Δύο κείμενα από το αμαρτωλό 2015

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Παρακάτω ακολουθούν δύο κείμενα που δημοσιεύθηκαν πριν από δέκα χρόνια, το μακρινό 2015, στην Εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ της Λέσβου. Το πρώτο είναι του Σαββάτου πριν τις εκλογές του Γενάρη και το δεύτερο από τον Ιούλη του 2015, μετά το δημοψήφισμα.

Μικροαστικές εκλογικές αυταπάτες!

[22/1/2015]

Προς στιγμή σκέφτηκα να γράψω για την ελπίδα που γεννάει η καινούργια χρονιά, αλλά μετά σκέφτηκα ότι δεν υπάρχει καμία ελπίδα. Γιατί να ελπίζω πως κάτι θα αλλάξει σε μια χώρα που κατοικείται από οσφυοκάμπτες, εθελόδουλους τυχοδιώκτες και κυβερνάται από απατεώνες με τα ίδια χαρακτηριστικά; Η κρίση απέδειξε τη γύμνια του νεοέλληνα μικροαστού σε όλα τα επίπεδα. Η χώρα που κατοικείται ακόμα από τους ίδιους ανθρώπους, μικροαστούς που η οικονομική κρίση και η απόγνωση τους έκανε χειρότερους και κυβερνάται από τους πιο πειθήνιους υπαλληλίσκους των μεγαλοκαρχαριών του ντόπιου και ξένου πλούτου, βρίσκεται στη ζάλη των εκλογών. Ένα μεγάλο ποσοστό επιλέγει να ψηφίσει τους ίδιους που τον έκαναν το ζητιάνο της Ευρώπης, ενώ κάποιοι άλλοι το παίζουν αντισυστημικοί μέσω νεοναζί ζόμπι…, αλλά βέβαια υπάρχουν και αρκετοί που εναποθέτουν τις ελπίδες τους σε όψιμους ροζ… επαναστάτες.

Η εκλογική διαδικασία έχει σκοπό την ανάδειξη τριακοσίων «αντιπροσώπων» που θα κάνει όλη τη «βρώμικη» δουλειά, που εμείς μη έχοντας την… τεχνογνωσία, τη μόρφωση, το χρόνο κλπ δε μπορούμε να κάνουμε. Η «δουλειά» αυτή, βέβαια, δεν είναι άλλη παρά η οργάνωση και η διαχείριση της ίδιας μας της ζωής! Σαν ατελείς άνθρωποι εμείς οι ψηφοφόροι, πρέπει να εναποθέσουμε τις ανάγκες μας, τις ελπίδες μας και τα θέλω μας σε κάποιους άλλους, που είναι καλύτεροι από εμάς, πιο έξυπνοι και ικανοί, με καλύτερη γνώση των δικών μας αναγκών…

Τελικά, την Κυριακή ψηφίζουν οι φοβισμένοι, οι απογοητευμένοι, οι φουκαράδες. Στην πατρίδα της μοιρολατρίας και της κατάθλιψης δεν φαίνεται να υπάρχουν άλλες κατηγορίες ανθρώπων. Η καλλιέργεια φόβου είναι το μόνο όπλο που έχει η σημερινή άθλια κυβέρνηση, απέναντι στο κυρίαρχο αίσθημα απογοήτευσης που έχει δημιουργηθεί από τις μέχρι τώρα πολιτικές της. Οι φουκαράδες παρ’ όλα τα αλλεπάλληλα σοκ, δεν έχουν τίποτα να χάσουν και τίποτα να φοβηθούν, αλλά δυστυχώς δεν το αντιλαμβάνονται και ετοιμάζονται να τους ξαναψηφίσουν, τους ίδιους ή αντιπροσώπους τους. Τους ταΐζουν υποσχέσεις τα κόμματα εξουσίας, τους ταΐζουν προπαγάνδα τα καθεστωτικά ΜΜΕ, τους ταΐζει σαπίλα η κυρίαρχη κουλτούρα του μικροαστισμού. Ε, τι περιμένεις να βγάλει η κάλπη;

Τον υποψήφιο που π.χ. μπορεί άλλοτε να κατέβαινε με το ΠΑΣΟΚ και να κατηγορούσε τον ΣΥΡΙΖΑ για «χάιδεμα στους κουκουλοφόρους» και τώρα να είναι στον ΣΥΡΙΖΑ και μιλά για «ρήξη και ανατροπή», λειτουργώντας σαν ανάχωμα στην λαϊκή αγανάκτηση; Ή αυτόν που μπορεί να ήταν στο ΠΑΣΟΚ και τώρα μεταγράφηκε στη ΝΔ; Ή αυτόν που τον νοιάζει απλώς να καταγράψει δυνάμεις και συσχετισμούς για να δει πως θα μαζικοποιήσει το εργατικό ταξικό κίνημα, για να ωριμάσουν οι συνθήκες και να ακουστεί προς τα έξω; Ή τα πολιτικά σούργελα, που… ρέουν στηρίζοντας την πιο αισχρή πολιτική εξουσία των τελευταίων 40 ετών;

Και οι εκλογικές αυταπάτες δεν έχουν τελειωμό. Και οι προβλέψεις των Μέσων Μαζικής Εξημέρωσης προκρίνουν τον ΣΥΡΙΖΑ που, όσο και να το κρύβει, ο μοναδικός σκοπός του είναι να γίνει το ανάχωμα στην λαϊκή αγανάκτηση που προκάλεσε η δεξιά λαίλαπα. Προσπαθούν να σε κάνουν να πιστέψεις ότι με την ψήφο σου θα αλλάξεις τα πάντα! Ποιος; Εσύ, που όλο το χρόνο σου τον περνάς στον καναπέ βλέποντας σήριαλ και ειδήσεις την ώρα που άλλοι αγωνίζονται στους δρόμους, πνίγονται από τα χημικά και τους χτυπούν τα ΜΑΤ. Και δεν φτάνει που είσαι δούλος, δεν φτάνει που η δουλική σου στάση μας έχει φέρει σαν κοινωνία μέσα σε αυτό το ζόφο, βρίζεις και όσους αντιστέκονται. Και τη Δευτέρα θα έχει γεμίσουν οι κάδοι απορριμμάτων στο δρόμο με κομμένα χέρια…

Κάποιοι θα σε δικαιολογήσουν και θα πουν «έλα μωρέ, ο άνθρωπος φοβήθηκε»! Ο «άνθρωπος» —ο νεοέλληνας μικροαστός ντε— δεν είχε κι ούτε έχει, πλέον, τι άλλο να φοβηθεί παρά μόνο τον φόβο του για την ελευθερία του! Δεν έχει τι άλλο να χάσει γιατί τα έχει χάσει όλα. Έχει χάσει προ πολλού την αξιοπρέπεια του, τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματά του. Δεν έχει πλέον μισθό, σύνταξη, κοινωνική πρόνοια, δουλειά… Τα παιδιά του έχουν φύγει στο εξωτερικό. Ζει στον εφιάλτη της καταναλωτικής κοινωνίας κι ακόμα ψάχνεται για το τι φταίει. Φταίει η απάθεια και η αποχαύνωση! Φταίει η ρουσφετολογία, η δουλοπρέπεια, η θρησκοληψία, ο ρατσισμός, ο εθνικισμός και η ξενοφοβία! Φταίνε όχι απλώς όσοι φοβούνται, αλλά και όλοι όσοι δειλιάζουν! Γιατί με τη δειλία κάθεσαι στα αυγά σου ακόμα και όταν δεν έχεις να χάσεις τίποτα! Μήπως ήρθε η ώρα αντί για τις εκλογές ονειρώξεις του καναπέ να μπει τέλος στις αστικές, σοσιαλδημοκρατικές, κρατικές και καπιταλιστικές αυταπάτες που λειτουργούν σαν ανάχωμα σε όποια διάθεση αντίστασης και αλληλεγγύης, να γίνεις αξιοπρεπής άνθρωπος, να βγεις έξω, να πολεμήσεις —χωρίς αντιπροσώπους— για τη ζωή σου και την αξιοπρέπεια σου;

Περί εκβιασμών φιλοσοφικός λόγος! (η τέχνη του ανακρούω πρύμναν…)

[23/7/2015]

Δεν είναι τυχαίο, ότι στην ελληνιστική εποχή ο εκβιαστής ταυτιζόταν με τον τύραννο, τον καταπιεστή. Εκβιαστής ονομάζεται εκείνος, που με την βία ή την απειλή βίας προσπαθεί να καταναγκάσει κάποιον ή κάποιους να δεχτούν είτε να πράξουν προς μία συγκεκριμένη κατεύθυνση, είτε να σιωπήσουν, είτε να ομολογήσουν, είτε να αποδεχτούν μία κατάσταση!

Η δυνατότητα του εκβιασμού είναι συνυφασμένη με την ισχύ, με την εξουσία που διαθέτει κάποιος ή προσπαθεί να κατοχυρώσει, με ποταπότητα και μπαμπεσιά. Όποιος εκβιάζει, ταυτόχρονα αποδέχεται την περίπτωση να εκβιαστεί και ο ίδιος, γεγονός κάτι παραπάνω από ορατό στο πεδίο της πολιτικής. Η άσκηση και η αποδοχή κάθε είδους εκβιασμού δεν είναι γεγονότα «στιγμιαία», δηλαδή οι συνέπειές τους δεν αρχίζουν και τελειώνουν στα άμεσα αποτελέσματα, που εξασφαλίζονται κάθε φορά. Πολλές φορές οι ρόλοι αντιστρέφονται και το «θύμα» μετατρέπεται σε «θύτη», που έχει τη διάθεση να επιβληθεί με ακόμη σκληρότερους όρους από εκείνους, που προηγουμένως του είχαν επιβληθεί!

Ο εκβιασμός είναι συνυφασμένος και με το ψέμα. Το ψέμα στεγάζει κάθε είδους εκβιασμό. Το ψέμα συντηρεί τον εκβιασμό, τον δυναμώνει, τον εμφανίζει σαν μια κατάσταση αναπόδραστη, δίχως παράταιρες και ασύμφωνες επιλογές από εκείνες που τέθηκαν. Σε πολλές περιπτώσεις οι πολιτικοί εκβιασμοί συνοδεύονται από διλήμματα. Τα διλήμματα, π.χ. δημοψηφίσματα, προσφέρουν ήδη τις απαραίτητες αλυσίδες στον εκβιαζόμενο. Εφόσον αποδεχτούμε τα διλήμματα που θέτει ο εκβιασμός, είναι συνήθως δύσκολο να τον απορρίψουμε. Το πεδίο που θέτουν τα διλήμματα είναι συγκεκριμένο, η αποδοχή του δεν περιορίζει απλά τις κινήσεις του εκβιαζόμενου, αλλά προδιαγράφει την αίσια έκβαση για εκείνον που επιδιώκει να επιβληθεί. Όσοι εκβιάζουν εμφανίζουν την μια όψη του διλήμματος, που την θέτουν σαν εκείνη που ταυτίζεται με την καταστροφή, το δυσβάστακτο κακό, την ανυπολόγιστη καταστροφή. Έτσι επιχειρείται να καμφθεί η όποια αντίσταση, οι δεύτερες σκέψεις, αφού αυτό που προτείνεται εκβιαστικά πάντα φαντάζει δυσμενές, αντίθετο στην βούληση μεν, αλλά «μικρότερο κακό»!

Δεν μπορεί να νοηθεί πολιτική χωρίς εκβιασμούς! Απλά οι λεγόμενες εναλλακτικές πολιτικές ή οι πολιτικοί που πρεσβεύουν το πολιτικό «ήθος», καμουφλάρουν τους εκβιασμούς, δίνουν σημασία στα φτιασίδια, προσδοκώντας τα ίδια αποτελέσματα, αλλά σε βάθος χρόνου. Η πίεση μπορεί να ασκείται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, παρατεταμένα ή με τρόπο έντονο, που αποζητά άμεσα αποτελέσματα ή με εναλλαγή της έντασης. Το στοιχείο του εκβιασμού υπάρχει εκ των πραγμάτων σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση και παρ’ ότι οι τεχνικοί της εξουσίας το γνωρίζουν, δεν αμελούν να εμφανίζουν τις συνθήκες διαπραγμάτευσης ταυτισμένες με το «γενικό καλό», τον «πολιτικό πολιτισμό» και τα συναφή. Και όταν τα «άγρια θηρία» της πολιτικής δείχνουν τα δόντια τους, τότε απλά μαθαίνουμε, για μιαν ακόμη φορά, ότι στην πολιτική δεν υπάρχουν συναισθηματισμοί, αλλά συμφέροντα και σκληροί ανταγωνισμοί, στους οποίους δεν χωρούν ούτε κατά διάνοιαν οι επιδείξεις φιλανθρωπίας…

Ποιοι είναι, λοιπόν, οι εκβιαστές και ποιοι οι εκβιαζόμενοι; Ποιοι θα μας σώσουν και ποιοι έχουν υπογράψει την καταστροφή μας; Ποιοι είναι οι προδότες και ποιοι οι προδομένοι, ποιον θέλουν περισσότερο ή λιγότερο οι ξένοι δυνάστες μας; Στην πολιτική οι εναλλακτικές λύσεις δεν στερεύουν εύκολα για τον εξής απλό λόγο: οι συμφωνίες που είναι ορατές, προϋποθέτουν εκείνες που καλύπτονται κάτω από το μανδύα των διαφωνιών! Εμφανίζεται κάποιος σαν το «κακό παιδί» του πολιτικού συστήματος, που όμως αρχίζει να προσαρμόζεται στις κυβερνητικές του αρμοδιότητες, όταν προκύψουν. Παίρνει τη σκυτάλη και συνεχίζει αποσυμπιέζοντας, στα λόγια κυρίως, τα ολοένα και αυξανόμενα «βάρη» που έχουν επιβληθεί στο κοινωνικό σώμα, και τα οποία δεν είναι μόνο οικονομικά. Προσφιλής τακτική του η επιστημονική «kolotumba»! Τι ζητάει λοιπόν το πρώην «κακό παιδί» του πολιτικού συστήματος και νυν «πρώτη φορά αριστερή διακυβέρνηση»; Την στήριξη του λαού για να συνεχίζει ακριβώς τα ίδια με τους προηγούμενους, αλλά με λιγότερες αντιστάσεις… Είναι η επόμενη φάση μιας ιδιαίτερα μακρόχρονης διαδικασίας, που μεταξύ άλλων συμπεριλαμβάνει μια συνεχή εναλλαγή σχημάτων διακυβέρνησης, πολιτικών ή μη προσώπων, που εναλλάσσονται σε διάφορες θέσεις και κομματικούς σχηματισμούς, ώστε να λύνεται σε κάθε περίοδο η… κοινή «εξίσωση» για τις διάφορες μερίδες της χρηματιστικής ολιγαρχίας μέσα και έξω από τη χώρα…