γραμματόσημα και αναμνηστικά που δημιούργησε το εργαστήριο Gillieron από τα τέλη του 19ου έως τα τέλη του 20ού αιώνα.

Ο Χρήστος Λούκος, ομότιμος καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, θα μιλήσει για τα στοιχεία του κοινωνικού μετασχηματισμού στο Αιγαίο (άνθρωποι, οικονομικές δραστηριότητες, κοινωνικές ισορροπίες και αντιθέσεις κτλ) αντλώντας υλικό από πηγές που εντοπίστηκαν κυρίως για την Ερμούπολη, τη Σέριφο και το Ρέθυμνο.

Ο Jan Driessen, καθηγητής Αρχαιολογίας στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λουβέν, πρώην διευθυντής της Βελγικής Σχολής Αθηνών, θα πραγματοποιήσει ομιλία με θέμα τις ανθρωπογενείς καταστροφές (λεηλασίες, πυρκαγιές, συρράξεις κτλ) στην αρχαιολογία του Αιγαίου, εξετάζοντας τα αντίστοιχα σημάδια στην κρητική στρωματογραφία.

Ο Enrico Zanini, καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Σιένα, θα παρουσιάσει τα νέα αρχαιολογικά δεδομένα από τη συνεχιζόμενη ανασκαφή στην αποκαλούμενη «βυζαντινή περιοχή» της Γόρτυνας, που δίνουν τη δυνατότητα μελέτης της καθημερινής ζωής αλλά και των κοινωνικο-οικονομικών δυναμικών στην κεντρική και ανατολική Μεσόγειο μεταξύ 4ου και 8ου-9ου αιώνα.

Η Μαρία Κωνσταντουδάκη-Κιτρομηλίδου, ομότιμη καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, θα παρουσιάσει στοιχεία από τη μελέτη τοιχογραφιών βυζαντινής τέχνης σε ναούς του νομού Λασιθίου κατά τον 14ο και 15ο αιώνα, μέσω των οποίων αναζητούνται μαρτυρίες για την κοινωνία και τον υλικό πολιτισμό της εποχής.

Ο Αλέξης Πολίτης, ομότιμος καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, θα μιλήσει για το καθρέφτισμα των εθνικών αγώνων της Κρήτης (1821-1869) στη λογοτεχνία του νησιού εξετάζοντας τη σημαντική απόκλιση των κρητικών λογοτεχνών της εποχής του Ρομαντισμού από τους υπόλοιπους Ελληνες λογοτέχνες της ίδιας περιόδου.


📌 ΙΝFΟ: 13ο Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο
5-9 Οκτωβρίου, Αγιος Νικόλαος (Ξενοδοχείο Wyndham Grand Crete Mirabello Bay)
Πληροφορίες: www.13-iccs.gr

Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών στις 03.10.2022