Σημαντική και πολύπλευρη είναι η συμμετοχή των πολιτών της Κρήτης σε κινηματικές δράσεις και συλλογικότητες αλληλεγγύης, τόσο στις πόλεις του νησιού όσο και στην ενδοχώρα.
Η προάσπιση του δημόσιου χώρου, η συνεισφορά σε Ελληνες και μετανάστες που έχουν ανάγκη, η προώθηση μορφών αλληλέγγυας οικονομίας και ο αγώνας γα την ικανοποίηση κοινωνικών και πολιτικών αιτημάτων είναι οι κύριοι τομείς συλλογικής δράσης αυτήν τη στιγμή στο νησί.
Παρακάτω επιχειρείται μια καταγραφή των βασικότερων εγχειρημάτων:
Κοινωνικό Στέκι – Στέκι Μεταναστών Χανίων
Καταλυτική δράση για την υποστήριξη των προσφύγων και μεταναστών στα Χανιά αναπτύσσουν εδώ και χρόνια τα μέλη του συγκεκριμένου κοινωνικού χώρου. Εχοντας επί 10 χρόνια την ευθύνη για τη διοργάνωση του Αντιρατσιστικού Φεστιβάλ Χανίων και με τη δημιουργία ενός χώρου εναλλακτικής έκφρασης και αλληλεγγύης στο κέντρο της πόλης, το Στέκι είναι ίσως η πιο δραστήρια συλλογικότητα των Χανίων.

Το Στέκι Μεταναστών αποτελεί ιδεολογικό και κοινωνικό ανάχωμα στην άνοδο της Χρυσής Αυγής στα Χανιά, με τα μέλη του να έχουν κατά καιρούς δώσει κυριολεκτικά και μεταφορικά μάχες ενάντια στη βία και στον ρατσισμό. Από το 2014 τα μέλη του λειτουργούν και ένα site ηλεκτρονικής ενημέρωσης μετατρέποντας σε πόρταλ το περιοδικό «Καραβάνι» που εξέδιδε για χρόνια η συλλογικότητα.
Πληροφορίες:tokaravani.gr
ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΚΙΒΩΤΙΟ – ΧΑΛΙΚΟΥΤΙ- ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΡΙΟ
Το Κιβώτιο λειτουργεί εδώ και τέσσερα χρόνια στο Ρέθυμνο ως αστικός συνεταιρισμός με στόχο την προώθηση κάθε μορφής αλληλέγγυας και εναλλακτικής οικονομίας. Τα μέλη του εμπνέονται από την ιδέα μιας νέας κουλτούρας σε σχέση με την οργάνωση στους χώρους εργασίας και παραγωγής, επιλέγοντας τον δρόμο της συλλογικής απάντησης στο πρόβλημα της καθημερινής επιβίωσης. Με ευθύνη του συνεταιρισμού λειτουργεί το συνεργατικό καφενείο «Χαλικούτι» παρέχοντας προϊόντα εναλλακτικού/αλληλέγγυου εμπορίου με έμφαση στους ντόπιους μικρούς παραγωγούς.

Το όνομά του είναι εμπνευσμένο από τους Χαλικούτηδες, τους Αφρικανούς σκλάβους που πωλούνταν τον 17ο και 18ο αιώνα και στα λιμάνια της Κρήτης. Από τις 11 Ιανουαρίου στο Ρέθυμνο, ακριβώς απέναντι από το Χαλικούτι, λειτουργεί το Αναγνωστήριο, επίσης με ευθύνη του συνεταιρισμού. Πρόκειται για έναν χώρο μελέτης, ανάγνωσης, χρήσης του διαδικτύου, δανεισμού βιβλίων και περιοδικών ενώ εκτός από βιβλία διατίθενται και τα προϊόντα της ΒΙΟΜΕ.
Πληροφορίες:toxalikouti.org
ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑ
Ομάδες γιατρών, φαρμακοποιών, νοσηλευτών και άλλων εθελοντών προσφέρουν σημαντικότατο κοινωνικό έργο εδώ και χρόνια σε όλη την Κρήτη. Το Κοινωνικό Ιατρείο του Ρεθύμνου είναι (μαζί με της Θεσσαλονίκης) το παλαιότερο στην Ελλάδα έχοντας παράσχει περίθαλψη σε χιλιάδες ανασφάλιστους ανθρώπους, ενώ πολύπλευρο έργο έχει επιδείξει και το Κοινωνικό Ιατρείο – Φαρμακείο του Δικτύου Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ηρακλείου. Η συλλογή φαρμάκων (και ιδίως εμβολίων για παιδιά) είναι από τις σημαντικότερες δράσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ πλέον οι παρεμβάσεις των Κοινωνικών Ιατρείων εκτείνονται και πέρα από τις ανάγκες υγείας με συλλογή τροφίμων και ρούχων για τους πρόσφυγες κ.λπ.

Αντίστοιχες δομές λειτουργούν δήμοι και μητροπόλεις, με ευρέως γνωστή τη δράση του Κοινωνικού Ιατρείου της Μητρόπολης Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου.
Πληροφορίες:koinoniaher.grκαιethiatreio.com
Κινήσεις κατά των πλειστηριασμών
Σημαντική είναι η δραστηριότητα των πρωτοβουλιών κατά των πλειστηριασμών σε όλη την Κρήτη. Στο ανατολικό κομμάτι του νησιού δραστηριοποιείται δυναμικά η Λαϊκή Στάση Πληρωμών, με σταθερά ραντεβού έξω από τα Ειρηνοδικεία Ηρακλείου και Νεάπολης, έχοντας ήδη καταφέρει να αποτρέψει σειρά αποφάσεων εις βάρος δανειοληπτών, ενώ δεν έχουν λείψει και οι σφοδρές συγκρούσεις με τα ΜΑΤ, ειδικά στο Ηράκλειο. Κινήσεις αυτοοργάνωσης εναντίον των πλειστηριασμών έχουν συσταθεί κατά καιρούς και από επαγγελματικές ενώσεις, όπως οι βιοτέχνες και έμποροι στο Ρέθυμνο, οι οποίοι επίσης έχουν σημαντική παρουσία αποτρέποντας πλειστηριασμούς στα δικαστήρια της πόλης.
Πληροφορίες:loomio.org
Καταλήψεις
Τρεις βασικές εστίες αυτοδιαχείρισης και αντίστασης στην κρατική καταστολή λειτουργούν με ευθύνη του αναρχικού/αντιεξουσιαστικού χώρου στην Κρήτη με ενεργό παρουσία των μελών τους στους κοινωνικούς αγώνες του νησιού και πολύπλευρες παρεμβάσεις στην τοπική ζωή. Στο Ηράκλειο λειτουργεί από τον Μάιο του 2002 στο παλαιό νοσοκομείο του «Ευαγγελισμού» η ομώνυμη κατάληψη όπου διοργανώνονται προβολές, παρουσιάσεις βιβλίων και ομιλίες ενώ λειτουργεί και κινηματικό βιβλιοπωλείο.

Στα Χανιά, στην παλιά πόλη, λειτουργεί από το 2008 η κατάληψη Rosa Nera, τα μέλη της οποίας το τελευταίο διάστημα έχουν αναλάβει πρωτοβουλία ενημέρωσης γα τη συγκάλυψη της δολοφονίας του Χανιώτη οπαδού του Εθνικού Κώστα Κατσούλη, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η δίκη για την υπόθεση. Πιο πρόσφατη, μόλις από τον Σεπτέμβριο του 2015, είναι η κατάληψη Παπαμιχελάκη στο Ρέθυμνο, με τα μέλη της να έχουν καταλάβει και αναστηλώσει ένα οίκημα εγκαταλελειμμένο επί τουλάχιστον μία δεκαετία.
Πληροφορίες:candiaalternativa.info
Παγκρήτιο Δίκτυο κατά των ΒΑΠΕ
Παράδειγμα κινηματικής δράσης για όλη την Ελλάδα αποτελεί το Παγκρήτιο Δίκτυο κατά των Βιομηχανικές Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ΒΑΠΕ, που από το 2011 εναντιώνεται στην εγκατάσταση βιομηχανικού τύπου ενεργειακών επενδύσεων στα βουνά του νησιού. Με υποδειγματική διασπορά σε όλες τις περιοχές του νησιού, με αμεσοδημοκρατικές αποφάσεις και μακριά από κομματικές επιρροές, το Παγκρήτιο Δίκτυο έχει καταφέρει να αποτελεί τον σημαντικότερο πόλο αντίστασης στο νησί τα τελευταία πέντε χρόνια. Με επιμέρους δράσεις, ενημερώσεις και κινητοποιήσεις χιλιάδες άνθρωποι στο νησί υιοθέτησαν ως προσωπική τους υπόθεση την προστασία του φυσικού τοπίου μόλις κατάλαβαν πως η γενικά θετική ιδέα της «πράσινης ενέργειας» τείνει να μετατραπεί σε μια επικερδή μπίζνα εις βάρος του δημόσιου χώρου αλλά και των άλλων παραγωγικών δραστηριοτήτων του νησιού.
Δεν είναι λίγες οι φορές που πολίτες πρόταξαν τα σώματά τους μπροστά στις μπουλντόζες που ανέβαιναν για να εγκαταστήσουν ανεμογεννήτριες στα βουνά της Κρήτης, ενώ τον περασμένο Οκτώβριο «πέταξαν στη θάλασσα» τους εργολάβους που είχαν έρθει για αντίστοιχο έργο στο Ρέθυμνο, αναγκάζοντάς τους να ξαναφορτώσουν τα μηχανήματα στο πλοίο της γραμμής με προορισμό τον Πειραιά.

Μαζί με την κινηματική δράση το Παγκρήτιο Δίκτυο έχει να επιδείξει σημαντική επιστημονική και νομική τεκμηρίωση στις δημόσιες παρεμβάσεις του για θέματα που εκτείνονται πλέον και πέραν των ΒΑΠΕ, όπως το χωροταξικό, η διαχείριση των υδάτων του νησιού κ.λπ.
Πληροφορίες:pankretiodiktyoagonakatavape
Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών, στην ειδική έκδοση «ΚΡΗΤΗ» στις 22.01.2016