Αθλιες συνθήκες διαβίωσης για 50 άστεγους πρόσφυγες σε παραπήγματα στο Ηράκλειο της Κρήτης, ενώ ο χειμώνας δείχνει τα δόντια του ● Στους δήμους η «καυτή πατάτα» για τη φιλοξενία προσφύγων, μετά το κλείσιμο των προγραμμάτων στέγασης ● Υλοποιείται το δόγμα «Να μην περνούν καλά στην Ελλάδα».
Εικόνες ντροπής ως προς τη διαμονή προσφύγων καταγράφονται στην Κρήτη. Στο Ηράκλειο, πρόσφυγες και μετανάστες διαβιούν υπό άθλιες συνθήκες σε εγκαταλειμμένο και επικίνδυνο ακίνητο, κοντά στο λιμάνι και με όλες τις υπηρεσίες να δηλώνουν αναρμόδιες για την τύχη τους.
Το πρόβλημα της στέγασης μεταναστών γίνεται ακόμα μεγαλύτερο μετά την εμμονή της κυβέρνησης για την κατάργηση του προγράμματος ESTIA, ενώ και στο πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ, που αφορά αναγνωρισμένους πρόσφυγες, ελάχιστοι έχουν τις αντικειμενικές δυνατότητες να ενταχθούν, αφού πρέπει να βρουν σπίτι και να υπογράψουν συμβόλαιο.
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων, ωστόσο, δεν τους νοικιάζουν εύκολα σπίτια και, όταν το κάνουν, πολύ εύκολα τους διώχνουν, μια και δεν υπάρχουν μισθωτήρια. Τα ενοίκια, δε, είναι απαγορευτικά, αλλά και όταν βρουν κάτι, τα σπίτια που είναι διαθέσιμα για αυτούς είναι συνήθως σε πολύ κακή κατάσταση.
Ακατάλληλοι χώροι
Η επιλογή χώρων εντελώς ακατάλληλων είναι η μόνη λύση. Ειδικά για το Ηράκλειο, όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες που δημοσιεύει σήμερα η «Εφ.Συν.», στο συγκεκριμένο πρώην βιομηχανικό κτίριο δεν υπάρχουν τζάμια στα παράθυρα, οι άνθρωποι ζουν σε στρώματα στο πάτωμα, ανάβοντας μαγκάλια για να ζεσταθούν, ενώ η στέγη είναι ετοιμόρροπη και υπάρχει κίνδυνος ακόμα και για τη ζωή τους.
Οπως λέει στην «Εφ.Συν.» ο Μιχάλης Φωτιάδης από την ομάδα «Θάλασσα Αλληλεγγύης» που λειτουργεί τα τελευταία χρόνια στο Ηράκλειο, από τον Σεπτέμβριο έχουν καταγράψει πάνω από 50 άτομα που βιώνουν αυτή την κατάσταση. Αν και πρόκειται κυρίως για αναγνωρισμένους πρόσφυγες, που έχουν καταφέρει να βρουν μια στοιχειώδη εργασία, παραμένουν άστεγοι. Η ομάδα προσπαθεί να βοηθήσει, συγκεντρώνοντας ρούχα, κουβέρτες και είδη πρώτης ανάγκης για τους ανθρώπους αυτούς, που όμως δεν λύνουν επί της ουσίας το πρόβλημά τους.
«Στα μέρη όπου βρίσκουν προσωρινή στέγη δεν υπάρχει πρόσβαση σε νερό για προσωπική καθαριότητα, πλύσιμο ρούχων ή τουαλέτες, υπάρχει μεγάλο πρόβλημα σκουπιδιών και κοιμούνται στο πάτωμα πάνω σε βρόμικα στρώματα. Παρ’ όλο που κάποιοι έχουν πρόσβαση σε τροφή κυρίως από κοινωνικά συσσίτια, η γενική κατάστασή τους είναι εξαιρετικά εύθραυστη. Πέρα από αυτό, αντιμετωπίζουν και τον συνεχή φόβο της εκδίωξης από την αστυνομία και τους ιδιοκτήτες των εγκαταλειμμένων κτιρίων», αναφέρει ο ίδιος.
Πρόσφατα, σε συνάντηση με τον Δήμο Ηρακλείου, ζητήθηκε να βρεθεί το συντομότερο ένας κλειστός δημοτικός ή άλλος χώρος με τουλάχιστον ένα WC, ένα μπάνιο και θέρμανση / ηλεκτρισμό για την προσωρινή στέγαση αυτών των ανθρώπων, όπως και άλλων αστέγων στο κέντρο της πόλης.
Εναλλακτικά, προτάθηκε να στηθούν οικίσκοι, όπου θα μπορούν να φιλοξενηθούν προσωρινά άστεγοι που ζουν σε τέτοιες συνθήκες ή και να δημιουργηθεί ένα υπνωτήριο αστέγων, χώρος για πλύσιμο ρούχων και μπάνια στο κέντρο της πόλης, όπως υπάρχει στα Χανιά και αλλού. Τέλος, θα μπορούσαν να παραχωρηθούν προσωρινά καταλύματα σε ξενοδοχεία που αυτόν τον καιρό είναι κλειστά ή ακόμα και με επανάληψη του προτύπου των ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων, όπως συνέβαινε με το πρόγραμμα ESTIA.
Για όλα αυτά δεν υπήρξε καμία συγκεκριμένη δέσμευση, ενώ, όπως καταγγέλλεται, ακόμα και στο υπάρχον Κέντρο Αστέγων στην Αλικαρνασσό οι μετανάστες δεν έγιναν δεκτοί, αφού οι υπάλληλοι τους ενημέρωσαν πως ο χώρος δεν προορίζεται για αυτούς.
«Το ζήτημα αυτό έχει λυθεί, το θέμα της αστεγίας δεν έχει να κάνει με την εθνικότητα», λέει στην «Εφ.Συν.» η αντιδήμαρχος Κοινωνικών Υπηρεσιών του Δήμου Ηρακλείου, Ρένα Παπαδάκη. «Φυσικά, για να μπει κάποιος στο κέντρο αστέγων πρέπει να έχει ένα στοιχειώδες έγγραφο ταυτοποίησης αλλά και να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις, όπως το να υποβληθεί σε ιατρικές εξετάσεις», συμπληρώνει η ίδια, αναγνωρίζοντας όμως ότι ήδη βρισκόμαστε μπροστά σε ένα πρόβλημα που όλο και θα μεγαλώνει. «Κανένας δεν θέλει να δημιουργηθεί μια ανοιχτή δομή τύπου camp, την ώρα που η Κρήτη έχει να επιδείξει υποδειγματική αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος μέσω του ESTIA», λέει η κ. Παπαδάκη.
Επείγουσες λύσεις
Στην ουσία, οι εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης –και όχι μόνο από το Ηράκλειο– στρέφουν τα βέλη τους προς την κυβέρνηση, η οποία αποφάσισε να τερματίσει το πρόγραμμα φιλοξενίας που είχε ξεκινήσει η Υπατη Αρμοστεία, αφήνοντας και πάλι κυριολεκτικά στον δρόμο τους μετανάστες και μεταφέροντας στους δήμους την «καυτή πατάτα» ενός τεράστιου κοινωνικού προβλήματος. Η κ. Παπαδάκη, πάντως, αναφέρει πως το θέμα πρόκειται να εξεταστεί άμεσα και στο δημοτικό συμβούλιο Ηρακλείου, καθώς χρειάζονται επείγουσες λύσεις, ειδικά όσο βαραίνει ο χειμώνας και οι άνθρωποι αυτοί είναι πλήρως εκτεθειμένοι.
«Είναι ακόμα νωπές οι μνήμες από τους θανάτους άστεγων προσφύγων, πέρυσι στη Θεσσαλονίκη», λέει στην «Εφ.Συν.» ο κ. Φωτιάδης από τη «Θάλασσα Αλληλεγγύης», συμπληρώνοντας: «Πρέπει να καταλάβουμε πως αυτοί οι άνθρωποι δεν επιζητούν την “ορατότητα”. Κρύβονται, ντρέπονται, εκφράζουν πίκρα και δυσπιστία. Και φοβούνται ιδίως για το τι θα γίνει, όταν τους πετάξουν στους δρόμους ξανά».
