Ενας περίεργος συντονισμός σε σχέση με τις εξορύξεις υδρογονανθράκων βρίσκεται σε εξέλιξη τις τελευταίες ώρες, καθώς δύο ερευνητικά πλοία σεισμικών ερευνών βρίσκονται στα παραχωρημένα θαλάσσια οικόπεδα του Ιονίου και της Κρήτης.
Ο χρόνος δεν είναι καθόλου «ανύποπτος», καθώς, την προσεχή Τετάρτη 2 Νοεμβρίου, εκδικάζεται στο Συμβούλιο της Επικρατείας η προσφυγή που έχουν καταθέσει από το 2019 το WWF Ελλάς, η Greenpeace και το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών «Πέλαγος», ζητώντας την ακύρωση της υπουργικής απόφασης με την οποία εγκρίθηκε η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το πρόγραμμα εξορύξεων στην Κρήτη.
Θέλοντας, προφανώς, να κάνουν επίδειξη ισχύος και πιθανότατα με την έγκριση των ελληνικών αρχών, οι κοινοπραξίες έβγαλαν ταυτόχρονα τα ερευνητικά σκάφη και στις δύο περιοχές, δημιουργώντας συνθήκες τετελεσμένου. Αν και δεν υπάρχει κάποιο νομικό κώλυμα, καθώς δεν έχει εκδοθεί αναστολή εργασιών από το ΣτΕ, η κίνηση αυτή είναι εμφανές πως θέλει να προκαταλάβει τη στάση των δικαστών εν όψει της εκδίκασης, την Τετάρτη.
Από τα σημαντικότερα σημεία για τα οποία ζητείται η ακύρωση της απόφασης για την Κρήτη είναι οι ελλιπέστατες εκτιμήσεις της μελέτης για τις επιπτώσεις στα θηλαστικά και στον βυθό της περιοχής έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων, ενώ το υπουργείο έχει απαξιώσει ακόμα και να παραλάβει τις επισημάνσεις των οργανώσεων, όπως αυτές έχουν κατατεθεί στη δημόσια διαβούλευση.
Επίσης, η μελέτη παραγνωρίζει τόσο το οικονομικό κόστος όσο και την ενδεχομένη απώλεια θέσεων εργασίας, λόγω του κινδύνου μικρών και μεγάλων ατυχημάτων σε κλάδους όπως ο τουρισμός, η αλιεία και η υδατοκαλλιέργεια, ενώ δεν έχει εξεταστεί σοβαρά το σενάριο της «μηδενικής λύσης», όπως οφείλει να γίνεται σε αντίστοιχες μελέτες.
Ηχοβολιστικές συσκευές
Το πρώτο πλοίο που έκανε την εμφάνισή του στο παραχωρημένο θαλάσσιο οικόπεδο της Κρήτης, δυτικά του νησιού, είναι το Sanco Swift, υπό σημαία Γιβραλτάρ, το οποίο συνοδεύεται από μικρότερο ρυμουλκό πλοίο. Το πλοίο, με βάση το στίγμα του τις τελευταίες ώρες, κινείται μέσα στα όρια του θαλάσσιου οικοπέδου, αρχικά με κατεύθυνση βορειοδυτικά και κατόπιν σε αντίστροφη πορεία νοτιοανατολικά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του marine traffic, αναχώρησε στις 20 Οκτωβρίου από τη Λεμεσό της Κύπρου, όπου κατά πληροφορίες επίσης εκτελούσε σεισμικές έρευνες με ηχοβολιστικές συσκευές που προκαλούν τεράστια επιβάρυνση, ακόμα και τον θάνατο στους θαλάσσιους πληθυσμούς των κοιτωδών, για τα οποία αποτελεί ζωτικό χώρο η Μεσογειακή Τάφρος.
Οπως αναφέρει στην ιστοσελίδα της η νορβηγική εταιρεία ερευνών υδρογονανθράκων PGS που έχει ναυλώσει το πλοίο, «το Sanco Swift είναι πλήρως εξοπλισμένο για 3D ευρυζωνικές σεισμικές έρευνες, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία GeoStreamer». Σύμφωνα με το WWF, οι ηχοβολιστικές συσκευές GeoStreamer δημιουργούν ηχητικά κύματα («ηχητικές βόμβες») και λαμβάνουν την ανάκλαση των κυμάτων. Αυτή η διαδικασία ενέχει ολέθριους κινδύνους για τα θαλάσσια θηλαστικά, καθώς και άλλα θαλάσσια είδη που διαπιστωμένα διαβιούν στη Μεσογειακή Τάφρο.
Το δεύτερο πλοίο, που κινείται στην περιοχή του Ιονίου, είναι το ερευνητικό/επισκοπικό σκάφος Ramform Hyperion, σημαίας Νορβηγίας, το οποίο αναχώρησε στις 21 Οκτωβρίου από τη Βαλέτα της Μάλτας. Σε αυτή την περίπτωση, το πλοίο κινείται μέσα στο θαλάσσιο οικόπεδο του Ιονίου, ωστόσο φαίνεται να ακολουθεί προς το παρόν ευθεία πορεία με πολύ χαμηλή ταχύτητα, γεγονός που υποδεικνύει πιθανώς τη διεξαγωγή σεισμικών ερευνών, ενώ συνοδεύεται από δύο ρυμουλκά.
«Μέχρι τώρα ουδείς, ούτε το υπουργείο ούτε η ΕΔΕΥ ούτε οι εμπλεκόμενες εταιρείες Exxon Mobil και HelleniQ Energy έχουν βγει να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν τις πληροφορίες για τις σεισμικές έρευνες στην Κρήτη», αναφέρει ο Κωστής Γριμάνης, υπεύθυνος εκστρατείας για το κλίμα και την ενέργεια στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace.
«Σε περίπτωση που όντως επιβεβαιωθεί ότι το συγκεκριμένο ερευνητικό σκάφος βρίσκεται εκεί για τη διεξαγωγή σεισμικών ερευνών, τότε για ακόμα μια φορά θα έχουμε γίνει μάρτυρες της αδιαφάνειας και της μυστικότητας με την οποία αυτά τα υποτιθέμενα “έργα δημοσίου συμφέροντος” λαμβάνουν χώρα, επιβαρύνοντας εμάς και το φυσικό περιβάλλον της Μεσογείου, ενώ την ίδια στιγμή μάς απομακρύνουν από φθηνότερες και καθαρότερες λύσεις, μεσούσης μιας ενεργειακής κρίσης που έχει προκληθεί από τα ορυκτά καύσιμα, όπως το αέριο», προσθέτει ο ίδιος.
Ειδικά προνόμια
Από την πλευρά της, η Θεοδότα Νάντσου, επικεφαλής πολιτικής του WWF Ελλάς, τονίζει: «Ενώ σε λίγες μέρες πρόκειται να εξεταστεί από το ΣτΕ η αίτηση ακύρωσης του σχεδίου για εξόρυξη υδρογονανθράκων στις θάλασσες της Κρήτης, αποφασίζεται απροειδοποίητα και δίχως καμία διαφάνεια η έναρξη σεισμικών ερευνών, οι οποίες φορτίζουν την κατάσταση και προκαλούν τετελεσμένα. Οι σεισμικές έρευνες αποτελούν τεράστιας έκτασης και όχλησης παρέμβαση.
Ομως, επειδή οι πετρελαϊκές, ως γνωστόν, απολαμβάνουν ειδικά προνόμια και μεταχείριση, η διαδικασία αυτή δεν υποβάλλεται καν στην καθιερωμένη για σχεδόν κάθε άλλο έργο εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Η ενεργειακή κρίση δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως ευκαιρία για επιστροφή στις καταστροφικές και απολιθωμένες πηγές ενέργειας που ιστορικά ευθύνονται για καταστροφές, ρύπανση, ακόμα και πολέμους και γεωπολιτική αστάθεια».
