Αυξάνονται ραγδαία οι καταγγελίες, παρ’ όλο που μόνο 3 στις 10 γυναίκες βρίσκουν το θάρρος να μιλήσουν ● Προβλήματα και λάθη στον χειρισμό των περιπτώσεων καταγράφει έρευνα του Παρατηρητηρίου WOMEN_WATCH στην Κρήτη.
Για ακόμα μία φορά η Κρήτη πρωταγωνιστεί αρνητικά σε ό,τι αφορά τα περιστατικά κακοποίησης εις βάρος γυναικών, τα οποία εμφανίζονται σημαντικά αυξημένα σε σχέση με πέρυσι. Σύμφωνα με την τρίμηνη έκθεση του «Παρατηρητηρίου για τη Βία κατά των Γυναικών στην Κρήτη-WOMEN_WATCH», προκύπτει ραγδαία αύξηση των καταγγελιών κατά 47% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Τα στοιχεία αφορούν το τρίμηνο Μάρτιος – Ιούνιος 2024, με συνολικά 523 καταγγελίες, κυρίως από τους Νομούς Ηρακλείου και Χανίων και σε μικρότερο βαθμό από το Ρέθυμνο και το Λασίθι.
Βέβαια, όπως εξηγεί στην «Εφ.Συν.» η Μαίρη Παχιαδάκη, πρόεδρος του Συνδέσμου Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου, αυτά είναι μόνο τα περιστατικά που φτάνουν να καταγγελθούν.
«Στην πραγματικότητα είναι πολύ περισσότερα, εμείς όλοι βλέπουμε μόνο ένα 30%-35% που φτάνουν να καταγγελθούν. Το γεγονός ότι έχουμε σημαντικά περισσότερες καταγγελίες εκτός από δυσάρεστο έχει και μια “θετική” διάσταση, ότι πλέον όλο και περισσότερες γυναίκες βρίσκουν το θάρρος και τη δύναμη να καταγγείλουν τα περιστατικά αυτά», λέει η κ. Παχιαδάκη, τονίζοντας πως «ο Σύνδεσμος επιδιώκει διαρκώς να είναι δίπλα σε κάθε γυναίκα σε όλη τη μάχη που ξεκινά από τη στιγμή της καταγγελίας».
Ωστόσο, στα στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα ο Σύνδεσμος περιλαμβάνεται και μια σοβαρότατη διάσταση που αφορά την εκπαίδευση και την εξειδικευμένη γνώση που πρέπει να έχουν όσοι χειρίζονται τα ζητήματα αυτά. Οπως αναφέρεται στην έκθεση, σε πολλές περιπτώσεις αγνοούνται σημάδια υψηλής επικινδυνότητας σε περιστατικά κακοποίησης, ενώ επαγγελματίες του πεδίου λειτουργούν «τραυματίζοντας» τις γυναίκες.
Οπως εξηγεί ο Νικόλας Σπετσίδης, συντονιστής Εργων του Συνδέσμου, «χρειάζεται εξαιρετικά λεπτός χειρισμός από τους επαγγελματίες που έρχονται πρώτοι σε επαφή με τις γυναίκες που καταγγέλλουν κακοποίηση. Φανταστείτε υποθετικά έναν γιατρό στα ΤΕΠ να λέει σε μια νοσοκόμα τη φράση “…η κυρία είναι κακοποιημένη”, την ώρα μάλιστα που μπορεί να είναι και άλλοι άνθρωποι μπροστά. Φανταστείτε έναν κοινωνικό λειτουργό να ρωτά μια έγκυο καταγγέλλουσα αν πιθανώς οι ορμόνες της την έχουν κάνει ευερέθιστη ή έναν αστυνομικό να υποδέχεται μια καταγγέλλουσα σχολιάζοντας τον φόρτο εργασίας που αντιμετωπίζει από αντίστοιχες καταγγελίες που υποδέχεται κάθε μέρα».
«Ολα αυτά είναι συμπεριφορές που μπορεί να τραυματίσουν ακόμα περισσότερο μια γυναίκα και να στείλουν το ακριβώς αντίθετο μήνυμα από την ασφάλεια και την ουσιαστική υποστήριξη που αναμένει», λέει ο ίδιος.
Οπως αναφέρεται στην έκθεση του Παρατηρητηρίου, μια σειρά από εμπλεκόμενους φορείς όπως είναι η Εισαγγελία, η Αστυνομία, οι δικηγόροι και οι δικηγορικοί σύλλογοι, οι γιατροί και οι νοσηλευτές αλλά και οι εργαζόμενοι σε κοινωνικές υπηρεσίες, ψυχολόγοι κ.λπ. οφείλουν να έχουν άμεση και επαρκή ανταπόκριση στο φαινόμενο της κακοποίησης και να παρέχουν τη μέγιστη προστασία σε γυναίκες και κορίτσια που βρίσκονται σε κίνδυνο.
Η ενημέρωση, η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση των εμπλεκομένων, ειδικά των επαγγελματιών πρώτης γραμμής, είναι από τους βασικούς στόχους και γι’ αυτό γίνεται η καταγραφή καλών ή και κακών πρακτικών. Στην τελευταία έκθεση του Παρατηρητηρίου περιλαμβάνονται τρεις ενδεικτικές περιπτώσεις και παράγονται οι πρώτες συστάσεις προς επαγγελματίες και φορείς πρώτης γραμμής, πάντα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες προστασίας προσωπικών δεδομένων και ασφάλειας της επιζώσας.
Στην έκθεση τονίζεται επίσης ότι με βάση τα περιστατικά που έχουν καταγραφεί, πολύ συχνά δίνονται εσφαλμένες ή μη ολοκληρωμένες πληροφορίες στις γυναίκες σχετικά με τις μετέπειτα νομικές διαδικασίες και εμφανίζεται να υπάρχει πλημμελής πληροφόρηση σχετικά με την ποινική διαμεσολάβηση, τους όρους και τις ευθύνες που οι εμπλεκόμενοι καλούνται να αναλάβουν, για τις διαδικασίες που προκύπτουν από τις εισαγγελικές εντολές, τη γονική επιμέλεια των ανήλικων τέκνων, για τα δικαιώματά τους όταν καταγγέλλουν ένα περιστατικό βίας κ.λπ.
Οπως τονίζεται, απαιτείται η υιοθέτηση πρωτοκόλλων διαχείρισης περιστατικών βίας και βιασμών στις Μονάδες Υγείας και τις αρμόδιες υπηρεσίες και σύσταση συντονισμένων διεπιστημονικών ομάδων εργασίας με τους επαγγελματίες και τους φορείς λήψης αποφάσεων.
«Πρωταθλητρια» Ευρωπης από το 2020
Πάντως δεν είναι η πρώτη φορά που η Κρήτη κατακτά αρνητική πρωτιά στην κακοποίηση γυναικών. Το 2020, το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο συμμετείχε μαζί με φορείς από δέκα ευρωπαϊκές χώρες σε σχετική έρευνα που κατέδειξε ιδιαίτερα αυξημένα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης εις βάρος έφηβων κοριτσιών στην Κρήτη και μάλιστα σημαντικά υψηλότερα από τον ευρωπαϊκό καταγεγραμμένο μέσο όρο. Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος των ευρωπαϊκών χωρών στη σεξουαλική κακοποίηση εφήβων είναι στο 32,2%, ενώ στην Κρήτη φτάνει το 45,5%.
Σε εκείνη τη μελέτη πάντως είχε αναδειχτεί ότι στην Κρήτη η κακοποίηση εις βάρος γυναικών δεν κάνει διάκριση ακόμα και σε ηλικιωμένες γυναίκες ή ανώτερου μορφωτικού επιπέδου αλλά και γυναίκες ΑμεΑ.
Ειδικά για τις γυναίκες με αναπηρία, σε ποσοστό 81,7% δήλωναν πως έχουν υποστεί μια μορφή βίας, συνήθως από τους φροντιστές ή τους ανθρώπους του περιβάλλοντός τους. Αυξημένα περιστατικά βίας καταγράφονται στους εργασιακούς χώρους στην Κρήτη, με το 83,5% των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα του ΕΛΜΕΠΑ να δηλώνουν ότι έχουν υποστεί παρενόχληση που αφορά συμπεριφορά με αγένεια, εξευτελισμό, ανήθικα και υποτιμητικά σχόλια.
Τέλος, στις ηλικιωμένες γυναίκες επίσης καταγράφηκαν αυξημένα ποσοστά κακοποίησης, με 64% να δηλώνουν πως δέχονται προσβολές και εξυβρίσεις και 21% να δηλώνουν θύματα σωματικής βίας.
Πληροφοριες
Το Εργο «Παρατηρητήριο για τη Βία κατά των Γυναικών στην Κρήτη-WOMEN_WATCH»υλοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος BUILD, με φορέα υλοποίησης τον Σύνδεσμο Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και Ν. Ηρακλείου. Το BUILD συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση μέσω του Προγράμματος Citizens, Equality, Rights and Values (CERV), το Ιδρυμα Μποδοσάκη και το Κέντρο Στήριξης ΜΚΟ.
