Οπως ξέρετε το Περιφερειακό Συμβούλιο βγάζει πάντα ωραίες ειδήσεις που μετατρέπονται σε συναρπαστικά αναγνώσματα. Σε αυτή την περίπτωση το θέμα μας είναι η αντίδραση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στις αποφάσεις των αρχαιολογικών υπηρεσιών μέσω της σύγκρισης δύο παρόμοιων περιπτώσεων.
Θα είμαι όσο γίνεται πιο σύντομος και περιεκτικός για να απολαύσουμε όλοι τον τρόπο λειτουργίας των τοπικών μας αρχών. Αφορμή για την σημερινή μας ιστορία είναι η ομόφωνη (ναι ομόφωνη!) απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Κρήτης για τη στήριξη στο αίτημα ενός αθλητικού συλλόγου που παράνομα (ναι παράνομα) έχει καταλάβει μέρος των ενετικών τειχών της πόλης.
Η απόφαση πάρθηκε μετά από αίτημα του Ομίλου Αντισφαίρισης και Αθλοπαιδιών «ΗΡΑΚΛΕΙΟ» και με λίγα λόγια ζητά από το Υπουργείο Πολιτισμού να αλλάξει την απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου που θεώρησε μη συμβατή την εγκατάσταση σκάλας και κερκίδων πάνω στο μνημείο των τειχών. Ελάτε όμως να πάμε δύο μήνες πίσω (9 Ιουνίου).
Περίπτωση πρώτη – Ιεράπετρα
Οι κάτοικοι κάνουν αγώνα καταγγέλλοντας την εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε περιοχή αρχαιολογικού ενδιαφέροντος στην Επισκοπή και σε οπτική επαφή με τον ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο του Ισθμού Ιεράπετρας.
Μετά από πολλούς αγώνες και περιπέτειες το θέμα φτάνει στο ΚΑΣ καθώς ο επενδυτής διαπιστωμένα παραβίασε τους όρους της άδειας που του είχε δοθεί και έκανε παράνομες διανοίξεις δρόμων μέσα σε αρχαιολογικό χώρο. Το ΚΑΣ αψηφώντας εξόφθαλμα την αρχαιολογική νομοθεσία, διαπίστωσε μεν τις παρανομίες αλλά έδωσε συγχωροχάρτι στην εταιρία λέγοντάς της πως μπορεί να συνεχίσει τις εργασίες. Σήμερα οι ανεμογεννήτριες έχουν τοποθετηθεί και οι κάτοικοι αναζητούν το δίκιο τους στο Συμβούλιο της Επικρατείας. (Αναλυτικά ρεπορτάζ για την υπόθεση αυτή μπορείτε να διαβάσετε εδώ και εδώ). Η Τοπική Αυτοδιοίκηση (Δήμος Ιεράπετρας) ενώ αρχικά ήταν κατά του έργου, τελικά τάχθηκε υπέρ της νομιμότητας, ειδικά τώρα, αφού το λέει και το ΚΑΣ, τι να κάνουμε κι εμείς. Στην Περιφέρεια το θέμα δεν έφτασε ποτέ αφού δεν έχει και σχετική αρμοδιότητα.
Περίπτωση δεύτερη – Τείχη Ηρακλείου
Ο Ομιλος «ΗΡΑΚΛΕΙΟ» έχει επί δεκαετίες σκαρφαλώσει πάνω στον προμαχώνα Σαμπιονάρα με την ανοχή των αρμοδίων (Δήμος Ηρακλείου, Αρχαιολογία κτλ) φτιάχνοντας γήπεδα, εστιατόρια, αποδυτήρια, γραφεία κτλ. Μάλιστα έχει επεκταθεί και στην τάφρο δίπλα στα τείχη φτιάχνοντας και εκεί γήπεδα αλλά σκαρφάλωσε ακόμα και πάνω στα τείχη από την εξωτερική πλευρά φτιάχνοντας μια ακαλαίσθητη και επικίνδυνη σκάλα και κερκίδα, μνημείο παραβίασης της αρχαιολογικής νομοθεσίας. Η εικόνα είναι αυτή εδώ:
* Σημειωτέον ότι τα τείχη έχουν υποστεί σοβαρές ρηγματώσεις και υπάρχει ορατός κίνδυνος κατάρρευσης.
Στο πλαίσιο ενός νέου προγράμματος αναβάθμισης των τειχών προβλέπεται η μετακίνηση των γηπέδων της τάφρου σε μεγαλύτερη απόσταση από τα τείχη και η απομάκρυνση της κερκίδας αλλά και η κατασκευή μιας νέας σκάλας για την πρόσβαση των αθλητών και επισκεπτών. Το ΚΑΣ όμως αποφασίζει πως ούτε σκάλα επιτρέπεται να υπάρχει πάνω στα τείχη (λογικό) λόγω της ιδιαιτερότητας του μνημείου και απορρίπτει το σχετικό σημείο της μελέτης. Εξάλλου υπάρχει και άλλη πρόσβαση για τα γήπεδα της τάφρου από τη Λεωφόρο Ικάρου μόνο που θα χρειαστεί να περπατούν οι αθλητές και οι επισκέπτες για κάμποσα μέτρα κάνοντας τη διαδρομή γύρω από τον προμαχώνα Σαμπιονάρα.
Ο Όμιλος όμως κινητοποιεί λυτούς και δεμένους για να ανατραπεί η απόφαση του ΚΑΣ και φτάνει και στο Περιφερειακό Συμβούλιο όπου μάλιστα παραβρίσκεται και ο ίδιος ο (Ηρακλειώτης) υφυπουργός Αθλητισμού Λευτέρης Αυγενάκης και τους διαβεβαιώνει πως και η ίδια η υπουργός (Λίνα Μενδώνη) είναι αντίθετη στην απόφαση του ΚΑΣ και περίπου προαναγγέλλει πως αυτή θα αλλάξει (η απόφαση, όχι η υπουργός). Και φυσικά το Περιφερειακό Συμβούλιο, αν και αναρμόδιο για τέτοια θέματα, ψηφίζει ομόφωνα θετικά στη στήριξη του αιτήματος του αθλητικού συλλόγου (εδώ ρεπορτάζ σημερινό).
Τι έχουμε εδώ:
Στην πρώτη περίπτωση, το ΚΑΣ, ο θεματοφύλακας του αρχαιολογικού νόμου, παίρνει μια απόφαση εις βάρος των αρχαιοτήτων. Οι κάτοικοι ζητούν να ανατραπεί η απόφαση αυτή που υποβαθμίζει τα αρχαία και η αυτοδιοίκηση στέκεται απέναντί τους, λέγοντας «τι να κάνουμε, δεν έχουμε αρμοδιότητα και σεβόμαστε και τον νόμο».
Στη δεύτερη περίπτωση, το ΚΑΣ, ο θεματοφύλακας του αρχαιολογικού νόμου, παίρνει μια απόφαση προς όφελος των αρχαιοτήτων. Ο αθλητικός σύλλογος ζητά να ανατραπεί η απόφαση αυτή που προστατεύει τα αρχαία και η αυτοδιοίκηση στέκεται δίπλα του, λέγοντας «σωστά, αυτό που προέχει είναι η πρόσβαση στα γήπεδα». Εδώ δεν σεβόμαστε τον νόμο, εδώ ζητάμε την αλλαγή του. (Και μαθαίνω πως το αίτημα θα υποστηρίξει και ο Δήμος Ηρακλείου).
Συμπέρασμα
Ο αθλητισμός παιδιά έχει ψηφαλάκια. Ολα καθορίζονται από το πόσα μέλη έχει ο σύλλογος, πόσες οικογένειες πάνε τα παιδιά τους εκεί, πόσες ψήφους θα φέρει η υποστήριξη του αιτήματος, έστω και αν αντιβαίνει στην αρχαιολογική νομοθεσία. Και οι ψήφοι είναι για όλους. Και για τον ντόπιο υφυπουργό, και για την υπουργό και για τους περιφερειακούς συμβούλους και για τους εκπροσώπους του Δήμου κτλ.
Αντίθετα, τα αρχαία δεν ψηφίζουν. Και αυτοί που τα υπερασπίζονται στην Ιεράπετρα είναι λίγοι και μόνοι τους και μακριά. Οπότε και οι ανεμογεννήτριες μπήκαν ήδη και η σκάλα πάνω στα τείχη θα κατασκευαστεί. Και μείνε εσύ να φωνάζεις…
* Για την κυβερνητική στήριξη του Συλλόγου ΗΡΑΚΛΕΙΟ υπάρχει και παλαιότερο πλούσιο ρεπορτάζ όταν η προϊσταμένη της τοπικής Εφορείας Αρχαιοτήτων τόλμησε να διατυπώσει λόγο υποστήριξης των τειχών. Τότε ο ίδιος ο κ. Αυγενάκης ζήτησε περίπου την κεφαλή της επί πίνακι, κάτι που ίσως δεν αργήσει να συμβεί αν στραβώσουν κάπου τα σχέδια των αθλητών – ψηφοφόρων. Αν έχετε όρεξη να το θυμηθείτε είναι δημοσιευμένο εδώ
